Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
خَلَقَكُمْ مِّنْ نَّفْسٍ وَّاحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَاَنْزَلَ لَكُمْ مِّنَ الْاَنْعَامِ ثَمٰنِیَةَ اَزْوَاجٍ ؕ— یَخْلُقُكُمْ فِیْ بُطُوْنِ اُمَّهٰتِكُمْ خَلْقًا مِّنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِیْ ظُلُمٰتٍ ثَلٰثٍ ؕ— ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ ؕ— لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ۚ— فَاَنّٰی تُصْرَفُوْنَ ۟
අහෝ ජනයිනි! නුඹලාගේ පරමාධිපති නුඹලා ව එක් ආත්මයකින් මැව්වේය. ඔහු ආදම්ය. පසු ව ආදම්ගෙන් ඔහුගේ සහකාරිය වූ හව්වා මැව්වේය. තවද ඔටු, ගව, බැටලු හා එළු වර්ග අටක් මැව්වේය. සෑම මැවීමක් අතරම පිරිමි හා ගැහැණු වර්ග මැව්වේය. සුවිශුද්ධයාණන් නුඹලා ව නුඹලාගේ මව් කුසවල් තුළ අදියරින් අදියර කුසෙහි අන්ධකාරයන්හි ද, ගර්භාෂයෙහි ද වැදෑමහෙහි ද ඔහු නුඹලා බිහි කළේය. මේ සියල්ල මැව්වා වූ ඔහු නුඹලාගේ පරමාධිපතියාණන් වූ අල්ලාහ්ය. සියලු රාජ්යය ඔහුට පමණක් සතුය. ඔහු හැර සැබෑ ලෙස නැමදුම් ලබන්නට වෙනත් කිසිවෙක් නැත. එසේ නම් ඔහු නැමදීම අතහැර දමා කිසිවක් නොමැ වූ ඔවුන් පවා මවනු ලැබූ තත්ත්වයේ තිබියදී එවැන්නන් නැමදීමට ඔවුන් යොමු වනුයේ කෙසේ ද?
Ibisobanuro by'icyarabu:
اِنْ تَكْفُرُوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَنِیٌّ عَنْكُمْ ۫— وَلَا یَرْضٰی لِعِبَادِهِ الْكُفْرَ ۚ— وَاِنْ تَشْكُرُوْا یَرْضَهُ لَكُمْ ؕ— وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِّزْرَ اُخْرٰی ؕ— ثُمَّ اِلٰی رَبِّكُمْ مَّرْجِعُكُمْ فَیُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
අහෝ ජනයිනි! නුඹලා නුඹලාගේ පරමාධිපති ව ප්රතික්ෂේප කළේ නම්, සැබැවින්ම අල්ලාහ් නුඹලාගේ විශ්වාසය ගැන අවශ්යතාවෙන් තොර බව දැනගත යුතුය. නුඹලාගේ ප්රතික්ෂේපය ඔහුට හානියක් සිදු නොකරයි. සැබවින්ම නුඹලාගේ ප්රතික්ෂේපයේ හානිය නුඹලා වෙතම නැවත හැරී එනු ඇත. ඔහුගේ ගැත්තන් ඔහු ව ප්රතික්ෂ්ප කිරීම ඔහු පිළිගන්නේ නැත. දේව ප්රතික්ෂේපය ඔහු ඔවුනට නියෝග කරන්නේ ද නැත. ඊට හේතුව අල්ලාහ් අශීලාචාර හා පිළිකුල්සහගත දෑ නියෝග නොකරන බැවිණි. නුඹලා අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාද සඳහා ඔහුට කෘතඥ වී ඔහු ව විශ්වාස කරන්නේ නම් නුඹලාගේ කෘතඥතා ව ඔහු පිළිගනී. ඒ සඳහා ඔහු නුඹලාට කුසල් පිරිනමයි. කිසිදු ආත්මයක් තවත් කෙනෙකුගේ පව් බර නොඋසුලයි. සෑම ආත්මයක්ම එය උපයන දෑ සඳහා ඇපකරුවෙකි. පසු ව මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ නුඹලා නැවත යොමු කරනු ලබන ස්ථානය ඇත්තේ නුඹලාගේ පරමාධිපති වෙත පමණය. එවිට නුඹලා මෙලොවෙහි සිදු කරමින් සිටි දෑ ගැන ඔහු නුඹලාට දන්වයි. නුඹලාගේ ක්රියාවන් සඳහා ඔහු නුඹලාට ප්රතිඵල පිරිනමයි. සැබැවින්ම සුවිශුද්ධයාණන් වන ඔහු තම ගැත්තන්ගේ හදවත් තුළ ඇති දෑ ගැන සර්ව ඥානීය. එහි ඇති කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَاِذَا مَسَّ الْاِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَا رَبَّهٗ مُنِیْبًا اِلَیْهِ ثُمَّ اِذَا خَوَّلَهٗ نِعْمَةً مِّنْهُ نَسِیَ مَا كَانَ یَدْعُوْۤا اِلَیْهِ مِنْ قَبْلُ وَجَعَلَ لِلّٰهِ اَنْدَادًا لِّیُضِلَّ عَنْ سَبِیْلِهٖ ؕ— قُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِیْلًا ۖۗ— اِنَّكَ مِنْ اَصْحٰبِ النَّارِ ۟
