Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
اِنَّمَا یُرِیْدُ الشَّیْطٰنُ اَنْ یُّوْقِعَ بَیْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَآءَ فِی الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ وَیَصُدَّكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللّٰهِ وَعَنِ الصَّلٰوةِ ۚ— فَهَلْ اَنْتُمْ مُّنْتَهُوْنَ ۟
සූදුව හා සුරාව අලංකාරවත් කොට ෂෙයිතාන් අපේක්ෂා කරනුයේ හදවත් අතර සතුරුකම හා ක්රෝධය වැපිරීමටය. එමෙන්ම අල්ලාහ් ව මෙනෙහි කිරීමෙන් හා සලාත් ඉටු කිරීමෙන් ඔබ ව වෙනතකට යොමු කිරීමටය. අහෝ! දේව විශ්වාසී ජනයිනි, මෙම පිළිකුල් සහගත දෑ ඔබ අතහැරිය යුතු නොවේද? කිසිදු සැකයක් නැත එයයි ඔබට වඩාත් සුදුසු වන්නේ. එහෙයින් එයින් වැළකී සිටිනු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَاَطِیْعُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوا الرَّسُوْلَ وَاحْذَرُوْا ۚ— فَاِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَاعْلَمُوْۤا اَنَّمَا عَلٰی رَسُوْلِنَا الْبَلٰغُ الْمُبِیْنُ ۟
ආගමික පිළිවෙත කවර දෙයක් අණ කර ඇත්තේද එය පිළිපදිමින් කවර දෙයකින් තහනම් කර ඇත්තේද එයින් වැළකෙමින් අල්ලාහ්ට හා ඔහුගේ දූතයාණන්ට අවනත වනු. එයට විරුද්ධ ව කටයුතු කිරීමෙන් ප්රවේශම් වනු. එය ඔබ පිටුපෑවෙහු නම් සැබැවින්ම අපගේ දූතයාණන්හට පැවරී ඇත්තේ අල්ලා කවර දෙයක් ප්රචාරය කිරීමට අණ කර ඇත්තේද එය ප්රචාරය කිරීම පමණක් බව දැන ගනු. ඔහු එය ප්රචාරය කළේය. එහෙයින් ඔබ මග ලබන්නෙහු නම් එය ඔබටමය. එය ඔබ නිෂ්ඵල කර ගත්තේ නම් එහි විපාකයද ඔබටමය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
لَیْسَ عَلَی الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ جُنَاحٌ فِیْمَا طَعِمُوْۤا اِذَا مَا اتَّقَوْا وَّاٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ ثُمَّ اتَّقَوْا وَّاٰمَنُوْا ثُمَّ اتَّقَوْا وَّاَحْسَنُوْا ؕ— وَاللّٰهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِیْنَ ۟۠
තහනම් කිරීමට පෙර පරිහරනය කළ අයට කිසිදු විපාකයක් නැත. අල්ලාහ් ව විශ්වාස කොට ඔහු වෙත සමීප වනු පිණිස දැහැමි කටයුතු සිදු කළවුන්හට, මත්ද්රව්ය තහනම් කිරීමට පෙර එය පරිහරණය කිරීමෙන් ඇති වූ පාපය ඔවුනට නැත. අල්ලාහ්ගේ කෝපයට බිය වී ඔහු ව විශ්වාස කරමින් දැහැමි ක්රියාවන් ඉටු කරමින් තහනම් දැයින් වැළකුණු විට පසු ව ඔවුන් අල්ලාහ් බලා සිටින්නේය යන හැඟීමෙන් යුතු ව ඔහුට නැමදුම් කරන තරමට ඔහු පිළිබඳ අවධානය වැඩි කර ගත් විට අල්ලාහ්ගේ අඛණ්ඩ පාලක සංවේදකය ඔවුනට හිමි වනු ඇත. එසේ වනුයේ දේව විශ්වාසවන්තයා තම ක්රියාවන් විධිමත් ව භක්තියෙන් යුතු ව ඉටු කරන බැවිණි. අල්ලාහ් ව ඔවුන් දකින්නාක් මෙන නැමදුම් කරන්නන්හට ඔහු ප්රිය කරයි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَیَبْلُوَنَّكُمُ اللّٰهُ بِشَیْءٍ مِّنَ الصَّیْدِ تَنَالُهٗۤ اَیْدِیْكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِیَعْلَمَ اللّٰهُ مَنْ یَّخَافُهٗ بِالْغَیْبِ ۚ— فَمَنِ اعْتَدٰی بَعْدَ ذٰلِكَ فَلَهٗ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
