Translation of the meanings Surah Al-Mumtahanah - Pashto translation - Maulvi Janbaz Sarfaraz - The Noble Qur'an Encyclopedia

ممتحنه

Ayah: 1

یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَتَّخِذُوْا عَدُوِّیْ وَعَدُوَّكُمْ اَوْلِیَآءَ تُلْقُوْنَ اِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوْا بِمَا جَآءَكُمْ مِّنَ الْحَقِّ ۚ— یُخْرِجُوْنَ الرَّسُوْلَ وَاِیَّاكُمْ اَنْ تُؤْمِنُوْا بِاللّٰهِ رَبِّكُمْ ؕ— اِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِیْ سَبِیْلِیْ وَابْتِغَآءَ مَرْضَاتِیْ تُسِرُّوْنَ اِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ ۖۗ— وَاَنَا اَعْلَمُ بِمَاۤ اَخْفَیْتُمْ وَمَاۤ اَعْلَنْتُمْ ؕ— وَمَنْ یَّفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَآءَ السَّبِیْلِ ۟

[۹]ای مؤمنانو!زما او ستاسې دښمنان دوستان مه نیسئ.تاسې ورسره دوستۍ کوئ او هغوی له حق نه منکر دي چې تاسې ته راغلی دی. رسول او تاسې یوازې پدې ګناه چې تاسې په خپل رب،الله ایمان راوړی له خپلو کورونو او وطن څخه وباسي.نو که تاسې په رښتیا د جهاد او زما د خوښې د ترلاسه کولو لپاره له خپلو کورونو او وطن څخه راوتلي یي(نو باید دا دوستي ونه کړئ)تاسې په پټه ورسره دوستي کوئ.او ماته ستاسې پټ او ښکاره ټول معلوم دي.او ستاسې هر څوک چې دا کار وکړي نو په یقیني توګه یې روغه لار ورکه کړه.

[۹] ـ د معتبرو روایتونو له مخې دا ایتونه د حاطب بن ابې بلتعه رضي الله عنه له هغه لیک نه وروسته نازل شوی چې د مکې قریشو ته یې په پټه لیږه.(تفسیر البیضاوی)

Ayah: 2

اِنْ یَّثْقَفُوْكُمْ یَكُوْنُوْا لَكُمْ اَعْدَآءً وَّیَبْسُطُوْۤا اِلَیْكُمْ اَیْدِیَهُمْ وَاَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوْٓءِ وَوَدُّوْا لَوْ تَكْفُرُوْنَ ۟ؕ

که تاسو د کافرانو په لاس ورشئ،نو هغوی ستاسې پاخه دښمنان دي خپل لاسونه او ژبې به ستاسې د زوره ولو لپاره اوږدې کړي.ځکه چې هغوی خوښوي چې تاسې کافران شئ.

Ayah: 3

لَنْ تَنْفَعَكُمْ اَرْحَامُكُمْ وَلَاۤ اَوْلَادُكُمْ ۛۚ— یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ۛۚ— یَفْصِلُ بَیْنَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِیْرٌ ۟

د قیامت په ورځ به مو خپلوان او اولادونه هیڅ ګټه درته ونه رسوي.الله به ستاسې په مینځ کې پریکړه وکړي.او الله پاک ستاسې د کړنو ښه لیدونکی دی.

Ayah: 4

قَدْ كَانَتْ لَكُمْ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِیْۤ اِبْرٰهِیْمَ وَالَّذِیْنَ مَعَهٗ ۚ— اِذْ قَالُوْا لِقَوْمِهِمْ اِنَّا بُرَءٰٓؤُا مِنْكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؗ— كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَیْنَنَا وَبَیْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغْضَآءُ اَبَدًا حَتّٰی تُؤْمِنُوْا بِاللّٰهِ وَحْدَهٗۤ اِلَّا قَوْلَ اِبْرٰهِیْمَ لِاَبِیْهِ لَاَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَاۤ اَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللّٰهِ مِنْ شَیْءٍ ؕ— رَبَّنَا عَلَیْكَ تَوَكَّلْنَا وَاِلَیْكَ اَنَبْنَا وَاِلَیْكَ الْمَصِیْرُ ۟

تاسې ته ابراهیم او د هغه مومن ملګري ښه او غوره نمونه ده چې:کله هغوی خپل قوم ته وویل:مونږ له تاسې او ستاسې له هغو معبودانو چې پرته له الله مو نیولي دي بیزاره یو. مونږ له تاسې نه منکر او زمونږ او ستاسې ترمینځ تر هغو چې تاسو په یو الله ایمان راوړئ تل پاتې دښمني او کینه اعلان ده.مګر د ابراهیم علیه السلام هغه خبره بیله ده.چې پلار ته یې ویلي وو چې زه به خامخا تاته بښنه وغواړم.که څه هم زما په وس کې نشته چې له الله نه ستا لپاره څه ترلاسه کړم.ای زمونږ ربه!خاص پر تا مو توکل کړی،خاص تاته مو پناه ده او خاص ستا په لور در ګرځیدل دي.

