Firo maanaaji Alqur'aana Teddunde nden - Eggo e haala Sinhaliiwo wonande deftere Firo Alkur'aana raɓɓinaango. * - Loowdi firooji ɗi
අල් අන්බියා
Hino jeyaa e paandale simoore nden:
إثبات الرسالة وبيان وحدة غاية الأنبياء وعناية الله بهم.
مَا یَاْتِیْهِمْ مِّنْ ذِكْرٍ مِّنْ رَّبِّهِمْ مُّحْدَثٍ اِلَّا اسْتَمَعُوْهُ وَهُمْ یَلْعَبُوْنَ ۟ۙ
ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිගෙන් ඔවුන් වෙත අල් කුර්ආනයේ නව පහළ වීමක් පැමිණි විට ඔවුන් එයට පලක් නැති අයුරින් සවන් දුන්නාක් මිස නැත. එහි ඇති දෑ ගැන ඔවුන් සැලකිලිමත් නොවී එයට හාස්යය ලෙස සවන් දෙන්නට වුහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
لَاهِیَةً قُلُوْبُهُمْ ؕ— وَاَسَرُّوا النَّجْوَی ۖۗ— الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا ۖۗ— هَلْ هٰذَاۤ اِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ ۚ— اَفَتَاْتُوْنَ السِّحْرَ وَاَنْتُمْ تُبْصِرُوْنَ ۟
ඒ ගැන ඔවුන්ගේ හදවත් තැකීමකින් තොර ව තිබියදී, ඔවුහු එයට සවන් දුන්නෝය. දේව ප්රතික්ෂේපය හේතුවෙන් අපරාධකරුවන් වූ වනාහි, ඔවුන් කවර කරුණක් රහසින් කතා කළේද එම කතාව සඟවමින් මෙසේ පවසන්නන් වූහ. "සැබැවින්ම තමන් දූතයකු යැයි වාද කරන්නා නුඹලා මෙන් මිනිසෙකු මිස නැත. නුඹලාට වඩා ඔහුට කීර්තියක් නොමැත. ඔහු කවර දෙයක් ගෙන ආවේ ද එය හූනියමකි. එහෙයින් සැබැවින්ම ඔහු නුඹලා මෙන් මිනිසෙකු බවත් ඔහු ගෙන ආ දෑ හූනියමක් බවත් නුඹලා දැන දැනුම ඔහුව අනුගමනය කරන්නෙහු ද?"
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قٰلَ رَبِّیْ یَعْلَمُ الْقَوْلَ فِی السَّمَآءِ وَالْاَرْضِ ؗ— وَهُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟
අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) මෙසේ පවසා සිටියහ. "නුඹලා කවර කතාවක් සඟවන්නේ ද, ඒ ගැන සැබැවින්ම මාගේ පරමාධිපති දනී. අහස්හි හා මහපොළොවේ කවර ප්රකාශයක් ප්රකාශකයකු විසින් හෙළි වන්නේ ද ඒ සෑම ප්රකාශයක්ම ඔහු දනී. ඔහුගේ ගැත්තන්ගේ ප්රකාශවලට ඔහු මැනවින් සවන් දෙන්නාය. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් පිළිබඳ මැනවින් දන්නාය. ඒ සඳහා ඔහු ඔවුනට ප්රතිඵල මතු පිරිනමනු ඇත."
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
بَلْ قَالُوْۤا اَضْغَاثُ اَحْلَامٍ بَلِ افْتَرٰىهُ بَلْ هُوَ شَاعِرٌ ۖۚ— فَلْیَاْتِنَا بِاٰیَةٍ كَمَاۤ اُرْسِلَ الْاَوَّلُوْنَ ۟
මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) කවර කරුණක් ගෙන ආවේද එම කරුණ ගැන ඔවුහු ව්යාකූලත්වයෙන් පසුවෙති. විටෙක ඔවුහු, "කිසිදු පදනමක් නැති ව්යාකූල සිහිනකි" යැයි පවසති. තවත් විටෙක, "නැත, කිසිදු පදනමකින් තොරව එය ගොතන ලද්දකි" යැයි පවසති. තවත් විටෙක, "ඔහු කවියෙකි. ඔහු ඇරයුම් කරන දෑහි ඔහු සත්යවාදියෙකු නම් මූසාගේ සැරයටිය, සාලිහ්ගේ ඔටු දෙන වැනි ආරම්භක දූතවරුන් ගෙන ආ ප්රාතිහාර්යයන් මෙන් ප්රාතිහාර්යයක් අප වෙත ඔහු ගෙන ආ යුතුය. සැබැවින්ම ඔවුහු එවන් ප්රාතිහාර්යයන් ගෙන ආවෝය." යැයි පවසති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
مَاۤ اٰمَنَتْ قَبْلَهُمْ مِّنْ قَرْیَةٍ اَهْلَكْنٰهَا ۚ— اَفَهُمْ یُؤْمِنُوْنَ ۟
මෙම යෝජිතයින්ට පෙර මෙවන් සංඥා පහළ කරන මෙන් යෝජනා කළ ගම්මානවාසීහුද වුහ. ඔවුන් විශ්වාස කළේ නැත. ඔවුන් යෝජනා කළ පරිදි ඔවුනට ඒවා දෙනු ලැබුවෝය. නමුත් ඔවුහු එය බොරු කළෝය. එහෙයින් අපි ඔවුන් විනාශ කළෙමු. එසේ තිබියදී මොවුහු විශ්වාස කරනු ඇත් ද?
