Check out the new design

Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro bya Qur'an mu rurimi rw'igiluhiya - Ishyirahamwe mpuzamahanga ry'ubumenyi n'umuco. * - Ishakiro ry'ibisobanuro


Ibisobanuro by'amagambo Isura: Al Isr’au   Umurongo:

Al-Isra

سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِيٓ أَسۡرَىٰ بِعَبۡدِهِۦ لَيۡلٗا مِّنَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ إِلَى ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡأَقۡصَا ٱلَّذِي بَٰرَكۡنَا حَوۡلَهُۥ لِنُرِيَهُۥ مِنۡ ءَايَٰتِنَآۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ
Obutswenufu ni bwa ulia owayila Omusumba wuwe eshilo okhurula khumusikiti kwoluyali okhula khumusikiti kwa ehale okwa khwahelesia tsikhabi ebili mumbeka tsiakwo, kho khumwechesie bilala khubimanyisio biefu. Toto ye niwokhuwulila po, Owokhulola muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَجَعَلۡنَٰهُ هُدٗى لِّبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ أَلَّا تَتَّخِذُواْ مِن دُونِي وَكِيلٗا
Ne khwahelesia Musa Eshitabu, ne nikhushikhola obulunjifu khubana ba Israili mbu; “Mulakhola omulindi wundi ulali esie tawe.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
ذُرِّيَّةَ مَنۡ حَمَلۡنَا مَعَ نُوحٍۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَبۡدٗا شَكُورٗا
Olwibulo lwa balia bakhwachinga halala nende Nuh. Toto ye yali Omusumba wokhupa orio muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقَضَيۡنَآ إِلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ فِي ٱلۡكِتَٰبِ لَتُفۡسِدُنَّ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَّتَيۡنِ وَلَتَعۡلُنَّ عُلُوّٗا كَبِيرٗا
Ne khwabusilia Abana ba Israili mushitabu mbu; ‘‘Toto enywe mwitsa okhukhola obwononi khushialo khabiri, ne toto mana mulikhola obufuru obukhongo.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ أُولَىٰهُمَا بَعَثۡنَا عَلَيۡكُمۡ عِبَادٗا لَّنَآ أُوْلِي بَأۡسٖ شَدِيدٖ فَجَاسُواْ خِلَٰلَ ٱلدِّيَارِۚ وَكَانَ وَعۡدٗا مَّفۡعُولٗا
Mana olwa yiliula indache ya obwononi bwa imbeli, khulibarerera Abasumba befu abalwani abatinyu, nabo balinjila mutsingo tsienyu buli elubeka, ne ino ni indache iliikholekha.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ثُمَّ رَدَدۡنَا لَكُمُ ٱلۡكَرَّةَ عَلَيۡهِمۡ وَأَمۡدَدۡنَٰكُم بِأَمۡوَٰلٖ وَبَنِينَ وَجَعَلۡنَٰكُمۡ أَكۡثَرَ نَفِيرًا
Mana khulibakalusilia enywe obushiri khubo, ne khulibametela omwandu nende Abana, ne khulibakhola mube omukanda omunji.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنۡ أَحۡسَنتُمۡ أَحۡسَنتُمۡ لِأَنفُسِكُمۡۖ وَإِنۡ أَسَأۡتُمۡ فَلَهَاۚ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ ٱلۡأٓخِرَةِ لِيَسُـُٔواْ وُجُوهَكُمۡ وَلِيَدۡخُلُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَلِيُتَبِّرُواْ مَا عَلَوۡاْ تَتۡبِيرًا
Nimukhola amalayi, mwikholelanga abeene. Ne nimukhola amabii, mwikholelanga abeene. Ne olwa indache ya obwononi bwokhumalilikha yiliula, kho banyoole okhunyasia obweni bwenyu, ne benjile mumusikiti shingala benjilangamwo lwamberi, ne kho banyasie okhunyasia okhukhongo bioosi biababukula.
Ibisobanuro by'icyarabu:
عَسَىٰ رَبُّكُمۡ أَن يَرۡحَمَكُمۡۚ وَإِنۡ عُدتُّمۡ عُدۡنَاۚ وَجَعَلۡنَا جَهَنَّمَ لِلۡكَٰفِرِينَ حَصِيرًا
Aundi Nyasaye wenyu Omulesi alababeela tsimbabaasi. Ne nimukalushila, fwesi khulakalushila. Ne khwakhola omulilo kwa Jahannam okhuba imboye ya Abandu abakhayi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ يَهۡدِي لِلَّتِي هِيَ أَقۡوَمُ وَيُبَشِّرُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ أَجۡرٗا كَبِيرٗا
Toto Ikurani ino ilunjisinjia khunjila ilunjifu muno. Ne isuubisinjia Abasuubili abakholanga amalayi mbu toto bali nende omurungo omukhongo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأَنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ أَعۡتَدۡنَا لَهُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا
Ne mbu toto balia abalasuubilanga mwikulu tawe, khwabarecheshela eshinyasio eshilulu muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَيَدۡعُ ٱلۡإِنسَٰنُ بِٱلشَّرِّ دُعَآءَهُۥ بِٱلۡخَيۡرِۖ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ عَجُولٗا
Ne Omundu asabanga amabii shingala khandi asabanga amalayi. Ne toto Omundu niwa amaababa muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَجَعَلۡنَا ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ ءَايَتَيۡنِۖ فَمَحَوۡنَآ ءَايَةَ ٱلَّيۡلِ وَجَعَلۡنَآ ءَايَةَ ٱلنَّهَارِ مُبۡصِرَةٗ لِّتَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡ وَلِتَعۡلَمُواْ عَدَدَ ٱلسِّنِينَ وَٱلۡحِسَابَۚ وَكُلَّ شَيۡءٖ فَصَّلۡنَٰهُ تَفۡصِيلٗا
