مەنالار تەرجىمىسى سۈرە ۋاقىئە - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ ئۆزبەكچە تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Воқеъа

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:

بيان أحوال العباد يوم المعاد.

Бандаларнинг қиёмат кунидаги аҳволини баён қилиш.

---

ئايەت: 1

إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ

Қиёмат қоим бўлганда. Унинг қоим бўлишида шак-шубҳа йўқ.

ئايەت: 2

لَيۡسَ لِوَقۡعَتِهَا كَاذِبَةٌ

Бу дунёда унинг рўй беришини ёлғон деяверишади. Аммо у кунда ёлғон дейдиган бирон одам қолмайди.

ئايەت: 3

خَافِضَةٞ رَّافِعَةٌ

Кофир, фожирларни дўзахга киритиб пастлатади. Тақводор мўминларни жаннатга киритиб баланд кўтаради.

ئايەت: 4

إِذَا رُجَّتِ ٱلۡأَرۡضُ رَجّٗا

Замин жуда қаттиқ силкинганда.

ئايەت: 5

وَبُسَّتِ ٱلۡجِبَالُ بَسّٗا

Тоғлар титилиб кетганда.

ئايەت: 6

فَكَانَتۡ هَبَآءٗ مُّنۢبَثّٗا

Титилиб-титилиб, чанг-тўзонга айланиб кетганда.

ئايەت: 7

وَكُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ

Сиз уч тоифага бўлинган кунда.

ئايەت: 8

فَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ

Ўнг тараф эгалари номаи аъмолларини ўнг қўллари билан оладилар. Уларнинг мартаба-мақомлари нақадар юксак!

ئايەت: 9

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ

Чап тараф эгалари номаи аъмолларини чап қўллари билан оладилар. Уларнинг жойлари нақадар ёмон ва паст!

ئايەت: 10

وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ

Шу дунёда эзгу ишлари билан пешқадам бўлган зотлар охиратда ҳам жаннатга киришларида пешқадам бўладилар.

ئايەت: 11

أُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡمُقَرَّبُونَ

Ана ўшалар Аллоҳга яқин бўлган бандалардир.

ئايەت: 12

فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ

Ноз-неъмат жаннатларида турли хил неъматлардан баҳраманд бўладилар.

ئايەت: 13

ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ

Мана шу умматдан ҳам, олдинги умматлардан ҳам бир жамоа.

ئايەت: 14

وَقَلِيلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِينَ

Охир замондаги одамлар орасида муқарраб собиқинлар жуда ҳам оздир.

ئايەت: 15

عَلَىٰ سُرُرٖ مَّوۡضُونَةٖ

Олтиндан тўқилган сўриларда ўтирадилар.

ئايەت: 16

مُّتَّكِـِٔينَ عَلَيۡهَا مُتَقَٰبِلِينَ

Мана шу сўриларда бир-бирларига қараб ястаниб ўтирадилар. Биронтасига бошқасининг орти бўлиб қолмайди.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• دوام تذكر نعم الله وآياته سبحانه موجب لتعظيم الله وحسن طاعته.

Аллоҳнинг неъматларини ва оятларини ҳар доим мунтазам эслаб туриш У Зотни улуғлаш ва У Зотга мукаммал тарзда тоат-ибодат қилишга олиб боради.

• انقطاع تكذيب الكفار بمعاينة مشاهد القيامة.

Кофирлар Қиёмат даҳшатларини кўрганларидан кейин уни ёлғон дейишдан тўхтайдилар.

• تفاوت درجات أهل الجنة بتفاوت أعمالهم.

Жаннат аҳли ҳам амалларига қараб даражаларга бўлинадилар.

ئايەت: 17

يَطُوفُ عَلَيۡهِمۡ وِلۡدَٰنٞ مُّخَلَّدُونَ

Атрофларида ёш болалар ҳар доим хизматга шай бўлиб турадилар. Улар ҳеч қачон қаримайдилар, ўлмайдилар.

