Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
یُرِیْدُوْنَ اَنْ یُّطْفِـُٔوْا نُوْرَ اللّٰهِ بِاَفْوَاهِهِمْ وَیَاْبَی اللّٰهُ اِلَّاۤ اَنْ یُّتِمَّ نُوْرَهٗ وَلَوْ كَرِهَ الْكٰفِرُوْنَ ۟
දේවත්වය ප්රතික්ෂේප කරන මොවුන් හා දේව ප්රතික්ෂේපයේ පිළිවෙත් මත සිට බොරු ගොතමින් හා මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්) තුමා ගෙන ආ දෑ බොරු කරමින් සිටි ජනයා අපේක්ෂා කරනුයේ, ඉස්ලාමය විනාශ කිරීමටත් එය නිෂ්ඵල කිරීමටත්, අල්ලාහ්ගේ ඒකීයත්වය මත ඔහුගේ දූතයාණන් ගෙන ආ සත්යය තහවුරු කරන පැහැදිලි සාක්ෂි හා පහැදිලි සාධක ව්යාජ කිරීමටත් ය. සැබැවින් ඔහුගේ දූතයාණන් ගෙන ආ දෑ සත්යය. දේවත්වය ප්රතික්ෂේප කරන්නන් පිළිකුල් කළ ද අල්ලාහ් තම දහම සම්පූර්ණ කිරීමටත්, එය හෙළි කිරීමටත් සෙසු පිළිවෙත් වලට වඩා එය ඉහළින් තැබීමටත් අපේක්ෂා කරයි. වෙනත් කරුණු ඔහු ප්රතික්ෂේප කරයි. සැබැවින්ම අල්ලාහ් එය සම්පූර්ණ කරන්නාය. එය හෙළි කරන්නාය. එය ඉහළ නංවන්නාය. අල්ලාහ් යමක් අපේක්ෂා කළ විට වෙනත් අයගේ අපේක්ෂාවන් ශුන්ය වී යයි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
هُوَ الَّذِیْۤ اَرْسَلَ رَسُوْلَهٗ بِالْهُدٰی وَدِیْنِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهٗ عَلَی الدِّیْنِ كُلِّهٖ ۙ— وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُوْنَ ۟
මිනිසුනට මාර්ගෝපදේශයක් වූ අල් කුර්ආනය හා සත්ය දහම වන ඉස්ලාම් දහම සමග දූතයකු ලෙස මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්) තුමාණන් එව්වේ පිවිතුරු අල්ලාහ්ය. එය දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන්නන් පිළිකුල් කළ ද සෙසු දහම් වලට වඩා නීති රීති සාක්ෂි හා සාධක තුළින් එය උසස් කරනු පිණිස ය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنَّ كَثِیْرًا مِّنَ الْاَحْبَارِ وَالرُّهْبَانِ لَیَاْكُلُوْنَ اَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَیَصُدُّوْنَ عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ؕ— وَالَّذِیْنَ یَكْنِزُوْنَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّةَ وَلَا یُنْفِقُوْنَهَا فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ۙ— فَبَشِّرْهُمْ بِعَذَابٍ اَلِیْمٍ ۟ۙ
අහෝ දෙවියන් විශ්වාස කොට අල්ලාහ් ආගමානුගත කළ දෑ ඉටු කරන්නනි! යුදෙව්වන් අතර සිටින විද්වතුන් බොහෝ දෙනා හා කිතුනුවන් අතර සිටින වන්දනාකරුවන් බොහෝ දෙනා කිසිදු ආගමික න්යයකින් තොර ව මිනිසුන්ගේ වස්තුව සූරා කති. ඔවුන් අල්ලස් හා (එවැනි නිත්යානුකූල නොවන) වෙනත් දෑ ගනිති. අල්ලාහ්ගේ දහම තුළට ජනයා පිවිසීමෙන් ඔවුන් වළක්වති. රන් හා රිදී රැස් කර, ඔවුනට අනිවාර්යය වූ සකාතය ඉටු නොකරන්නන් වනාහි අහෝ දූතය! මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන් කළ වැරදි හේතුවෙන් වේදනීය දඬුවමක් ඔවුනට ඇති බව දන්වා සිටිනු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یَّوْمَ یُحْمٰی عَلَیْهَا فِیْ نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكْوٰی بِهَا جِبَاهُهُمْ وَجُنُوْبُهُمْ وَظُهُوْرُهُمْ ؕ— هٰذَا مَا كَنَزْتُمْ لِاَنْفُسِكُمْ فَذُوْقُوْا مَا كُنْتُمْ تَكْنِزُوْنَ ۟
මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ නිරා ගින්නෙහි ඔවුන් එක් රැස් කොට තමන් විසින් නිකුත් කළ යුතු දැයින් වළක්වා ගත් දෑ ඉන්ධන බවට පත් කරයි. එහි උෂ්ණත්වය දැඩි වූ විට ඔවුන්ගේ නළල්, ඔවුන්ගේ ඉලපත් හා ඔවුන්ගේ පිටවල් මත තබනු ලැබේ. ඉතා පිළිකුල් සහගත අයුරින් ඔවුනට මෙසේ පවසනු ලැබේ. “මෙය නුඹලා එක්රැස් කළ මෙන්ම එහි අනිවාර්යය වගකීම ඉටු නොකළා වූ නුඹලාගේ වස්තුව වේ. එහෙයින් නුඹලා රැස් කරමින් හා එහි යුතුකම් ඉටු නොකරමින් සිටි දෑ හි ප්රතිවිපාක හා එහි දඬුවම භුක්ති විඳිනු."