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَمَاۤ اَرْسَلْنَا قَبْلَكَ اِلَّا رِجَالًا نُّوْحِیْۤ اِلَیْهِمْ فَسْـَٔلُوْۤا اَهْلَ الذِّكْرِ اِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! නුඹට පෙර පිරිමින් වෙත මිස අපි දේව පණිවිඩ දන්වා වෙනත් වර්ගයක් එව්වේ නැත. ඔවුන්ව මලක්වරුන් ලෙස එව්වේ ද නැත. ඒ ගැන නුඹලා නොදන්නෙහු නම්, නුඹලාට පෙර විසූ ආගම්ලත් ජනයාගෙන් අසා දැනගනු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
ثُمَّ صَدَقْنٰهُمُ الْوَعْدَ فَاَنْجَیْنٰهُمْ وَمَنْ نَّشَآءُ وَاَهْلَكْنَا الْمُسْرِفِیْنَ ۟
පසු ව අපි අපගේ දූතවරුන්ට ප්රතිඥා දුන් දෑ ස්ථීර කළෙමු. එනම් ඔවුන් ද අපි අභිමත කළ දේව විශ්වාසීන් ද විනාශයෙන් මුදවා, අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කිරීමෙන් හා පාපකම් සිදු කරමින් සීමාව ඉක්මවා කටයුතු කළවුන් විනාශයට පත් කිරීම තුළිනි.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
لَقَدْ اَنْزَلْنَاۤ اِلَیْكُمْ كِتٰبًا فِیْهِ ذِكْرُكُمْ ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟۠
සැබැවින්ම අපි අල් කුර්ආනය නුඹලා වෙත පහළ කළෙමු. නුඹලා එය සත්ය බව සහතික කොට; එහි ඇති දෑ අනුව කටයුතු කළේ නම්, එහි නුඹලාට ගෞරවයත් අභිමානයත් ඇත. එහෙයින් නුඹලා ඒ ගැන වටහා ගෙන එය විශ්වාස කිරීමට යුහුසුළු නොවන්නෙහු ද?
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Hino jeyaa e nafooje Aayeeje on ka hello ɗoo.:
• قُرْب القيامة مما يستوجب الاستعداد لها.
• إحاطة علم الله بما يصدر من عباده من قول أو فعل.
•තම ගැත්තන්ගෙන් හෙළිවන ප්රකාශයක් හෝ වේවා ක්රියාවක් හෝ වේවා ඒ ගැන අල්ලාහ් සර්වප්රකාරයෙන් දැන සිටින්නාය.
• اختلاف المشركين في الموقف من النبي صلى الله عليه وسلم يدل على تخبطهم واضطرابهم.
•නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ ස්ථාවරය පිළිබඳ දේවත්වයට ආදේශ කරන්නන් අතර පවතින මතගැටුම් ඔවුන් ව්යාකූලත්වයේ හා පැටලිල්ලේ සිටින බව පෙන්වා දෙයි.
لَا تَرْكُضُوْا وَارْجِعُوْۤا اِلٰی مَاۤ اُتْرِفْتُمْ فِیْهِ وَمَسٰكِنِكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْـَٔلُوْنَ ۟
උපහාසය දන්වන පරිදි ඔවුන් ඇරයුම් කරනු ලැබ, "නුඹලා පළා නොයනු. නුඹලා කවර වින්ඳනයන් භුත්කි විඳිමින් සිටියේ ද, ඒ වෙත නැවත හැරී යනු. නුඹලාගේ නවාතැන් වෙත නැවත හැරී යනු. නුඹලාගේ මෙලොව ජීවිතය ගැන යමක් නුඹලාගෙන් විමසන්නට හැකි වනු පිණිස." (යැයි පවසනු ලැබේ).