ئايەت: 18

بِأَكۡوَابٖ وَأَبَارِيقَ وَكَأۡسٖ مِّن مَّعِينٖ

Жаннатдаги ҳеч қачон тугаб қолмайдиган оқар булоқдан олинган майли косалар, кўзалар ва косаларни айлантириб турадилар.

ئايەت: 19

لَّا يُصَدَّعُونَ عَنۡهَا وَلَا يُنزِفُونَ

Улар шу дунёнинг майига ўхшамайди. Уни ичган кишининг боши оғримайди. Ақли ҳам кетмайди, жойида тураверади.

ئايەت: 20

وَفَٰكِهَةٖ مِّمَّا يَتَخَيَّرُونَ

Болалар жаннатийлар учун истаган меваларини ҳам тинимсиз айлантириб турадилар.

ئايەت: 21

وَلَحۡمِ طَيۡرٖ مِّمَّا يَشۡتَهُونَ

Иштаҳалари тусаган қуш гўштини ҳам айлантириб турадилар.

ئايەت: 22

وَحُورٌ عِينٞ

Улар учун жаннатда оҳу кўзли ҳурлар ҳам бор.

ئايەت: 23

كَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَكۡنُونِ

Худди садаф ичидаги яширин дурдек.

ئايەت: 24

جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Бу нарсаларга дунёда қилиб ўтган солиҳ амалларининг мукофоти сифатида ноил бўладилар.

ئايەت: 25

لَا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِيمًا

Жаннатда ёмон сўзни ҳам, гуноҳ бўладиган гапни ҳам эшитмаслар.

ئايەت: 26

إِلَّا قِيلٗا سَلَٰمٗا سَلَٰمٗا

Фаришталарнинг уларга салом беришларини ва бир-бирларига салом беришларинигина эшитарлар.

ئايەت: 27

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡيَمِينِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡيَمِينِ

Ўнг тараф эгалари номаи аъмолларини ўнг қўллари билан оладилар. Уларнинг Аллоҳ наздидаги мартаба-мақомлари нақадар юксак!

ئايەت: 28

فِي سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ

Ҳеч бир озори йўқ тикансиз бутазорларда.

ئايەت: 29

وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ

Қатор тизилган бананзорларда.

ئايەت: 30

وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ

Ёйилган, ҳар доим тураверадиган сояда.

ئايەت: 31

وَمَآءٖ مَّسۡكُوبٖ

Ҳеч қачон тўхтаб қолмайдиган оқар сувларда.

ئايەت: 32

وَفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ

Ҳеч қачон камайиб қолмайдиган мўл-кўл меваларда.

ئايەت: 33

لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ

Улар ҳеч қачон тугаб қолмайдилар. Уларнинг бирон мавсими йўқки, ўшанда бор бўлиб, қолган пайтда йўқ бўлсалар. Истаган пайтларида у мевалардан тановул қиладилар. Уларни олишдан ҳеч ким қайтармайди.

ئايەت: 34

وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ

Сўрилар устига баланд қилиб тўшалган кўрпачаларда.

ئايەت: 35

إِنَّآ أَنشَأۡنَٰهُنَّ إِنشَآءٗ

Дарҳақиқат, Биз мазкур ҳурларни одатдагидек туғилиш, ўсиб-улғайиш орқали эмас, дафъатан, жаннат аҳлига хос қилиб яратдик.

ئايەت: 36

فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡكَارًا

Уларни олдин ҳеч ким тарафидан тегилмаган бокиралар қилдик.

ئايەت: 37

عُرُبًا أَتۡرَابٗا

Ёшда ҳам, ҳусну латофатда ҳам бир-бири билан баробар, ўз жуфтлари учун севимли ҳурлар.

ئايەت: 38

لِّأَصۡحَٰبِ ٱلۡيَمِينِ

Бу ҳурларни номаи аъмолини ўнг қўли билан олиб, бахт-саодатга ноил бўлган ўнг тараф эгалари учун яратганмиз.