Ibisobanuro by'icyarabu:
اِنَّ عِدَّةَ الشُّهُوْرِ عِنْدَ اللّٰهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِیْ كِتٰبِ اللّٰهِ یَوْمَ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ مِنْهَاۤ اَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ؕ— ذٰلِكَ الدِّیْنُ الْقَیِّمُ ۙ۬— فَلَا تَظْلِمُوْا فِیْهِنَّ اَنْفُسَكُمْ ۫— وَقَاتِلُوا الْمُشْرِكِیْنَ كَآفَّةً كَمَا یُقَاتِلُوْنَكُمْ كَآفَّةً ؕ— وَاعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُتَّقِیْنَ ۟
අහස් හා මහ පොළොව මැවූ දා පටන් සටහන් පුවරුවේ අල්ලාහ් ස්ථීර කර ඇති පරිදි අල්ලාහ්ගේ නියමයේ හා න්යායයේ වසරේ මාස ගණන දොළොසකි. එම මාස දොළොසින් මාස හතරක යුද වැදීම අල්ලාහ් තහනම් කළේය. එය එකිනෙක පර ව එන දුල් කඃදා, දුල් හිජ්ජා සහ මුහර්රම් යන මාස තුන හා වෙනමම එන රජබ් මාසයයි. සඳහන් කරනු ලැබූ මේ මාස ගණන හා ඒ අතරින් තහනම් කරන ලද මාස හතර වනාහි ඍජු ධර්මතාව එයයි. මෙම පිවිතුරු මාස වල යුද්ධ ඇති කරමින් නුඹලා නුඹලාටම අපරාධ නොකරනු. එහි ගෞරවය නොකෙලසනු. ඔවුන් නුඹලා සියල්ලන් සමග සටන් කරන්නාක් මෙන් නුඹලා ද ඔවුන් සියල්ලන් සමග සටන් කරනු. අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකී ඔහුට භක්තිමත් ව කටයුතු කරන්නන් සමග ජයග්රහණයේ දී හා ජය තහවුරු කිරීමේ දී අල්ලාහ් සිටින බව දැන ගනු. කවරෙකු සමග අල්ලාහ් සිටින්නේ ද එවිට කිසිවකු ඔහු අභිබවා යා නොහැක.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• دين الله ظاهر ومنصور مهما سعى أعداؤه للنيل منه حسدًا من عند أنفسهم.
•ඉස්ලාමයේ සතුරන් තමන් තුළ වූ ඊර්ෂ්යාව හේතුවෙන් අල්ලාහ්ගේ දහම යටපත් කිරීමට කෙතරම් උත්සාහ කළත් එම දහම ප්රසිද්ධියට පත්වන්නකි. උදව් ලබන්නකි.
• تحريم أكل أموال الناس بالباطل، والصد عن سبيل الله تعالى.
• تحريم اكتناز المال دون إنفاقه في سبيل الله.
• الحرص على تقوى الله في السر والعلن، خصوصًا عند قتال الكفار؛ لأن المؤمن يتقي الله في كل أحواله.
•ප්රසිද්ධියේ මෙන්ම රහසිගත ව අල්ලාහ් පිළිබඳ වූ භක්තිමත්භාවය සහතික කිරීම. විශේෂයෙන් දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන්නන් සමග යුද වදින අවස්ථාවෙහි සහතික කළ යුත්තක් ව ඇත. ඊට හේතුව සැබැවින්ම මුඃමින්වරයා තමන්ගේ සියලුම කටයුතු වලදී අල්ලාහ් පිළිබඳ ව ශ්රද්ධාවෙන් කටයුතු කරන බැවිණි.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.