Ayah: 5

رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِّلَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا ۚ— اِنَّكَ اَنْتَ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟

ای زمونږ ربه!د کافران لپاره مو ازمیښت مه ګرځوه[۱۰]ای زمونږ ربه!مونږ ته بښنه وکړه بې شکه ته په هر څه برلاسی او د حکمت والا یې.

[۱۰] ـ د کافرانو د ازمیښت معنا داده چې پر مسلمانانو برلاسي شي نو خیال به وکړي که مسلمانان په حقه وای نو دوب به پرې نه برلاسي کیدل.(تفسیر البیضاوی)

Ayah: 6

لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِیْهِمْ اُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَنْ كَانَ یَرْجُوا اللّٰهَ وَالْیَوْمَ الْاٰخِرَ ؕ— وَمَنْ یَّتَوَلَّ فَاِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمِیْدُ ۟۠

هو!د همدغو ټولو خلکو په کړنلاره کې تاسې ته غوره نمونه ده.خو د هغه چا لپاره چې:د الله او د قیامت د ورځې هیله ورسره وي.او څوک چې له الله نه مخ واړوي نو بې شکه چې الله بې پروا او ستایلی شوی دی.

Ayah: 7

عَسَی اللّٰهُ اَنْ یَّجْعَلَ بَیْنَكُمْ وَبَیْنَ الَّذِیْنَ عَادَیْتُمْ مِّنْهُمْ مَّوَدَّةً ؕ— وَاللّٰهُ قَدِیْرٌ ؕ— وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟

نژدې ده چې الله ستاسې او د هغه قوم په مینځ کې مینه او محبت پیدا کړي چې تاسې ورسره دښمني را اخیستي ده.الله ډير وسمن.او الله ښه بښوونکی او مهربان دی.

Ayah: 8

لَا یَنْهٰىكُمُ اللّٰهُ عَنِ الَّذِیْنَ لَمْ یُقَاتِلُوْكُمْ فِی الدِّیْنِ وَلَمْ یُخْرِجُوْكُمْ مِّنْ دِیَارِكُمْ اَنْ تَبَرُّوْهُمْ وَتُقْسِطُوْۤا اِلَیْهِمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِیْنَ ۟

الله تاسې له دې څخه نه منع کوي چې چا له تاسې سره په دین جنګ نه دی کړی او نه یې له کورونو ویستلي یي چې تاسې له هغوی سره ښیګڼه وکړئ.او د هغوی په هکله د انصاف قدم پورته کړئ.بې شکه چې الله انصاف کوونکي خوښوي.

Ayah: 9

اِنَّمَا یَنْهٰىكُمُ اللّٰهُ عَنِ الَّذِیْنَ قَاتَلُوْكُمْ فِی الدِّیْنِ وَاَخْرَجُوْكُمْ مِّنْ دِیَارِكُمْ وَظَاهَرُوْا عَلٰۤی اِخْرَاجِكُمْ اَنْ تَوَلَّوْهُمْ ۚ— وَمَنْ یَّتَوَلَّهُمْ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الظّٰلِمُوْنَ ۟

خو تاسو هرو،مرو د هغو خلکو له دوستۍ څخه منع کوي چې په دین یې درسره جنګ کړی.له کورونو یې ویستلي او ستاسې په ویستلو کې یي لاس کړی دی.او هر چا چې له هغوی سره دوستي وکړه نو هغوی ظالمان دي.

Ayah: 10

یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِذَا جَآءَكُمُ الْمُؤْمِنٰتُ مُهٰجِرٰتٍ فَامْتَحِنُوْهُنَّ ؕ— اَللّٰهُ اَعْلَمُ بِاِیْمَانِهِنَّ ۚ— فَاِنْ عَلِمْتُمُوْهُنَّ مُؤْمِنٰتٍ فَلَا تَرْجِعُوْهُنَّ اِلَی الْكُفَّارِ ؕ— لَا هُنَّ حِلٌّ لَّهُمْ وَلَا هُمْ یَحِلُّوْنَ لَهُنَّ ؕ— وَاٰتُوْهُمْ مَّاۤ اَنْفَقُوْا ؕ— وَلَا جُنَاحَ عَلَیْكُمْ اَنْ تَنْكِحُوْهُنَّ اِذَاۤ اٰتَیْتُمُوْهُنَّ اُجُوْرَهُنَّ ؕ— وَلَا تُمْسِكُوْا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَسْـَٔلُوْا مَاۤ اَنْفَقْتُمْ وَلْیَسْـَٔلُوْا مَاۤ اَنْفَقُوْا ؕ— ذٰلِكُمْ حُكْمُ اللّٰهِ ؕ— یَحْكُمُ بَیْنَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ عَلِیْمٌ حَكِیْمٌ ۟