ئايەت: 39

ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ

Улар олдинги пайғамбарларнинг умматларидан ҳам бир жамоа.

ئايەت: 40

وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِينَ

Охирги уммат бўлмиш Муҳаммад алайҳиссаломнинг умматидан ҳам бир жамоа.

ئايەت: 41

وَأَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلشِّمَالِ

Чап тараф эгалари номаи аъмолларини чап қўллари билан оладилар. Уларнинг жойлари нақадар ёмон ва паст!

ئايەت: 42

فِي سَمُومٖ وَحَمِيمٖ

Жуда иссиқ эсадиган самум ва ўта қайноқ сув ичрадирлар.

ئايەت: 43

وَظِلّٖ مِّن يَحۡمُومٖ

Қоп-қора тутундан иборат соя остидалар.

ئايەت: 44

لَّا بَارِدٖ وَلَا كَرِيمٍ

Эсиши ёқимли ҳам эмас, кўриниши чиройли ҳам эмас.

ئايەت: 45

إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَبۡلَ ذَٰلِكَ مُتۡرَفِينَ

Улар шу азобга йўлиқишларидан олдин дунёда маишатпараст эдилар. Шаҳватларидан, орзу-ҳавасларидан бошқа ғамлари йўқ эди.

ئايەت: 46

وَكَانُواْ يُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِيمِ

Аллоҳга куфр келтириш, бутларга ибодат қилиш каби гуноҳларни саркашлик билан давом қилаверардилар.

ئايەت: 47

وَكَانُواْ يَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ

Улар қайта тирилишни инкор этиб, масхара, мазахлар қилиб: "Ўлиб, тупроқ ва чириган суякка айланиб кетганимиздан кейин яна қайта тириламизми?", дер эдилар.

ئايەت: 48

أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ

Биздан олдин ўлиб кетган ота-боболаримиз ҳам қайта тириладиларми?

ئايەت: 49

قُلۡ إِنَّ ٱلۡأَوَّلِينَ وَٱلۡأٓخِرِينَ

Эй Пайғамбар, анави қайта тирилишни инкор этаётганларга айтинг: "Олдинги одамлар ҳам, кейинги одамлар ҳам

ئايەت: 50

لَمَجۡمُوعُونَ إِلَىٰ مِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ

Шак-шубҳасиз, Қиёмат куни ҳисоб-китоб ва жазо ёки мукофот учун тўпланажаклар.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• العمل الصالح سبب لنيل النعيم في الآخرة.

Охиратдаги неъматларга солиҳ амал билан эришилади.

• الترف والتنعم من أسباب الوقوع في المعاصي.

Маишатпарастлик, дунё неъматларига муккадан кетиш одамни гуноҳлар лойига ботириб қўяди.

• خطر الإصرار على الذنب.

Гуноҳни тез тўхтатмасдан саркашлик билан давом эттиравериш ўта хатарли.

ئايەت: 51

ثُمَّ إِنَّكُمۡ أَيُّهَا ٱلضَّآلُّونَ ٱلۡمُكَذِّبُونَ

Кейин сизлар, эй қайта тирилишни ёлғон дейдиган, тўғри йўлдан озган гумроҳлар, Қиёмат куни албатта заққум дарахтидан егувчисизлар. У жуда аччиқ ва сассиқ бўлади.

ئايەت: 52

لَأٓكِلُونَ مِن شَجَرٖ مِّن زَقُّومٖ

Кейин сизлар, эй қайта тирилишни ёлғон дейдиган, тўғри йўлдан озган гумроҳлар, Қиёмат куни албатта заққум дарахтидан егувчисизлар. У жуда аччиқ ва сассиқ бўлади.

ئايەت: 53

فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ

Мана шу аччиқ дарахтдан оч қоринларингизни тўлдирасизлар.