Ne khwakhola eshilo nende eshitere okhuba ebimanyisio bibili, mana nikhuiniawo eshimanyisio shieshilo, ne nikhukhola eshimanyisio shieshitere okhuba nende obulafu kho mukhabe tsimbabaasi tsirulanga khu Nyasaye wenyu Omulesi, ne munyoole okhumanya eshichelo shiemika nende okhubala. Ne buli eshindu khwashinoosia habulafu muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَكُلَّ إِنسَٰنٍ أَلۡزَمۡنَٰهُ طَٰٓئِرَهُۥ فِي عُنُقِهِۦۖ وَنُخۡرِجُ لَهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ كِتَٰبٗا يَلۡقَىٰهُ مَنشُورًا
Ne buli Omundu khwamuboyela khwikosi khukhwe ebikhole bibie, ne inyanga yeyindukho khulimurusilia eshitabu shishie eshialinyoola nishibambulwe
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱقۡرَأۡ كِتَٰبَكَ كَفَىٰ بِنَفۡسِكَ ٱلۡيَوۡمَ عَلَيۡكَ حَسِيبٗا
(Aliboolelwa mbu) “Soma eshitabu shishio. Oyela omwene okhwibalila (ebikhole bibio) obulayi inyanga yino.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
مَّنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَاۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۗ وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّىٰ نَبۡعَثَ رَسُولٗا
Ulia ulunjikha, yelunjishilanga omwene. Ne ulia ukora, yekosinjia omwene. Ne Omundu shalichinjila owundi omusiko kukwe tawe. Ne efwe shikhuli bokhuhelesia eshinyasio tawe okhula khube nikhwaruma Abarumwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِذَآ أَرَدۡنَآ أَن نُّهۡلِكَ قَرۡيَةً أَمَرۡنَا مُتۡرَفِيهَا فَفَسَقُواْ فِيهَا فَحَقَّ عَلَيۡهَا ٱلۡقَوۡلُ فَدَمَّرۡنَٰهَا تَدۡمِيرٗا
Ne nikhwenya okhusishia olukongo, khulomesinjia ababii balwo, (baleshe obubii) halali batsililila nende amabii kabu omo. Awo, likhuwa liburanga khubo, mana khubasishie okhusishia okhubii.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِنَ ٱلۡقُرُونِ مِنۢ بَعۡدِ نُوحٖۗ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
Ne emikanda chinga chakhwasishia inyuma wa Nuhu. Ne Nyasaye wuwo Omulesi ayela khutsimbi tsia Abandu baye okhuba wokhutsimanya, owutsilola muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
مَّن كَانَ يُرِيدُ ٱلۡعَاجِلَةَ عَجَّلۡنَا لَهُۥ فِيهَا مَا نَشَآءُ لِمَن نُّرِيدُ ثُمَّ جَعَلۡنَا لَهُۥ جَهَنَّمَ يَصۡلَىٰهَا مَذۡمُومٗا مَّدۡحُورٗا
Ulia wenyanga omwikhoyo kwokhushialo kwa lwangulwangu, khwitsa okhumuwa lwangu lwangu omo, akakhwenya khu ulia wa khwenya, mana khumukholele Jahanam yenjilemwo nali omuleche, owutafibwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَنۡ أَرَادَ ٱلۡأٓخِرَةَ وَسَعَىٰ لَهَا سَعۡيَهَا وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ كَانَ سَعۡيُهُم مَّشۡكُورٗا
Naye ulia wenya mwikulu, mana nakhola eshinani khubikhole biamwo, mana nali omusuubili, abo obukhalabani bwabu buliba bwokhupilwa orio.
Ibisobanuro by'icyarabu:
كُلّٗا نُّمِدُّ هَٰٓؤُلَآءِ وَهَٰٓؤُلَآءِ مِنۡ عَطَآءِ رَبِّكَۚ وَمَا كَانَ عَطَآءُ رَبِّكَ مَحۡظُورًا
Abo boosi (ababii nende abalayi) khuhelesinjia bano nende bano – khumikabo chia Nyasaye wuwo Omulesi. Ne emikabo chia Nyasaye wuwo Omulesi shichiikalilungwa tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱنظُرۡ كَيۡفَ فَضَّلۡنَا بَعۡضَهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖۚ وَلَلۡأٓخِرَةُ أَكۡبَرُ دَرَجَٰتٖ وَأَكۡبَرُ تَفۡضِيلٗا
Henga shingala khwachingula abandi mubo okhushila abandi. Ne mwikulu balichingulwa tsingaasi tsikhongo po, ne balikholwa obulayi muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
لَّا تَجۡعَلۡ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَقۡعُدَ مَذۡمُومٗا مَّخۡذُولٗا
Olakhola Nyasaye nashilala nende nyasaye wundi tawe, wakhetsa wafunaanibwa wakhaya okhuhabinwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
۞ وَقَضَىٰ رَبُّكَ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّآ إِيَّاهُ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنًاۚ إِمَّا يَبۡلُغَنَّ عِندَكَ ٱلۡكِبَرَ أَحَدُهُمَآ أَوۡ كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَّهُمَآ أُفّٖ وَلَا تَنۡهَرۡهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوۡلٗا كَرِيمٗا
Ne Nyasaye wuwo Omulesi yabusia mbu: ‘‘Mulalaama shiosishiosi tawe halali Ye sa, ne abebusi babili obakholele amalayi. Ne yesiyesi khubo nakofula nohomba boosi halala, olababoolela mbu uff tawe (olachong’a nabo tawe), ne olabayibila tawe, ne obaboolele amakhuwa keshiroonyo (amalayi).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَٱخۡفِضۡ لَهُمَا جَنَاحَ ٱلذُّلِّ مِنَ ٱلرَّحۡمَةِ وَقُل رَّبِّ ٱرۡحَمۡهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرٗا
Ne obenamilie olubaa lwobwihotselefu okhurulana khutsimbabaasi, ne boola mbu: 'Nyasaye wanje Omulesi, babeele tsimbabaasi shingala bandela neshili omutiti.'"
