ការបកប្រែអត្ថន័យ អាយ៉ាត់ 5 ជំពូក​ អាល់អាឡឹក - ការបកប្រែជាភាសាហ្សកហ្ស៊ី - កំពុងដំណើរការលើវា - សព្វវចនាធិប្បាយនៃគម្ពីគួរអាន

អាយ៉ាត់: 5

عَلَّمَ ٱلۡإِنسَٰنَ مَا لَمۡ يَعۡلَمۡ

ადამიანს ასწავლა ის, რაც არ იცოდა.^[1]

[1] ამ სურას პირველი ხუთი აიათით დაიწყო წმინდა ყურანის ჩამოვლინება, ამის შესახებ ბუხარის საჰიჰ ჰადისთა კრებულში ასეა მოთხრობილი: მორწმუნეთა დედა ‘აიშა გადმოგვცემს: ალლაჰის შუამავალს ﷺ პირველად გამოცხადებები ძილში სპეტაკი სიზმრებით დაეწყო. ძილში ისე არ იხილავდა სიზმარს, რომ მისი მსგავსი დილის ნათელივით არ გაცხადებულიყო. შემდეგ მას განმარტოება შეუყვარდა. ის ჰირას გამოქვაბულში რამდენიმე ღამეს განმარტოვებით ღვთისმსახურობდა – ვიდრე თავის ოჯახთან დაბრუნდებოდა მას შესაბამისი საგზალიც თან ჰქონდა გამზადებული. შემდეგ ისევ ხადიჯასთან ბრუნდებოდა, ისევ მსგავსად იმზადებდა საგზალს და კვლავ ჰირას გამოქვაბულში ბრუნდებოდა, ასე გრძელდებოდა ვიდრე ჭეშმარიტება არ გამოეცხადებოდა. მას ანგელოზი მიუახლოვდა და უთხრა: იკითხე! მან უპასუხა: მე კითხვა არ ვიცი. მან თქვა: ანგელოზმა ისე მძლავრად შემბოჭა, რომ ლამის სუნთქვა შემეკრა. შემდეგ გამიშვა და მითხრა: იკითხე! ვუთხარი: მე კითხვა არ ვიცი. მან მეორედაც ისე შემბოჭა, რომ ლამის სუნთქვა შემეკრა. შემდეგ გამიშვა და მითხრა: იკითხე! ვუთხარი: მე კითხვა არ ვიცი. მან მესამედაც ისე შემბოჭა, რომ ლამის სუნთქვა შემეკრა. შემდეგ გამიშვა და მითხრა: „იკითხე შენი ღმერთის სახელით, რომელმაც გააჩინა. (მან) შედედებული სისხლისგან შექმნა ადამიანი. იკითხე! შენი ღმერთი უგულუხვესია.“ ამ გამოცხადებით ალლაჰის შუამავალი ﷺ ხადიჯა ბინთ ხუვეილიდთან დაბრუნდა, შიშით გული უთრთოდა და ეუბნებოდა; დამახურეთ, დამახურეთ! მას მართლაც დაახურეს გადასაფარებელი და ისე იყო ვიდრე შიში არ გაეცლებოდა. შემდეგ შუამავალმა ﷺ ხადიჯას უამბო მის თავს დატრიალებული ამბის შესახებ: „ჩემს შესახებ შიშმა შემიპყრო.“ ხადიჯამ უთხრა: „არა, ალლაჰს ვფიცავარ, ალლაჰი შენ არასოდეს შეგარცხვენს. უეჭველად, შენ მჭიდროდ გიჭირავს ნათესავური ურთიერთობები, უძლურთა სირთულეებს თვითონ იტვირთავ, უპოვრებს კითხულობ, სტუმარს უმასპინძლდები და დაზარალებულს ეხმარები.“ შემდეგ ხადიჯამ შუამავალი, ვარაყა ბინ ნავფალ ბინ ასად ბინ აბდულუზზასთან ანუ ხადიჯას ბიძაშვილთან წაიყვანა. ეს პიროვნება უმეცრების ხანაში გაქრისტიანდა, მას არამეულად წერა-კითხვა შეეძლო და მას შეეძლო სახარება დაეწერა არამეულად, რამდენსაც ალლაჰი ინებებდა რომ დაეწერა. ის ამდროისათვის უკვე ღრმად მოხუცებული და ბრმა იყო. ხადიჯამ მას უთხრა: ო, ჩემო ბიძაშვილო, უსმინე „შენს ძმის შვილს“. ვარაყამ უთხრა: ო, „ჩემო ძმის შვილო“ რა ნახე? ალლაჰის შუამავალმა ﷺ ყველაფერი უამბო რაც გადახდა. შემდეგ ვარაყამ უთხრა: ეს (ანგელოზი) არის ნამუსი, რომელიც ალლაჰმა მუსას ჩამოუვლინა. ოჰ, ნეტავ ცოცხალი ვიყო იმ დროს, როდესაც ხალხი გაგაძევებს. ალლაჰის შუამავალმა ﷺ იკითხა: ნუთუ ისინი მე გამაძევებენ? ვარაყამ უპასუხა: დიახ, შენს მიერ მოტანილი მოძღვრების მსგავსით ვინც მოვიდა, ყველას მტრობა გამოუცხადეს. იმ დღეს თუკი მოვესწერები აუცილებლად ვიქნები შენი დამხმარე და მხარდამჭერი. მას შემდეგ დიდი დრო აღარ გასულა ვარაყა გარდაიცვალა, თანაც მაგ დროს გარკვეული დროით გამოცხადებაც შეჩერებული იყო. (ბუხარი, ჰ.ნ. 3.)