ئايەت: 54

فَشَٰرِبُونَ عَلَيۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِيمِ

Унинг устидан ўта қайноқ сув ичгувчисизлар.

ئايەت: 55

فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِيمِ

Касалга учраган ташна туя тўймасдан ичавергани каби сизлар ҳам ичаверасизлар, ичаверасизлар.

ئايەت: 56

هَٰذَا نُزُلُهُمۡ يَوۡمَ ٱلدِّينِ

Мана шу аччиқ таом ва қайноқ сув уларнинг Қиёмат кунидаги зиёфатларидир.

ئايەت: 57

نَحۡنُ خَلَقۡنَٰكُمۡ فَلَوۡلَا تُصَدِّقُونَ

Эй ҳақни ноҳаққа чиқарадиганлар, сизларни Биз йўқдан бор қилганмиз. Шундай бўлгач, ўлганингиздан кейин сизларни қайта тирилтиришимизга ҳам ишонаверсангиз бўлмайдими?

ئايەت: 58

أَفَرَءَيۡتُم مَّا تُمۡنُونَ

Эй инсонлар, сизлар аёлларингизнинг бачадонларига тўкадиган маний ҳақида ўйлаб кўрдингларми?

ئايەت: 59

ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ

Шу манийни сизлар яратасизларми ёки уни яратган Бизми?

ئايەت: 60

نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَيۡنَكُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِينَ

Орангизда содир бўлиб турадиган ўлимни Биз тақдир қилиб қўйганмиз. Ҳар бирингизнинг ўз ажали бор. Уни олдга ҳам, ортга ҳам сура олмайди. Биз ожизлар эмасмиз.

ئايەت: 61

عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَكُمۡ وَنُنشِئَكُمۡ فِي مَا لَا تَعۡلَمُونَ

Ҳозирги хилқатингизни ўзингиз биладиган бошқа бир шаклга алмаштириб қўйишга ҳам, сизлар билмайдиган бошқа бир шаклга келтиришга ҳам қодирмиз.

ئايەت: 62

وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُولَىٰ فَلَوۡلَا تَذَكَّرُونَ

Сизларни дастлаб қандай яратганимизни билдинглар-ку. Шундан ибрат олиб, биринчи марта яратган Зот ўлганингиздан кейин қайта тирилтиришга ҳам қодир эканини билиб олмайсизларми?

ئايەت: 63

أَفَرَءَيۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ

Ерга сиз қадаётган дон, уруғ ҳақида ўйлаб кўрдингизми?

ئايەت: 64

ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ

Ўша донни ундириб-ўстираётган сизларми ёки Бизми?

ئايەت: 65

لَوۡ نَشَآءُ لَجَعَلۡنَٰهُ حُطَٰمٗا فَظَلۡتُمۡ تَفَكَّهُونَ

Агар истасак, ўша экинни пишиб етилаёзган бир пайтда қуруқ чўпга айлантириб қўйган бўлар эдик. Сизлар эса бу ҳолатдан ҳайрон бўлиб қолар эдинглар.

ئايەت: 66

إِنَّا لَمُغۡرَمُونَ

"Сарф-харажатларимизга куйиб қолдик, зарар кўрдик", деб қолар эдинглар.

ئايەت: 67

بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ

"Яна ҳам тўғрироғи биз ризқдан маҳрум бўлганлармиз", деб қолар эдинглар.

ئايەت: 68

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِي تَشۡرَبُونَ

Чанқаган пайтингизда ўзингиз ичадиган сув ҳақида ўйлаб кўрдингларми?

ئايەت: 69

ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ

Уни самодаги булутлардан ёғдирган сизларми ёки Бизми?

ئايەت: 70

لَوۡ نَشَآءُ جَعَلۡنَٰهُ أُجَاجٗا فَلَوۡلَا تَشۡكُرُونَ

Агар истасак, уни ичиб ҳам бўлмайдиган, ерни суғориб ҳам бўлмайдиган ўта шўр сувга айлантириб қўйган бўлар эдик. Уни ширин, фойдали сув қилиб берган Аллоҳга шукр қилмайсизларми?