Ibisobanuro by'icyarabu:
رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمۡۚ إِن تَكُونُواْ صَٰلِحِينَ فَإِنَّهُۥ كَانَ لِلۡأَوَّٰبِينَ غَفُورٗا
Nyasaye wenyu Omulesi yamanya muno akali mumioyo chienyu. Nimulaba abalayi, toto Ye ni Wobulesheli muno khubalia bamukalukhangakhwo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَءَاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلۡمِسۡكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَلَا تُبَذِّرۡ تَبۡذِيرًا
Ni ohelesie Omwikho wuwo eshiakhoyeshela, nende Abamanani nende abali khuluchendo, ne olasasia sa busasia tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّ ٱلۡمُبَذِّرِينَ كَانُوٓاْ إِخۡوَٰنَ ٱلشَّيَٰطِينِۖ وَكَانَ ٱلشَّيۡطَٰنُ لِرَبِّهِۦ كَفُورٗا
Toto balia bakholanga isasia ni Abana babu mashetani. Ne Shetani yaloba muno Nyasaye wuwe Omulesi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِمَّا تُعۡرِضَنَّ عَنۡهُمُ ٱبۡتِغَآءَ رَحۡمَةٖ مِّن رَّبِّكَ تَرۡجُوهَا فَقُل لَّهُمۡ قَوۡلٗا مَّيۡسُورٗا
Ne niwiira ehale ninabo, khukhukhaaba tsimbabaasi tsia Nyasaye wuwo Omulesi, tsiosuubililanga, mana baboolele amakhuwa amalayi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَجۡعَلۡ يَدَكَ مَغۡلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبۡسُطۡهَا كُلَّ ٱلۡبَسۡطِ فَتَقۡعُدَ مَلُومٗا مَّحۡسُورًا
Ne olakhola omukhono kukwo kwaba shinga kwaboywa mwikosimwo tawe, nohomba olakubambula orio orio butswa tawe, wakhafunanibwa mana wawelwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّ رَبَّكَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ إِنَّهُۥ كَانَ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
Toto Nyasaye wuwo Omulesi abambulilanga omukabo kukwe owayenya. Toto Ye khubandu bebe abamanyile muno, ne abalolanga obulayi po.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ خَشۡيَةَ إِمۡلَٰقٖۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَإِيَّاكُمۡۚ إِنَّ قَتۡلَهُمۡ كَانَ خِطۡـٔٗا كَبِيرٗا
Ne mulera Abana benyu khulwokhuria obumanani tawe. Nefwe khukabangabo emikabo halala nende enywe. Toto okhubeera ni eshionono eshikhongo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَقۡرَبُواْ ٱلزِّنَىٰٓۖ إِنَّهُۥ كَانَ فَٰحِشَةٗ وَسَآءَ سَبِيلٗا
Ne mulasita ahambi nende obuyeyi (okhuyilana) tawe. Toto ni eshifwolo, ne ni injila imbii muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۗ وَمَن قُتِلَ مَظۡلُومٗا فَقَدۡ جَعَلۡنَا لِوَلِيِّهِۦ سُلۡطَٰنٗا فَلَا يُسۡرِف فِّي ٱلۡقَتۡلِۖ إِنَّهُۥ كَانَ مَنصُورٗا
Ne mulera omundu wa Nyasaye yakana okhwira tawe okhuyiniakhwo khubwatoto. Ne ulia wirwa khukhukholelwa obubii, awo toto khuhelesiyie omwemeli wuwe obunyali, kho alabura eshichelo mukhwira tawe. Toto ye akhonyungwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسۡـُٔولٗا
Ne mulasita ahambi nende omwandu kwomwana omufwilwa tawe okhuyiniakhwo munjila indayi, okhula akubuye, ne mukhole shingala mwalakana. Toto amalakano kalirebwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ إِذَا كِلۡتُمۡ وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلٗا
Ne mwitsusie eshichelo olwa muchela. Ne muchele khushichelo shia habwene. Obo ni obulayi khwinywe, ne ni obulayi mukhumalilikha.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَقۡفُ مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٌۚ إِنَّ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡبَصَرَ وَٱلۡفُؤَادَ كُلُّ أُوْلَٰٓئِكَ كَانَ عَنۡهُ مَسۡـُٔولٗا
Ne olaloondachila kobula ninako obumanyi tawe. Toto tsimbulililo, nende tsindolelo nende obumanyi bwomwoyo, ebo bioosi bilirebwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَمۡشِ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّكَ لَن تَخۡرِقَ ٱلۡأَرۡضَ وَلَن تَبۡلُغَ ٱلۡجِبَالَ طُولٗا
Ne olachenda khushialo nende isunga tawe. Toto ewe shonyala okhufutula liloba tawe nohomba shonyala okhula oburambi bwetsingulu tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
كُلُّ ذَٰلِكَ كَانَ سَيِّئُهُۥ عِندَ رَبِّكَ مَكۡرُوهٗا
Ako koosi obubii bwako nibwokhusinyisia imbeli wa Nyasaye wuwo Omulesi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ذَٰلِكَ مِمَّآ أَوۡحَىٰٓ إِلَيۡكَ رَبُّكَ مِنَ ٱلۡحِكۡمَةِۗ وَلَا تَجۡعَلۡ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتُلۡقَىٰ فِي جَهَنَّمَ مَلُومٗا مَّدۡحُورًا
Ako niko malala khuka Nyasaye wuwo Omulesi yakhufimbulila akamachesi. Ne olara halala nende Nyasaye, nyasaye wundi tawe, wakhetsa wasukunwa mumulilo nofunaanibungwa notaafibungwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَفَأَصۡفَىٰكُمۡ رَبُّكُم بِٱلۡبَنِينَ وَٱتَّخَذَ مِنَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنَٰثًاۚ إِنَّكُمۡ لَتَقُولُونَ قَوۡلًا عَظِيمٗا
Koo! Nyasaye wenyu Omulesi yabaawulila Abana abasiani, naye niyeyawulila Abana abakhana okhurula Mubamalaika? Toto enywe muboolanga amakhuwa amakhongo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لِيَذَّكَّرُواْ وَمَا يَزِيدُهُمۡ إِلَّا نُفُورٗا
Ne toto khwamala okhwinoosia mukurani ino obulayi kho banyoole okhwitsulila, ne elo shilibametanga halali okhwira ehale ninayo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُل لَّوۡ كَانَ مَعَهُۥٓ ءَالِهَةٞ كَمَا يَقُولُونَ إِذٗا لَّٱبۡتَغَوۡاْ إِلَىٰ ذِي ٱلۡعَرۡشِ سَبِيلٗا
Boola mbu: “Nyasaye alabetsanga nende abanyasaye bandi shingala baboolanga, toto bwene bakhakonyele injila yokhula khuweshisala shia obwami.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
سُبۡحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوّٗا كَبِيرٗا
Nyasaye nomutswenufu muno, ne ali hekulu muno wa akababoolanga ako.