දේව ප්රතික්ෂේපකයාට යම් රෝගයකින් යම් පීඩාවක් ඇති වූ විට ඔහු සැලෙයි. බියවෙයි. තම පරමාධිපති වෙත පමණක් යොමු වී පීඩාවෙන් තමන් ගලවා ගන්නා මෙන් ඔහුට කන්නලව් කර එහි ගිලී යයි. පසු ව ඔහුට අත් වූ එම පීඩාව ඔහුගෙන් ඉවත් කොට ඔහුට ආශිර්වාදයක් පිරිනැමූ විට මීට පෙර ඔහු යටත් වෙමින් සිටි අල්ලාහ්ව අතහැර දමයි. අල්ලාහ්ගේ මාර්ගය අතහැර ඔහු වෙත සේන්දු විය හැකි වෙනත් අයකු අතරමැදියකු බවට පත් කිරීම පිණිස ඔහුට හවුල්කරුවන් පත් කොට ඔහු හැර දමා ඔවුනට නමදියි. අහෝ දූතය! මෙම තත්ත්වයේ සිටින්නන්හට නුඹ මෙසේ පවසනු. ‘නුඹේ ඉතිරි ආයු කාලය ද නුඹ නුඹේ ප්රතික්ෂේපය සමගම භුක්ති විඳිනු. එය සුළු කාලයකි. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ සැබැවින්ම නුඹ අපා ගින්නට බැඳී සිටින පුද්ගලයින් අතරින් කෙනෙකි. එම නිරාවාසියා ඔහුගේ මිතුරා සමග එහි බැඳී සිටියි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ اٰنَآءَ الَّیْلِ سَاجِدًا وَّقَآىِٕمًا یَّحْذَرُ الْاٰخِرَةَ وَیَرْجُوْا رَحْمَةَ رَبِّهٖ ؕ— قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِیْنَ یَعْلَمُوْنَ وَالَّذِیْنَ لَا یَعْلَمُوْنَ ؕ— اِنَّمَا یَتَذَكَّرُ اُولُوا الْاَلْبَابِ ۟۠
තම පරමාධිපතිට සුජූද් කරමින් ඔහුට නැමදුම් කරමින් රාත්රී කාලය ගත කර මතුලොව දඬුවම ගැන බිය වී තම පරමාධිපතිගේ ආශිර්වාදයන් ගැන සිතා ඔහුට අවනත වන්නා උතුම් ද එසේ නැතහොත් දුෂ්කර අවස්ථාවන්හි අල්ලාහ්ව නැමද ප්රීතිමත් අවස්ථාවන්හි ඔහු ව ප්රතික්ෂේප කොට ඔහු සමග හවුල්කරුවන් පත් කරන එම දේව ප්රතික්ෂේපකයා ද? අහෝ දූතය! නුඹ මෙසේ පවසනු. ‘අල්ලාහ් ව ඔවුන් හඳුනා ගත් හේතුවෙන් ඔවුන් මත අල්ලාහ් අනිවාර්යය කළ දෑ ගැන වටහා ගන්නන් හා ඒ ගැන කිසිවක් නොදන්නා මොවුන් එක සමාන වන්නේ ද? මෙම කණ්ඩයම් දෙක අතර වූ වෙනස හඳුනා ගනුයේ මනා බුද්ධියක් ඇති පුද්ගලයෝය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلْ یٰعِبَادِ الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اتَّقُوْا رَبَّكُمْ ؕ— لِلَّذِیْنَ اَحْسَنُوْا فِیْ هٰذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ ؕ— وَاَرْضُ اللّٰهِ وَاسِعَةٌ ؕ— اِنَّمَا یُوَفَّی الصّٰبِرُوْنَ اَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسَابٍ ۟
අහෝ දූතය! මා හා මාගේ දූතයා විශ්වාස කළ මාගේ ගැත්තන් හට නුඹ මෙසේ පවසනු. ‘නුඹලාගේ පරමාධිපතිගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් නුඹලා ඔහුට භක්තිමත්ව කටයුතු කරනු. මෙලොවෙහි නුඹලා අතරින් යහපත් ක්රියාවන් දැහැමි ලෙස සිදු කළවුනට මෙලොවෙහි යහපත් උපකාරය නිරෝගිකම හා සම්පත් ඇත. මතුලොවෙහි ද ස්වර්ගය ඇත. අල්ලාහ්ගේ භූමිය විශාලය. නුඹලා අල්ලාහ්ට නැමදුම් කරන ස්ථානයක් ලබන තුරු නුඹලා එහි සංක්රමණය කරනු. නුඹලාව වළක්වන කිසිවෙකු නැත. සැබැවින්ම ඉවසිලිවන්තයින්ට මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන්ගේ කුසල් පිරිනමනුයේ කිසිදු ගණනයකින් තොරවය. එහි අධිකත්වයටත් විවිධත්වයටත් සීමාවක් නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• ثبوت صفة الغنى وصفة الرضا لله.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.