ئايەت: 71

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي تُورُونَ

Бирон манфаатни кўзлаб ўзингиз ёқадиган олов ҳақида ўйлаб кўрдингларми?

ئايەت: 72

ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِـُٔونَ

Унинг дарахтини пайдо қилган сизларми ёки Бизми?

ئايەت: 73

نَحۡنُ جَعَلۡنَٰهَا تَذۡكِرَةٗ وَمَتَٰعٗا لِّلۡمُقۡوِينَ

Биз бу ўтни охират оловини эслатиб турадиган бир эслатма ҳамда орангиздаги мусофирлар учун бир манфаат қилиб қўйдик.

ئايەت: 74

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ

Бас, эй Пайғамбар, улуғ Парвардигорингизни Ўзига нолойиқ бўлган нуқсонлардан покланг!

ئايەت: 75

۞ فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ

Аллоҳ юлдузларнинг турган ўринларига, ботар жойларига қасам ичди.

ئايەت: 76

وَإِنَّهُۥ لَقَسَمٞ لَّوۡ تَعۡلَمُونَ عَظِيمٌ

Бундай жойларга қасам ичиш, агар билсангизлар, жуда улуғ қасам. Зеро, уларда сон-саноқсиз белгилар, ибратлар бор.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• دلالة الخلق الأول على سهولة البعث ظاهرة.

Илк бора яратиш қайта тирилтиришнинг енгил иш эканига яққол далилдир.

• إنزال الماء وإنبات الأرض والنار التي ينتفع بها الناس نعم تقتضي من الناس شكرها لله، فالله قادر على سلبها متى شاء.

Ёмғирнинг ёғиши, ўсимликларнинг униб-ўсиши, одамларнинг бирон манфаатни кўзлаб ўт ёқишлари Аллоҳ ато этган неъматлардир. Уларнинг шукрини адо қилмоқ лозим. Зеро, Аллоҳ уларни истаган пайтида қайтариб олиши мумкин.

• الاعتقاد بأن للكواكب أثرًا في نزول المطر كُفْرٌ، وهو من عادات الجاهلية.

Ёмғирнинг ёғишига юлдузларнинг таъсири бор, деб билиш куфрдир. Бу жоҳилиятдаги одатлардан бири эди.

ئايەت: 77

إِنَّهُۥ لَقُرۡءَانٞ كَرِيمٞ

Эй одамлар, сизларга ўқиб берилаётган Қуръон улуғ Қуръондир. Унинг фойдалари сон-саноқсиз.

ئايەت: 78

فِي كِتَٰبٖ مَّكۡنُونٖ

Одамларнинг кўзидан асралган китобда, яъни, Лавҳул-Маҳфузда.

ئايەت: 79

لَّا يَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ

Уни гуноҳлару айблардан пок фаришталаргина ушлайдилар.

ئايەت: 80

تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Бутун махлуқотлар Парвардигори тарафидан Муҳаммад алайҳиссаломга нозил қилинган.

ئايەت: 81

أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ

Эй мушриклар, сизлар мана шу сўзни ёлғон деяпсизларми? Мана шу сўзга ишонмаяпсизларми?

ئايەت: 82

وَتَجۡعَلُونَ رِزۡقَكُمۡ أَنَّكُمۡ تُكَذِّبُونَ

Аллоҳ сизларга шунча ризқ берса, ўшаларни ёлғонга чиқаришингиз У Зотга шукр қилишингиз бўлдими? Масалан, фалон юзлдуз ёмғир ёғдирди, дейсизлар.

ئايەت: 83

فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ

Жон ҳалқумга келганда.