ای مؤمنانو!کله چې مؤمنو ښځو تاسو ته هجرت وکړ.نو د ایمان بلټنه یې وکړئ.الله ته یي ایمان ښه معلوم دی. او چې تاسې ته معلومه شوه چې ایمان لرونکي دي،نو بیا یې کافرانو ته بیرته مه لیږئ.ځکه چې مومنې ښځې کافرانو ته روانه دي.او نه کافران هغوی ته روا کیږي.خو تاسو دهغوی کافرو میړونو ته هغه مهر ورکړئ چې دغو ښځو ته یي ور کړی وو.او په تاسو هیڅ ګناه نشته چې له دغو ښځو سره نکاح وکړئ،کله مو چې مهر ورکړ.او تاسې هم کافرې ښځې په خپله نکاح که مه ساتئ او هغه مهر وغواړئ چې خپلو کافرو ښځو ته مو ورکړی او کافر میړونه دې هم هغه مهر وغواړي چې خپلو اسلام راوړونکو ښځو ته یې ورکړی و.دا د الله پریکړه ده چې ستاسې په مینځ کې یې کوي.الله په هر څه پوه او د حکمت څښتن دی.

Ayah: 11

وَاِنْ فَاتَكُمْ شَیْءٌ مِّنْ اَزْوَاجِكُمْ اِلَی الْكُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَاٰتُوا الَّذِیْنَ ذَهَبَتْ اَزْوَاجُهُمْ مِّثْلَ مَاۤ اَنْفَقُوْا ؕ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ الَّذِیْۤ اَنْتُمْ بِهٖ مُؤْمِنُوْنَ ۟

او که چیرې تاسو ته ستاسې د کافرو ښځو مهرونه په لاس درنه غلل خو له کافرانو څخه غنیمت په لاس درغی.نو له ټولو لومړی همدغو سړیو ته همغومره مال ورکړئ.چې کافرو ښځو ترې وړی دی.او له هغه الله نه چې تاسې پرې ایمان لرئ وډارشئ.

Ayah: 12

یٰۤاَیُّهَا النَّبِیُّ اِذَا جَآءَكَ الْمُؤْمِنٰتُ یُبَایِعْنَكَ عَلٰۤی اَنْ لَّا یُشْرِكْنَ بِاللّٰهِ شَیْـًٔا وَّلَا یَسْرِقْنَ وَلَا یَزْنِیْنَ وَلَا یَقْتُلْنَ اَوْلَادَهُنَّ وَلَا یَاْتِیْنَ بِبُهْتَانٍ یَّفْتَرِیْنَهٗ بَیْنَ اَیْدِیْهِنَّ وَاَرْجُلِهِنَّ وَلَا یَعْصِیْنَكَ فِیْ مَعْرُوْفٍ فَبَایِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟

ای پیغمبره!کله چې مؤمنې ښځې د بیعت کولو لپاره راشي چې له الله سره به هیڅ شی نه شریکوي غلاء به نه کوي،زنا به نه کوي،خپل اولادونه به نه وژني،او د خپلو لاسونو او پښو په وړاندې به کوم بوهتان[۱۱]نه جوړوي او په نیکیو کې به له تانه سرنه غړوي نو بیعت ترې واخله.او له الله ورته بښنه وغواړه.بې شکه چې الله بښونکی او مهربان دی.

[۱۱] ـ دوه معنا یې شوي: اول:په بلي ښځې به د زنا تهمت نه تړي چې دا بچی یې د زنا نه پیدا دی.دویم:په میړه به تهمت نه تړي چې زنا وکړي او بیا ووایې چې دا بچی مې له خپل میړه نه دی.(تفسیر البیضاوی)

Ayah: 13

یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَتَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللّٰهُ عَلَیْهِمْ قَدْ یَىِٕسُوْا مِنَ الْاٰخِرَةِ كَمَا یَىِٕسَ الْكُفَّارُ مِنْ اَصْحٰبِ الْقُبُوْرِ ۟۠

ای مؤمنانو!له هغه قوم سره دوستي مه کوئ چې الله پرې قهر کړی دی.له اخرت نه داسې ناامیده دي لکه کافران چې په قبرونو کې د پرتو خلکو له بیرته راژوندي کیدلو نه مایوسه[۱۲]دي.

[۱۲] ـ او یا یې معنا ده د اخرت له ښیګڼې داسې ناامیده دي لکه په قبرونو کې پراته کافران چې ترې ناامیده دي ځکه چې له عذاب سره مخ دي.(تفسیر البیضاوی).