Ibisobanuro by'icyarabu:
تُسَبِّحُ لَهُ ٱلسَّمَٰوَٰتُ ٱلسَّبۡعُ وَٱلۡأَرۡضُ وَمَن فِيهِنَّۚ وَإِن مِّن شَيۡءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمۡدِهِۦ وَلَٰكِن لَّا تَفۡقَهُونَ تَسۡبِيحَهُمۡۚ إِنَّهُۥ كَانَ حَلِيمًا غَفُورٗا
Amakulu saba, nende liloba nende bioosi bilimwo bimutswenulanga. Ne shibulaho shiosishiosi halali shimutswenulanga khu tsifuma tsitsie tsindayi, halali enywe shimumanyanga okhutswenula khwabio okho tawe. Toto Ye ni Omwihotselefu muno, Owobulesheli po.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ جَعَلۡنَا بَيۡنَكَ وَبَيۡنَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ حِجَابٗا مَّسۡتُورٗا
Ne nosooma Ikurani, khuretsanga hakari wuwo nende hakari wabalia abalasuubilanga mwikulu eshikalilo shishinganga.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَجَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۚ وَإِذَا ذَكَرۡتَ رَبَّكَ فِي ٱلۡقُرۡءَانِ وَحۡدَهُۥ وَلَّوۡاْ عَلَىٰٓ أَدۡبَٰرِهِمۡ نُفُورٗا
Ne khwara ebiokhusuba khumioyo chiabu; baletsa bachimanya obulayi tawe, ne (khwara) mumarwi kabu obusiru. Ne norumbula Nyasaye wuwo Omulesi yenyene Mukurani, abo bakalukhaninjia emikongo chiabu ni beerukha.
Ibisobanuro by'icyarabu:
نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَسۡتَمِعُونَ بِهِۦٓ إِذۡ يَسۡتَمِعُونَ إِلَيۡكَ وَإِذۡ هُمۡ نَجۡوَىٰٓ إِذۡ يَقُولُ ٱلظَّٰلِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلٗا مَّسۡحُورًا
Efwe khumanyile muno eshifune eshia bakawulilisilinjia, ne olwabemoonyanga, olwa ababii abo baboolanga mbu: “Enywe shimuloondanga halali Omundu walokwa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱنظُرۡ كَيۡفَ ضَرَبُواْ لَكَ ٱلۡأَمۡثَالَ فَضَلُّواْ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ سَبِيلٗا
Lola shingala bakhuchelasilia, mana nibakora; kho shibanyala okhunyoola injila tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقَالُوٓاْ أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا وَرُفَٰتًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ خَلۡقٗا جَدِيدٗا
Ne baboola mbu: “Koo, olwakhuliba ebikumba nende ebitonye biasiebwasiebwa, mbu khulilamusibwa, okhuba ebilonji ebiyiakha?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
۞ قُلۡ كُونُواْ حِجَارَةً أَوۡ حَدِيدًا
Boola mbu: “Bee amachina nohomba eshichuma.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَوۡ خَلۡقٗا مِّمَّا يَكۡبُرُ فِي صُدُورِكُمۡۚ فَسَيَقُولُونَ مَن يُعِيدُنَاۖ قُلِ ٱلَّذِي فَطَرَكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖۚ فَسَيُنۡغِضُونَ إِلَيۡكَ رُءُوسَهُمۡ وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هُوَۖ قُلۡ عَسَىٰٓ أَن يَكُونَ قَرِيبٗا
Nohomba eshilonje shindi mubilia ebiamulolanga mbu nebikhongo mumioyo chienyu.” Awo balaboola mbu: “Ni wina witsa okhukhukalusia?” Boola mbu, “Ni ulia owabalonga olwambeli.” Awo betsa okhukhuresilia emirwe chiabu, ne balaboola mbu: ‘‘Kaliba lina ako?” Boola mbu: “Kanyala okhuba ahambi hano.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَوۡمَ يَدۡعُوكُمۡ فَتَسۡتَجِيبُونَ بِحَمۡدِهِۦ وَتَظُنُّونَ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا
Inyanga ya alibalanga, nanyu mulifuchilila khukhumwitsomia, ne mulipara mbu shimwekhala halali ebise bititi butswa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ ٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُۚ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ يَنزَغُ بَيۡنَهُمۡۚ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ كَانَ لِلۡإِنسَٰنِ عَدُوّٗا مُّبِينٗا
Boolela Abasumba banje, baboole akali amalayi. Toto Shetani atswatswaninjia hakari wabu. Toto Shetani ni omusuku owahabulafu womundu.
Ibisobanuro by'icyarabu:
رَّبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِكُمۡۖ إِن يَشَأۡ يَرۡحَمۡكُمۡ أَوۡ إِن يَشَأۡ يُعَذِّبۡكُمۡۚ وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ وَكِيلٗا
Nyasaye wenyu Omulesi yabamanya muno. Niyenya, nababeela tsimbabaasi, ne niyenya, nabahelesia eshinyasio, ne sikhwakhuruma ewe okhuba omulindi wabu tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَرَبُّكَ أَعۡلَمُ بِمَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَلَقَدۡ فَضَّلۡنَا بَعۡضَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ عَلَىٰ بَعۡضٖۖ وَءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ زَبُورٗا
Ne Nyasaye wenyu Omulesi yamanya muno ebili mwikulu nende mushialo. Ne toto khwachingula hekulu Abarumwa bandi okhushila abandi, ne Daudi khwamuhesia Izaburi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُم مِّن دُونِهِۦ فَلَا يَمۡلِكُونَ كَشۡفَ ٱلضُّرِّ عَنكُمۡ وَلَا تَحۡوِيلًا
Boola mbu, “Lanje boosi abamuboolanga mbu ni abanyasaye nimulekha Ye. Shibalanyala okhubarusiliaho obubii nohomba okhukalukhania tawe.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ يَبۡتَغُونَ إِلَىٰ رَبِّهِمُ ٱلۡوَسِيلَةَ أَيُّهُمۡ أَقۡرَبُ وَيَرۡجُونَ رَحۡمَتَهُۥ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُۥٓۚ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحۡذُورٗا
Ababasabanga abo bakhabanga injila yookhwira hambi nende Nyasaye wabu Omulesi - ni wina wabu uli ahambi muno - ne basubilanga tsimbabaasi tsitsie, ne baritsanga eshinyasio shishie. Toto eshinyasio shia Nyasaye wuwo Omulesi nishokhuriibwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِن مِّن قَرۡيَةٍ إِلَّا نَحۡنُ مُهۡلِكُوهَا قَبۡلَ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَوۡ مُعَذِّبُوهَا عَذَابٗا شَدِيدٗاۚ كَانَ ذَٰلِكَ فِي ٱلۡكِتَٰبِ مَسۡطُورٗا
Ne lubulaho olukongo lwosilwosi tawe halali efwe khulilusishia inyanga yeyindukho nishili okhula nohomba khuliluhelesia eshinyasio eshilulu. Kano koosi kahandikwa mushitabo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَا مَنَعَنَآ أَن نُّرۡسِلَ بِٱلۡأٓيَٰتِ إِلَّآ أَن كَذَّبَ بِهَا ٱلۡأَوَّلُونَۚ وَءَاتَيۡنَا ثَمُودَ ٱلنَّاقَةَ مُبۡصِرَةٗ فَظَلَمُواْ بِهَاۚ وَمَا نُرۡسِلُ بِٱلۡأٓيَٰتِ إِلَّا تَخۡوِيفٗا
Ne shibulaho shikhwikalilanga okhurera ebimanyisio, halali ni okhubeela mbu Abandu ba khale babikatsula. Ne khwahelesia aba Thamudi ingamia ikhasi okhuba eshimanyisio eshia habulafu, mana nibachikholela obubii. Ne shikhuyilanga ebimanyisio ebo tawe halali khulwa okhurisia.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِذۡ قُلۡنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِٱلنَّاسِۚ وَمَا جَعَلۡنَا ٱلرُّءۡيَا ٱلَّتِيٓ أَرَيۡنَٰكَ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلنَّاسِ وَٱلشَّجَرَةَ ٱلۡمَلۡعُونَةَ فِي ٱلۡقُرۡءَانِۚ وَنُخَوِّفُهُمۡ فَمَا يَزِيدُهُمۡ إِلَّا طُغۡيَٰنٗا كَبِيرٗا
Ne olwakhwakhuboolela mbu: “Toto Nyasaye wuwo Omulesi yamanya obulayi Abandu.” Ne shikhwakhola amaloro kalia akawarola halali okhutema Abandu, nende omusala okwatsubwa mukurani. Ne khubarisinjia, halali shikabametanga shiosishiosi tawe halali obukori obukhongo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ قَالَ ءَأَسۡجُدُ لِمَنۡ خَلَقۡتَ طِينٗا
Ne olwakhwaboolela abamalaika mbu: “Rerere Adam obweni hasi.” Nibara obweni hasi okhuyiniakhwo Ibilis. Naboola mbu: “Koo, enderere obweni hasi ulia owawaloonga okhurula khwiloba?’’
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ أَرَءَيۡتَكَ هَٰذَا ٱلَّذِي كَرَّمۡتَ عَلَيَّ لَئِنۡ أَخَّرۡتَنِ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَأَحۡتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُۥٓ إِلَّا قَلِيلٗا
Naboola mbu: “Ololanga uno wohelesiye oluyali muno okhushila esie, ni umbelesia ebise okhuula inyanga yeyindukho, toto ndilasishia muno olwibulo lwaye lwoosi halali batiti butswa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ ٱذۡهَبۡ فَمَن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزَآؤُكُمۡ جَزَآءٗ مَّوۡفُورٗا
(Nyasaye) Naboola mbu: “Tsia; yesiyesi ulikhulondakho mubo, mana toto Jahanamu niyo omurungo kwenyu, omurungo omunji muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَٱسۡتَفۡزِزۡ مَنِ ٱسۡتَطَعۡتَ مِنۡهُم بِصَوۡتِكَ وَأَجۡلِبۡ عَلَيۡهِم بِخَيۡلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكۡهُمۡ فِي ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَٱلۡأَوۡلَٰدِ وَعِدۡهُمۡۚ وَمَا يَعِدُهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ إِلَّا غُرُورًا
Ne khwesa bonyalilwa mubo khu sauti yiyio, ne obakhung’asilie, abaninanga bobo tsifarasi nende batsitsanga khumakulu. Ne sanjilana ninabo khumwandu nende Abana babu, ne obalache.” Halali Shetani shabalakanga halali obubeyi butswa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّ عِبَادِي لَيۡسَ لَكَ عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٞۚ وَكَفَىٰ بِرَبِّكَ وَكِيلٗا
Toto Abasumba banje obula obunyali khubo tawe. Ne Nyasaye wuwo Omulesi ayela okhuba omulindi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
رَّبُّكُمُ ٱلَّذِي يُزۡجِي لَكُمُ ٱلۡفُلۡكَ فِي ٱلۡبَحۡرِ لِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ بِكُمۡ رَحِيمٗا
Nyasaye wenyu Omulesi ni ulia ubelusilinjia ebininwa bienyu munyanza, kho mukonye omukabo kukwe. Toto Ye ni umunji wetsimbabaasi khwinywe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِذَا مَسَّكُمُ ٱلضُّرُّ فِي ٱلۡبَحۡرِ ضَلَّ مَن تَدۡعُونَ إِلَّآ إِيَّاهُۖ فَلَمَّا نَجَّىٰكُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ أَعۡرَضۡتُمۡۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ كَفُورًا
Ne obutinyu nibubanyoola munyanza, babakoranga balia boosi bamulanganga mbu nyasaye, halali Nyasaye yenyene butswa. Ne olwa abahonokosinjia mwola khulukongo, mukalukhananga. Toto Omundu ni omunji wokhukhaya.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَفَأَمِنتُمۡ أَن يَخۡسِفَ بِكُمۡ جَانِبَ ٱلۡبَرِّ أَوۡ يُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ حَاصِبٗا ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ وَكِيلًا
Koo, musuubilanga mbu muli nomulembe mbu shiyetsa okhubasishia nebuleka wosiwosi weshialo tawe, nohomba mbu shalabarerera imbumbuyeka yolufu mana mubule okhunyoola omukhonyi?
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَمۡ أَمِنتُمۡ أَن يُعِيدَكُمۡ فِيهِ تَارَةً أُخۡرَىٰ فَيُرۡسِلَ عَلَيۡكُمۡ قَاصِفٗا مِّنَ ٱلرِّيحِ فَيُغۡرِقَكُم بِمَا كَفَرۡتُمۡ ثُمَّ لَا تَجِدُواْ لَكُمۡ عَلَيۡنَا بِهِۦ تَبِيعٗا
Nohomba mwasuubila mbu muli nomulembe mbu shalibakalusiamwo olundi khandi tawe - mana abarerere omuyeka omululu, mana abasishie mumatsi khulwa obukhayi bwenyu? Mana mubule ubakhoonya khwifwe (khushinyasio shino)?