ئايەت: 84

وَأَنتُمۡ حِينَئِذٖ تَنظُرُونَ

Ҳолбуки, ўзларингиз ўша пайтда олдингиздаги ўлим тўшагида ётган одамга қараб турган бўласизлар.

ئايەت: 85

وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَيۡهِ مِنكُمۡ وَلَٰكِن لَّا تُبۡصِرُونَ

Биз эса Ўз илмимиз, қудратимиз ва фаришталаримиз ила ўша маййитга сизлардан ҳам яқинроқмиз. Лекин сизлар у фаришталарни кўрмайсизлар.

ئايەت: 86

فَلَوۡلَآ إِن كُنتُمۡ غَيۡرَ مَدِينِينَ

Агар сизлар, қайта тирилмаймиз, амалларимиз учун ҳисоб бермаймиз, жазо ёки мукофот олмаймиз, деб ўйлайдиган бўлсангизлар.

ئايەت: 87

تَرۡجِعُونَهَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

Агар гапларингиз рост бўлса, ўша жонни яна жасадга қайтаринглар-чи! Бу ишни ҳаргиз қила олмассизлар!

ئايەت: 88

فَأَمَّآ إِن كَانَ مِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ

Бас, агар маййит эзгуликлар сари биринчилардан бўлиб қадам ташлаган пешқадамлардан, Аллоҳга яқин бандалардан бўлса,

ئايەت: 89

فَرَوۡحٞ وَرَيۡحَانٞ وَجَنَّتُ نَعِيمٖ

Бас, у роҳат-фароғатда, ёқимли ризқ қўйнида, жаннатда, истаган нарсаси муҳайё қилинадиган неъматлар ичида бўлади.

ئايەت: 90

وَأَمَّآ إِن كَانَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡيَمِينِ

Агар маййит ўнг тараф эгаларидан бўлса, ундан ғам еманг. У тинчлик ва саломатликдадир.

ئايەت: 91

فَسَلَٰمٞ لَّكَ مِنۡ أَصۡحَٰبِ ٱلۡيَمِينِ

Агар маййит ўнг тараф эгаларидан бўлса, ундан ғам еманг. У тинчлик ва саломатликдадир.

ئايەت: 92

وَأَمَّآ إِن كَانَ مِنَ ٱلۡمُكَذِّبِينَ ٱلضَّآلِّينَ

Агар маййит Пайғамбар алайҳиссалом олиб келган рисолатни ёлғон дейдиган, тўғри йўлдан озган гумроҳлардан бўлса,

ئايەت: 93

فَنُزُلٞ مِّنۡ حَمِيمٖ

Бас, у ўта қайноқ сув билан меҳмон қилинади.

ئايەت: 94

وَتَصۡلِيَةُ جَحِيمٍ

Ва дўзах оловида ёниш билан.

ئايەت: 95

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡيَقِينِ

Эй Пайғамбар, мана шу сизга қисса қилиб берганларимиз заррача шубҳа аралашмаган айни ҳақиқатдир.

ئايەت: 96

فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ

Бас, улуғ Парвардигорингиз номини нуқсонлардан поклаб тасбеҳ айтинг.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• شدة سكرات الموت وعجز الإنسان عن دفعها.

Ўлим талвасалари ўта шиддатли бўлади. Инсон уларни даф қила олмайди.

• الأصل أن البشر لا يرون الملائكة إلا إن أراد الله لحكمة.

Аслида инсон зоти фаришталарни кўра олмайди. Фақат Аллоҳ хоҳласагина кўради ва бу иш остида бир ҳикмат бўлади.

• أسماء الله (الأول، الآخر، الظاهر، الباطن) تقتضي تعظيم الله ومراقبته في الأعمال الظاهرة والباطنة.

Аллоҳнинг Аввал, Охир, Зоҳир ва Ботин исмлари У Зотни улуғлашни тақозо этади ҳамда У Зотнинг зоҳирий ва ботиний ҳамма ишларни кузатиб туришини англатади.