Check out the new design

Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro


Ibisobanuro by'amagambo Isura: Al Baqarat   Umurongo:
سَیَقُوْلُ السُّفَهَآءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلّٰىهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِیْ كَانُوْا عَلَیْهَا ؕ— قُلْ لِّلّٰهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ؕ— یَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ اِلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟
යුදෙව්වන් අතර බුද්ධිහීන අඥාන ජනයා හා ඔවුන්ගේ ස්වරූපයට සමාන කුහකයෝ කලින් පිහිටා තිබූ බයිතුල් මුකද්දිස් නම් දිශාවෙන් වෙනත් දිශාවකට මුස්ලිම්වරුන් හැරෙව්වේ කුමක් දැ?යි විමසනු ඇත. ඔවුනට පිළිතුරු වශයෙන් නබිවරය, නුඹ මෙසේ පවසනු.: නැගෙනහිර, බටහිර හා සෙසු සියලු දිශාවන්හි පාලන බලය ඔහු සතුය. තම ගැත්තන් අතුරින් තමන් කැමති අය කැමති පරිදි කැමති දිශාවකට හරවනු ඇත. ඔහු පිවිතුරුය. ඔහුගේ ගැත්තන් අතුරින් ඔහු අභිමත කරන අයට ඍජු මාර්ගය වෙත මග පෙන්වයි. එහි කිසිදු අඩුවක් හෝ විකෘතිභාවයක් හෝ නොමැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَكَذٰلِكَ جَعَلْنٰكُمْ اُمَّةً وَّسَطًا لِّتَكُوْنُوْا شُهَدَآءَ عَلَی النَّاسِ وَیَكُوْنَ الرَّسُوْلُ عَلَیْكُمْ شَهِیْدًا ؕ— وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِیْ كُنْتَ عَلَیْهَاۤ اِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ یَّتَّبِعُ الرَّسُوْلَ مِمَّنْ یَّنْقَلِبُ عَلٰی عَقِبَیْهِ ؕ— وَاِنْ كَانَتْ لَكَبِیْرَةً اِلَّا عَلَی الَّذِیْنَ هَدَی اللّٰهُ ؕ— وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِیُضِیْعَ اِیْمَانَكُمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوْفٌ رَّحِیْمٌ ۟
නුඹලා සඳහා අප පිළිගත් දිශාව වෙනස් කර දුන්නාක් මෙන්ම ප්රතිපත්තීන් නැමදුම් ගනුදෙනු යනාදියෙහි සියලු සමූහයන් අතර මධ්යස්ථ සාධාරණීය ශ්රේෂ්ඨ ජන සමූහයක් බවට අපි නුඹලා පත් කළෙමු. එය අල්ලාහ්ගේ දූතවරුන් වෙත ඔහු කවර කරුණක් අණ කර සිටියේ ද එය ඔවුන් තම සමූහයා වෙත ප්රචාරය කර ඇති බවට මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ නුඹලා ඔවුන් වෙනුවෙන් සාක්ෂිකරුවන් වනු පිණිසත් අල්ලාහ් ආගමානුගත කළ දෑ පිළිගෙන; ඔහුට කැප වී, දහම් දූතයාණන් පිළිපදිමින් කටයුතු කරන්නේ කවුරුන්දැයි - තරාතිරම් අනුව ප්රතිඵල පිරිනමන්නට ඔවුන්ගේ මතුපිට තත්ත්වය - අපි දැනගනු පිණිසත් ඔහුගේ දහම ප්රතික්ෂේප කර; තම ආශාවන්ට වහල් වී; අල්ලාහ් ආගමානුගත කළ කරුණු උවමනාවෙන් නොකරන අය කවුරුන්දැයි දැන ගනු පිණිසත් මිස නුඹලා මුහුණලමින් සිටි බයිතුල් මක්දිස් දිශාවෙන් නුඹලාව අප හැරෙව්වේ නැත. සැබැවින්ම පළමු කිබ්ලා දිශාවෙන් හැරවීමේ සිද්ධිය අල්ලාහ් හා ඔහු තම ගැත්තන්හට ආගමානුගත කර ඇති දෑ විශ්වාස කරන්නට සලස්වා ඔහු කවුරුන්හට ආශිර්වාද කළේ ද ඔවුන් කෙරෙහි මිස සෙසු අයට එය අති මහත් කරුණක් විය. සැබැවින්ම එසේ ආගමානුගත කරනු ලබනුයේ කිසියම් යථාර්ථයක් වෙනුවෙනි. අල්ලාහ් කෙරෙහි නුඹලා තබා ඇති අචල විශ්වාසය අපතේ යවන්නට අල්ලාහ්ට නොවීය. කිබ්ලා දිශාව මාරුකිරීමට පෙර නුඹලා සලාතය ඉටු කරමින් සිටි ස්ථානය ද එසේ ආගමානුගත කරනු ලැබූ කරුණු වලින් එකකි. සැබැවින්ම අල්ලාහ් මිනිසුනට මහත් කාරුණිකය. සෙනෙහෙවන්තය. එහෙයින් ඔහු ඔවුනට දුෂ්කරතා ඇති කරන්නේ නැත. ඔවුන් කළකම් සඳහා කුසල් ඔහු විනාශ කර දමන්නේ නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَدْ نَرٰی تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِی السَّمَآءِ ۚ— فَلَنُوَلِّیَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضٰىهَا ۪— فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ؕ— وَحَیْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوْا وُجُوْهَكُمْ شَطْرَهٗ ؕ— وَاِنَّ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ لَیَعْلَمُوْنَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَّبِّهِمْ ؕ— وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُوْنَ ۟