Ibisobanuro by'icyarabu:
۞ وَلَقَدۡ كَرَّمۡنَا بَنِيٓ ءَادَمَ وَحَمَلۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَفَضَّلۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ كَثِيرٖ مِّمَّنۡ خَلَقۡنَا تَفۡضِيلٗا
Ne toto khwaninia abandu hekulu, mana nikhubachinga khushialo nende munyanza mana nikhubakaba khumikabo emilayi ne nikhubakholela obulayi muno okhushila ebindi bia khwaloonga.
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَوۡمَ نَدۡعُواْ كُلَّ أُنَاسِۭ بِإِمَٰمِهِمۡۖ فَمَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَقۡرَءُونَ كِتَٰبَهُمۡ وَلَا يُظۡلَمُونَ فَتِيلٗا
Inyanga yakhulilaanga Abandu halala nende abemilisi babu, kho balia balihebwa eshitabu shiabu mumukhono omusatsa, abo balisoma eshitabu shiabu, ne shibalikholelwa obubii bwosibwosi tawe kata shinga oluusi lwa hakari wa olufwa lwa itende.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَن كَانَ فِي هَٰذِهِۦٓ أَعۡمَىٰ فَهُوَ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ أَعۡمَىٰ وَأَضَلُّ سَبِيلٗا
Ne uba khushialo khuno omuwofu, mwikulu khandi aliba omuwofu, ne owakora muno injila.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِن كَادُواْ لَيَفۡتِنُونَكَ عَنِ ٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ لِتَفۡتَرِيَ عَلَيۡنَا غَيۡرَهُۥۖ وَإِذٗا لَّٱتَّخَذُوكَ خَلِيلٗا
Nabo toto bali hambi muno okhukhutswatswania oleshe kalia akakhwakhufimbulila, kho onyoole okhukhuchishila kalali kano, ne awo toto bakhakhukholele omwitsa wa mbusia ngonia.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَوۡلَآ أَن ثَبَّتۡنَٰكَ لَقَدۡ كِدتَّ تَرۡكَنُ إِلَيۡهِمۡ شَيۡـٔٗا قَلِيلًا
Ne khukhayanga okhukhutinyisia, wakhabeele ahambi muno okhubayekhakho hatiti.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِذٗا لَّأَذَقۡنَٰكَ ضِعۡفَ ٱلۡحَيَوٰةِ وَضِعۡفَ ٱلۡمَمَاتِ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ عَلَيۡنَا نَصِيرٗا
Awo nafu toto khwakhakhupiliyie eshinyasio eshikhongo shiobulamu. Ne mana shiwakhanyoolelekhwo omukhonyi ukhuhabina khwifwe tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِن كَادُواْ لَيَسۡتَفِزُّونَكَ مِنَ ٱلۡأَرۡضِ لِيُخۡرِجُوكَ مِنۡهَاۖ وَإِذٗا لَّا يَلۡبَثُونَ خِلَٰفَكَ إِلَّا قَلِيلٗا
Ne toto bali ahambi muno okhukhulonda kushialo (Madina) kho bakhurusiemwo. Ne shibakhekhale inyuma wuwo halali ebise bititi butswa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
سُنَّةَ مَن قَدۡ أَرۡسَلۡنَا قَبۡلَكَ مِن رُّسُلِنَاۖ وَلَا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحۡوِيلًا
Eyo niyo imelo ya balia abakhwaruma imbeli wuwo mubarumwa befu. Ne sholanyoola obwawukhani mu imelo yefu tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِدُلُوكِ ٱلشَّمۡسِ إِلَىٰ غَسَقِ ٱلَّيۡلِ وَقُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِۖ إِنَّ قُرۡءَانَ ٱلۡفَجۡرِ كَانَ مَشۡهُودٗا
Ne swaliya khatsotso eliuba niliakhakalukhana, okhula eshilima shieshilo, ne Ikurani yomumabwibwi. Toto Ikurani (Iswala) yomumabwibwi ili nende abaloli buli lwoosi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمِنَ ٱلَّيۡلِ فَتَهَجَّدۡ بِهِۦ نَافِلَةٗ لَّكَ عَسَىٰٓ أَن يَبۡعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامٗا مَّحۡمُودٗا
Ne eshilo bukha olaame ninayo. Eyo ni eshimetelo khwiwe, yakhaba ario Nyasaye wuwo Omulesi yakhulamusilia habundu woluyali.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقُل رَّبِّ أَدۡخِلۡنِي مُدۡخَلَ صِدۡقٖ وَأَخۡرِجۡنِي مُخۡرَجَ صِدۡقٖ وَٱجۡعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلۡطَٰنٗا نَّصِيرٗا
Ne boola mbu: “Nyasaye wanje Omulesi, nyinjisia amenjililo amalayi, ne ndusia okhurusia okhulayi, ne umbe amaani karula khwiwe akakhonya.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقُلۡ جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَزَهَقَ ٱلۡبَٰطِلُۚ إِنَّ ٱلۡبَٰطِلَ كَانَ زَهُوقٗا
Ne boola mbu: “Obwatoto buulile, ne obubeyi burulile. Toto obubeyi nibwo obwokhurulao muno.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَنُنَزِّلُ مِنَ ٱلۡقُرۡءَانِ مَا هُوَ شِفَآءٞ وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ ٱلظَّٰلِمِينَ إِلَّا خَسَارٗا
Ne khweshia mu Kurani eshili mbu ni eshiwonia, nende tsimbabaasi khubasuubili, ne shishibametanga Abakhayi halali obusishi (okhutiba).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِذَآ أَنۡعَمۡنَا عَلَى ٱلۡإِنسَٰنِ أَعۡرَضَ وَنَـَٔا بِجَانِبِهِۦ وَإِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ كَانَ يَـُٔوسٗا
Ne olwakhuwelesinjia Omundu tsimbabaasi tsiefu, akalukhananga mana yere elubeka. Ne libii nilimutila, afwitsanga omwoyo muno.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلۡ كُلّٞ يَعۡمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِهِۦ فَرَبُّكُمۡ أَعۡلَمُ بِمَنۡ هُوَ أَهۡدَىٰ سَبِيلٗا
Boola mbu: “Buli shiamulala akholanga mu injila yiyie, ne Nyasaye wenyu Omulesi yamanya muno ulia owalunjikha muno injila.’’