අහෝ විශ්වාස කළවුනි! ඔබ ඉහ්රාම් තත්ත්වයේ සිටියදී දඬයම් කිරීම සඳහා ගොඩබිමෙහි ඔබේ දෑතට පහසුවෙන් හසුවන කුඩා සතෙකු හෝ ඔබේ හෙල්ලට පහසුවෙන් හසුවන විශාල සතෙකු හෝ ගෙනැවිත් ඔබ ඉදිරියේ තබා ඔහු ඔබ ව පරීක්ෂණයට ලක් කරනු ඇත. එය, අල්ලාහ්ගේ දැනුම පිළිබඳ පූර්ණ විශ්වාසයෙන් යුතු ව, ඔහු අදෘශමානව සිටියදී කවරෙකු ඔහුට බිය වන්නේ දැයි ඔහු දැන ගනු පිණිසය. -එය ගැත්තා කවර කරුණක් පිළිබඳ විමසනු ලබන්නේ ද එහි විද්යාමාන වූ දැනුමයි.- එවිට ඔහු එම දඬයම් සතාගේ මැවුම්කරුට බිය වී දඬයම් කිරීමෙන් වැළකී සිටියි. සැබැවින්ම ඔහුගේ කිසිදු ක්රියාවක් මැවුම්කරුට සැඟවෙන්නේ නැත. කවරෙකු සීමාව ඉක්මවා ගොස් හජ් හෝ උම්රා අවස්ථාවේ ඉහ්රාම් තත්ත්වයේ සිටියදී දඬයම් කළේද අල්ලාහ් තහනම් කළ දෙයක් ඔහු සිදු කළ බැවින් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ වේදනා සහගත දඬුවමක් ඔහුට හිමි වනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَقْتُلُوا الصَّیْدَ وَاَنْتُمْ حُرُمٌ ؕ— وَمَنْ قَتَلَهٗ مِنْكُمْ مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآءٌ مِّثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ یَحْكُمُ بِهٖ ذَوَا عَدْلٍ مِّنْكُمْ هَدْیًا بٰلِغَ الْكَعْبَةِ اَوْ كَفَّارَةٌ طَعَامُ مَسٰكِیْنَ اَوْ عَدْلُ ذٰلِكَ صِیَامًا لِّیَذُوْقَ وَبَالَ اَمْرِهٖ ؕ— عَفَا اللّٰهُ عَمَّا سَلَفَ ؕ— وَمَنْ عَادَ فَیَنْتَقِمُ اللّٰهُ مِنْهُ ؕ— وَاللّٰهُ عَزِیْزٌ ذُو انْتِقَامٍ ۟
අහෝ! විශ්වාස කළවුනි, හජ් හෝ උම්රාවෙහි ඔබ ඉහ්රාම් තත්ත්වයේ සිටියදී ගොඩබිම සතුන් දඬයම් නොකරනු. කවරෙකු උවමනාවෙන් එවන් සතෙකු දඬයම් කොට මරා දැමුවේද එයට ප්රතිකර්මයක් වශයෙන් දඬයම් කළ එම සතා හා සමාන ව ඔටුවෙකු හෝ ගවයෙකු හෝ එළුවෙකු ලබා දීම අනිවාර්යය වන්නේය. ඒ සම්බන්ධයෙන් මුස්ලිම්වරුන් අතර යුක්ති ගරුක දෙදෙනෙකු තීන්දු දෙනු ඇත. ඔවුන් දෙදෙනා ඒ ගැන කවර තීන්දුවක් දෙන්නේද එය පිළිපදිනු ලැබේ. එනම් එම සත්වයා මක්කාව වෙත ගෙන ගොස් හරම් සීමාවෙහි කැප කිරීම හෝ එහි වටිනාකමට ආහාර ගෙන හරම් සීමාවෙහි සිටින දිළිඳුන් හට සාඃ අඩක ප්රමාණයක් බැගින් ලබා දීම හෝ ආහාර සාඃ අඩක ප්රමාණයට සරිලන දින ගණන් බලා උපවාසයේ නිරත වීම යනාදියයි. එය එම දඬයම්කරු තමන් කළ ඝාතනයට දඬුවම් වශයෙන් භුක්ති විඳිනු පිණිසය. හරම් තත්ත්වයේ සිටියදී එසේ පෙර දඬයම් කර මරා දැමූ අයගේ හා තහනම් කිරීමට පෙර ඉහ්රාම් තත්ත්වයේ සිට ගොඩබිමේ සතුන් දඬයම් කොට මරා දැමූ අයගේ වැරදි වලට අල්ලාහ් සමාව දෙන්නේය. අල්ලාහ් සර්ව බලධාරීය. වළක්වන්නාය. තමන් පිටුපෑ අයහපතට තමන් අභිමත වූයේ නම් ඔවුන්ගෙන් පළිගැනීම ඔහුගේ සර්ව බලධාරීත්වය පෙන්නුම් කරන්නකි. එයින් ඔහු ව වළක්වන කිසිවකු නොසිටිනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• عدم مؤاخذة الشخص بما لم يُحَرَّم أو لم يبلغه تحريمه.
තහනම් කරනු නොලැබූ දෙයක් හෝ යමක් තහනම් බව තමන්ට දැන ගන්නට නොලැබුණු දෙයක් හේතුවෙන් පුද්ගලයකු වරදකරවකු බවට පත් වන්නේ නැත.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.