අහෝ ! නබිවරය, ඔබ ප්රිය කරන පරිදි කිබ්ලා දිශාව වෙනස් කිරීම සම්බන්ධයෙන් දේව පණිවිඩ පහළ වීම ගැන අපේක්ෂාවෙන් බලාපොරොත්තුවෙන් ඔබේ මුහුණ හා ඔබේ බැල්ම අහස දෙසට යොමු කරනු සැබැවින්ම අපි දුටුවෙමු. එහෙයින් දැන් ඔබ මුහුණලා සිටින බය්තුල් මක්දිස් දිශාව වෙනුවට ඔබ ප්රිය කරන ඔබට සතුට දනවන කිබ්ලා දිශාවට (හරම් දේවස්ථානය වෙත) අපි නුඹව හරවන්නෙමු. එහෙයින් දැන් ඔබේ මුහුණ ශුද්ධ මක්කාවේ පිහිටි හරම් දේවස්ථානය වෙත හරවනු. අහෝ! දෙවියන් විශ්වාස කරන්නනි, නුඹලා කොතැනක සිටිය ද නුඹලා සලාතය ඉටු කරන මොහොතේ එම දිශාව වෙතම මුහුණලනු. සැබැවින්ම යුදෙව්වන් හා කිතුනුවන්ගේ පුස්තක වල කිබ්ලාව වෙනස් කිරීමේ සිද්ධිය ඔවුන්ගේ මැවුම්කරු වූ සියලු කරුණු සැලසුම් කරන්නාගෙන් පහළ වූ සත්යයක් බව ඔවුහු මැනවින් දැන සිටිති. සත්යය පිටුපාන්නන් වන මොවුන්ගේ ක්රියාවන් පිළිබඳ අල්ලාහ් අනවධානියකු නොවේ. ඔහු ඒ පිළිබඳ මැනවින් දන්නාය. ඔහු පිවිතුරුය. ඒ සඳහා ඔහු ඔවුනට ප්රතිවිපාක පිරිනමනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَىِٕنْ اَتَیْتَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ بِكُلِّ اٰیَةٍ مَّا تَبِعُوْا قِبْلَتَكَ ۚ— وَمَاۤ اَنْتَ بِتَابِعٍ قِبْلَتَهُمْ ۚ— وَمَا بَعْضُهُمْ بِتَابِعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍ ؕ— وَلَىِٕنِ اتَّبَعْتَ اَهْوَآءَهُمْ مِّنْ بَعْدِ مَا جَآءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ۙ— اِنَّكَ اِذًا لَّمِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟ۘ
අල්ලාහ් මත දිවුරා පවසමි. අහෝ! නබිවරය, සැබැවින්ම කිබ්ලා දිශාව වෙනස් කිරීම සත්යයක් බව තහවුරු කරමින් නුඹ දහම් ලත් යුදෙව්වන් හා කිතුනුවන්හට කෙතරම් සාධක හා සංඥා ගෙන ආවත් නුඹ ගෙන ආ දෑට හිතුවක්කාරකම් පා සත්ය පිළිපැදීමට උඩගු වී නුඹගේ කිබ්ලා දිශාවට ඔවුහු හැරෙන්නේ නැත. ඔබ ව අල්ලාහ් ඔවුන්ගේ දිශාවෙන් වෙනස් කළ පසු නැවත ඒ වෙත හැරී මුහුණලෑම නුඹට සුදුසු නැත. ඔවුන් ඇතැමෙක් ද ඇතැමෙකුගේ දිශාවට මුහුණලන්නේ නැත. හේතුව ඔවුන්ගෙන් ඇතැම් පිරිස් අනෙක් පිරිස ප්රතික්ෂේප කරන බැවිනි. කිසිදු සැකයකට ඉඩක් නැති නිවැරදි දැනුම නුඹ වෙත පැමිණි පසු ව කිබ්ලා විෂයයෙහි හා වෙනත් ආගමික පිළිවෙත් හා නීතිරීති වලදී ඔවුන්ගේ ආශාවන් නුඹ පිළිපදින්නේ නම් සැබැවින්ම එසේ නුඹ යහමග අතහැර දැමූ හේතුවෙන් හා ආශාවන් පිළිපැදීම හේතුවෙන් අපරාධකරුවන් අතරට පත් වන්නෙහිය. මෙම ප්රකාශය නබි (සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්) තුමාහට ඔවුන් පිළිපැදීමේ පිළිකුල්භාවය පෙන්වා දෙන සාධක වන්නේය. එසේ නොමැති නම් සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ නබිවරයා එයින් ආරක්ෂා කර ඇත. මෙය එතුමාගෙන් පසු එතුමාගේ සමූහයට කෙරෙන අවවාදයකි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• أن الاعتراض على أحكام الله وشرعه والتغافل عن مقاصدها دليل على السَّفَه وقلَّة العقل.
•අල්ලාහ්ගේ නීති හා පිළිවෙත් පිළිපැදීමට පිටුපෑමත් එහි අපේක්ෂිත කරුණු පිළිබඳ නොසැලකිලිභාවයත් බුද්ධිහීනතාව හා අඥානකම පෙන්වා දෙන සාධකයකි.