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلرُّوحِۖ قُلِ ٱلرُّوحُ مِنۡ أَمۡرِ رَبِّي وَمَآ أُوتِيتُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ إِلَّا قَلِيلٗا
Ne bakhurebanga amakhuwa ka roho. Boola mbu: ‘‘Roho ni likhuwa lirulana nende Nyasaye wanje Omulesi. Nanyu shimwahebwa mubumanyi halali butiti.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَئِن شِئۡنَا لَنَذۡهَبَنَّ بِٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ ثُمَّ لَا تَجِدُ لَكَ بِهِۦ عَلَيۡنَا وَكِيلًا
Ne khwenyanga, toto khwakhabukule koosi aka khwakhufimbulila, mana shiwakhanyolele ukhwemela khwelo imbeli wefu tawe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِلَّا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ إِنَّ فَضۡلَهُۥ كَانَ عَلَيۡكَ كَبِيرٗا
Halali khutsimbabaasi tsirula khu Nyasaye wuwo Omulesi. Toto obulayi bubwe khwiwe ni obukhongo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُل لَّئِنِ ٱجۡتَمَعَتِ ٱلۡإِنسُ وَٱلۡجِنُّ عَلَىٰٓ أَن يَأۡتُواْ بِمِثۡلِ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لَا يَأۡتُونَ بِمِثۡلِهِۦ وَلَوۡ كَانَ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٖ ظَهِيرٗا
Boola mbu: “Kata nibekhung’asia Abandu nende Amajini mbu kho barere eshifwana shinga Ikurani ino, shibakhanyala okhurera eshifwana ngayo tawe kata nibakhonyana abeene khubeene.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا لِلنَّاسِ فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٖ فَأَبَىٰٓ أَكۡثَرُ ٱلنَّاسِ إِلَّا كُفُورٗا
Ne toto khwenoosilia Abandu buli amachelasio mu Ikurani ino. Halali Abandu abaanji bakhayanga koosi okhuyiniakho okhukhaya (Nyasaye) butswa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقَالُواْ لَن نُّؤۡمِنَ لَكَ حَتَّىٰ تَفۡجُرَ لَنَا مِنَ ٱلۡأَرۡضِ يَنۢبُوعًا
Ne (abakhayi) baboola mbu, "Shikhunyala okhusuubila tawe okhula okhukhulukusilie isebele mwiloba.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَوۡ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٞ مِّن نَّخِيلٖ وَعِنَبٖ فَتُفَجِّرَ ٱلۡأَنۡهَٰرَ خِلَٰلَهَا تَفۡجِيرًا
Nohomba obe nende omukunda kwetsitende nende tsizabibu, mana chikhulukusiemo emialo makhulukusia.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَوۡ تُسۡقِطَ ٱلسَّمَآءَ كَمَا زَعَمۡتَ عَلَيۡنَا كِسَفًا أَوۡ تَأۡتِيَ بِٱللَّهِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ قَبِيلًا
Nohomba okhukwisiekhwo likulu ebitonye ebitonye shingala wishemulanga, nohomba okhurerere Nyasaye nende abamalaika obweni khubweni.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَوۡ يَكُونَ لَكَ بَيۡتٞ مِّن زُخۡرُفٍ أَوۡ تَرۡقَىٰ فِي ٱلسَّمَآءِ وَلَن نُّؤۡمِنَ لِرُقِيِّكَ حَتَّىٰ تُنَزِّلَ عَلَيۡنَا كِتَٰبٗا نَّقۡرَؤُهُۥۗ قُلۡ سُبۡحَانَ رَبِّي هَلۡ كُنتُ إِلَّا بَشَرٗا رَّسُولٗا
Nohomba obe nende inzu yeyidhahabu, nohomba onine mwikulu. Ne shikhulasuubila okhunina khwao tawe okhula okhwishilie eshitabu khusome. Boola mbu: “Nyasaye wanje Omulesi nomutswenufu. Esie endisa omundu, Omurumwa (shendi Malaika nohomba Nyasaye tawe).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰٓ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ أَبَعَثَ ٱللَّهُ بَشَرٗا رَّسُولٗا
Ne shibulaho shiakayila abandu okhusuubila olwa obulunjifu bwabetsela halali baboola mbu: “Koo, Nyasaye yaruma omundu okhuba Omurumwa wuwe?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُل لَّوۡ كَانَ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَلَٰٓئِكَةٞ يَمۡشُونَ مُطۡمَئِنِّينَ لَنَزَّلۡنَا عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ مَلَكٗا رَّسُولٗا
Boola mbu: “Khushialo abamalaika babetsangakho nibachenda nibehotseresiye, toto khwakheshiyie okhurula mwikulu Malaika yaba Omurumwa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۚ إِنَّهُۥ كَانَ بِعِبَادِهِۦ خَبِيرَۢا بَصِيرٗا
Boola mbu: “Nyasaye ayela okhuba omuloli hakari wanje ninanyu. Toto Ye yamanya obulayi Abasumba be, ne abalolanga muno.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَلَن تَجِدَ لَهُمۡ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِهِۦۖ وَنَحۡشُرُهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَلَىٰ وُجُوهِهِمۡ عُمۡيٗا وَبُكۡمٗا وَصُمّٗاۖ مَّأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ كُلَّمَا خَبَتۡ زِدۡنَٰهُمۡ سَعِيرٗا
Ne owa Nyasaye alunjisia, oyo niye omulunjifu. Ne ulia wakosia, mana ewe shonyala okhubanyoolela omulindi ulali Ye (Nyasaye) tawe. Ne khulibakhung’asia inyanga yeyindukho nibakhwesurulungwa khubweni bwabu, ne nibali abawofu, abasilu, abekala amarwi. Eshimenyo shiabu ni Jahanam. Buli nikukhola okhututuya okhwakha khwako, nikhubametela omwakho omululu.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ذَٰلِكَ جَزَآؤُهُم بِأَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَقَالُوٓاْ أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا وَرُفَٰتًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ خَلۡقٗا جَدِيدًا
Oko nikwo omurungo kwabu shichila toto abo bakhaya ebimanyisio biefu, mana nibaboola mbu: “Olwa khuliba ebikumba nende ebitonye abiasiebwa, khulilamusibwa khube ebilonje ebiyia?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
۞ أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ قَادِرٌ عَلَىٰٓ أَن يَخۡلُقَ مِثۡلَهُمۡ وَجَعَلَ لَهُمۡ أَجَلٗا لَّا رَيۡبَ فِيهِ فَأَبَى ٱلظَّٰلِمُونَ إِلَّا كُفُورٗا
Shibalolaakhwo mbu Nyasaye owaloonga likulu nende eshialo ali nende obunyali bwokhuloonga abali shingabo? Na yabarereraho ebise bibula inganakani mwo. Halali ababii bakhaya koosi okhuyiniakho okhutsililila mubukhayi butswa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُل لَّوۡ أَنتُمۡ تَمۡلِكُونَ خَزَآئِنَ رَحۡمَةِ رَبِّيٓ إِذٗا لَّأَمۡسَكۡتُمۡ خَشۡيَةَ ٱلۡإِنفَاقِۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ قَتُورٗا
Boola mbu: “Mubetsanga mbu nenywe muli nende eshiachi shietsimbabaasi tsia Nyasaye wanje Omulesi, toto mwakhatsiikaliile khulwa okhuria okhutsiikhonyela. Ne toto omundu nomwimani muno.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَىٰ تِسۡعَ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖۖ فَسۡـَٔلۡ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ إِذۡ جَآءَهُمۡ فَقَالَ لَهُۥ فِرۡعَوۡنُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَٰمُوسَىٰ مَسۡحُورٗا
Ne toto khwahelesia Musa ebifune tisa ebili habulafu. Kho barebe abana ba Israili olwayabetsela, ne Firauni nababoolela mbu: ‘‘Toto esie ekhuparira ewe Musa mbu walokwa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ لَقَدۡ عَلِمۡتَ مَآ أَنزَلَ هَٰٓؤُلَآءِ إِلَّا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ بَصَآئِرَ وَإِنِّي لَأَظُنُّكَ يَٰفِرۡعَوۡنُ مَثۡبُورٗا
Naboola mbu: “Toto ewe omanyile mbu abulaho weshia ebifune bino halali Nyasaye Omulesi welikulu nende eshialo bibe ebifune bia habulafu. Ne toto esie ekhuparira ewe Firauni mbu omalile okhusikha.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأَرَادَ أَن يَسۡتَفِزَّهُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ فَأَغۡرَقۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ جَمِيعٗا
Mana Firauni niyenya okhubaloonda mushialo shiabu, mana nikhumusishia mumatsi ye nende abali halala ninaye boosi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقُلۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ لِبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱسۡكُنُواْ ٱلۡأَرۡضَ فَإِذَا جَآءَ وَعۡدُ ٱلۡأٓخِرَةِ جِئۡنَا بِكُمۡ لَفِيفٗا
Ne nikhuboolela inyuma wuwe abaana ba Israil mbu: “Ikhale khushialo shino, ne olwayilitsa indache yeyindukho, khulibareera mweesi halala.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَبِٱلۡحَقِّ أَنزَلۡنَٰهُ وَبِٱلۡحَقِّ نَزَلَۗ وَمَآ أَرۡسَلۡنَٰكَ إِلَّا مُبَشِّرٗا وَنَذِيرٗا
Ni khubwatoto khwayishia, ne khubwatoto yekha. Ne shikhwakhuruma halali obe wokhuhana akomwikhoyo, omwikanyilisi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقُرۡءَانٗا فَرَقۡنَٰهُ لِتَقۡرَأَهُۥ عَلَى ٱلنَّاسِ عَلَىٰ مُكۡثٖ وَنَزَّلۡنَٰهُ تَنزِيلٗا
Ne Ikurani khwayikabula tsimbeka tsikabukhane, kho onyoole okhusomela Abandu khukhuwuluukha, ne khwayishia hatiti hatiti.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلۡ ءَامِنُواْ بِهِۦٓ أَوۡ لَا تُؤۡمِنُوٓاْۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ مِن قَبۡلِهِۦٓ إِذَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ يَخِرُّونَۤ لِلۡأَذۡقَانِۤ سُجَّدٗاۤ
Boola mbu: “Muyisubile nohomba mulayisubila tawe. Toto balia bahebwa obumanyi ino nishili, nibasomelwa, bakwitsanga mafumama nibasujuda muno.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَيَقُولُونَ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِن كَانَ وَعۡدُ رَبِّنَا لَمَفۡعُولٗا
Ne babolanga mbu: “Nyasaye wefu Omulesi nomutswenufu. Toto indache ya Nyasaye wefu Omulesi iliikholekha butswa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَيَخِرُّونَ لِلۡأَذۡقَانِ يَبۡكُونَ وَيَزِيدُهُمۡ خُشُوعٗا۩
Ne bakwitsanga mafumama, nibalila, ne ibametanga obwihotselefu.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلِ ٱدۡعُواْ ٱللَّهَ أَوِ ٱدۡعُواْ ٱلرَّحۡمَٰنَۖ أَيّٗا مَّا تَدۡعُواْ فَلَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَلَا تَجۡهَرۡ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتۡ بِهَا وَٱبۡتَغِ بَيۡنَ ذَٰلِكَ سَبِيلٗا
Boola mbu: “Musabe Allah (Nyasaye) nohomba musabe Arrahman (owetsimbabaasi muno). Elira liosiliosi liamumulanga, ali nende amera amalayi muno.” Ne olalaama iswala yiyio khubuyoka tawe, ne olaboola mumwoyo kwa hasi tawe, halali tila hakarikari wa ako.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي لَمۡ يَتَّخِذۡ وَلَدٗا وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ شَرِيكٞ فِي ٱلۡمُلۡكِ وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ وَلِيّٞ مِّنَ ٱلذُّلِّۖ وَكَبِّرۡهُ تَكۡبِيرَۢا
Ne boola mbu: “Okhwitsomibwa khwoosi nikhwa Nyasaye, ulia ulebukulila omwana tawe, ne abula omusanji khubwami bubwe, ne abula omwitsa khulwobulemefu. Ne mwitsoomie okhwitsoomia okhukhongo muno.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
 
Ibisobanuro by'amagambo Isura: Al Isr’au
Urutonde rw'amasura numero y'urupapuro
 
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro bya Qur'an mu rurimi rw'igiluhiya - Ishyirahamwe mpuzamahanga ry'ubumenyi n'umuco. - Ishakiro ry'ibisobanuro

Biturutse ishyirahamwe mpuzamahanga ry'ubumenyi n'umuco.

Gufunga