• فضلُ هذه الأمة وشرفها، حيث أثنى عليها الله ووصفها بالوسطية بين سائر الأمم.
•මෙම සමූහයාගේ මහිමය හා කීර්තිය සෙසු සමූහයන් අතර පවතින මධ්යස්ථ සමූහයක් බවට වර්ණනා කරමින් අල්ලාහ් ඔවුන් ප්රශංසා කොට පවසයි.

• التحذير من متابعة أهل الكتاب في أهوائهم؛ لأنهم أعرضوا عن الحق بعد معرفته.
•දහම් ලත් ජනයා සත්යය දැනගත් පසු පවා එය ඔවුන් පිටුපාන හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ ආශාවන් පිළිපැදීමෙන් ප්රවේශම් වීම.

• جواز نَسْخِ الأحكام الشرعية في الإسلام زمن نزول الوحي، حيث نُسِخَ التوجه إلى بيت المقدس، وصار إلى المسجد الحرام.
•දේව පණිවිඩ පහළ කරන කාල සීමාව තුළ ඉස්ලාමයේ ආගමික නීති වෙනස් විය හැකැයි අවධාරණය කරමින් බය්තුල් මක්දිස් දේවස්ථානය වෙත මුහුණ ලෑම වෙනස් කොට එය ශුද්ධ වූ මස්ජිදය වෙත මාරු කිරීමෙන් පැහැදිලි වේ.

 
Ibisobanuro by'amagambo Isura: Al Baqarat
Urutonde rw'amasura numero y'urupapuro
 
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro

Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.

Gufunga