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَی الْبَاطِلِ فَیَدْمَغُهٗ فَاِذَا هُوَ زَاهِقٌ ؕ— وَلَكُمُ الْوَیْلُ مِمَّا تَصِفُوْنَ ۟
නමුත් අපගේ දූතයාණන් වෙත අපි කවර පණිවිඩයක් එව්වෙමු ද එම සත්යය දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන ජනයාගේ ව්යාජත්වය මත හෙළන්නෙමු. එවිට එය ව්යාජත්වය විනාශ කර දමයි. එහෙයින් ඔවුන්ගේ ව්යාජත්වය පහ වී යනු ඇත. අහෝ, ඔහු සහකාරියක් හා දරුවෙකු ගත් බවට පවසා සිටින්නනි! ඔහුට නුසුදුසු වර්ණනාවක් නුඹලා කර ඇති බැවින් නුඹලාට විනාශය අත්වනු ඇත.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلَهٗ مَنْ فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَمَنْ عِنْدَهٗ لَا یَسْتَكْبِرُوْنَ عَنْ عِبَادَتِهٖ وَلَا یَسْتَحْسِرُوْنَ ۟ۚ
අහස්හි ආධිපත්යයත්, මහපොළොවේ ආධිපත්යයත් සුවිශුද්ධයාණන්හට පමණක් සතුය. ඔහු අබියස සිටින මලක්වරුන් ඔහුට ගැතිකම් කිරීමට අහංකාර නොවෙති. එයින් ඔවුන් විඩාවට පත් නොවෙති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
یُسَبِّحُوْنَ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ لَا یَفْتُرُوْنَ ۟
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
لَوْ كَانَ فِیْهِمَاۤ اٰلِهَةٌ اِلَّا اللّٰهُ لَفَسَدَتَا ۚ— فَسُبْحٰنَ اللّٰهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا یَصِفُوْنَ ۟
අල්ලාහ් හැර අහස්හි හා මහපොළොවෙහි නැමදුම් ලබන විවිධ අය වී නම්, එසේ නැමදුම් ලබන එකිනෙකා අතර ආධිපත්යය සම්බන්ධයෙන් ගැටුම් ඇති වන බැවින් ඒ දෙකහෙි අර්බුධ හට ගනු ඇත. නමුත් සිදු ව ඇත්තේ එයට පටහැනි ලෙසය. එබැවින් සැබැවින්ම අල්ලාහ්ට හවුල්කරුවන් සිටින බව දේවත්වයට ආදේශ කරන්නන් කරන වර්ණනාවෙන් අර්ෂ්හි පරමාධිපති වූ අල්ලාහ් පිවිතුරුය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
اَمِ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اٰلِهَةً ؕ— قُلْ هَاتُوْا بُرْهَانَكُمْ ۚ— هٰذَا ذِكْرُ مَنْ مَّعِیَ وَذِكْرُ مَنْ قَبْلِیْ ؕ— بَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۙ— الْحَقَّ فَهُمْ مُّعْرِضُوْنَ ۟
නමුත් ඔවුහු අල්ලාහ් හැර දමා, නැමදුමට ලක්වන වෙනත් දෑ තෝරා ගත්තෝය. අහෝ දූතය! එම ආදේශකයින්ට නුඹ මෙසේ පවසනු. "නැමදුම සඳහා ඒවාට සුදුසුකම් ඇති බව පෙන්වා දෙන නුඹලාගේ සාධක ගෙන එනු." මෙය මා වෙත පහළ කරනු ලැබූ පුස්තකයයි. දූතවරුන්ට පහළ කරනු ලැබූ පුස්තක ද ඇත. ඒ ගැන එහි නුඹලාට කිසිදු සාධකයක් නැත. දෙවියන්ට ආදේශ තබන බහුතරයක් දෙනා අඥානකම හා මිථ්යා අනුගමනය වෙත මිස බැඳී නැත. සත්ය පිළිගැනීමට ඔවුහු ප්රතික්ෂේප කරන්නෝ වෙති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Hino jeyaa e nafooje Aayeeje on ka hello ɗoo.:
• الظلم سبب في الهلاك على مستوى الأفراد والجماعات.
• ما خلق الله شيئًا عبثًا؛ لأنه سبحانه مُنَزَّه عن العبث.
وَمَاۤ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رَّسُوْلٍ اِلَّا نُوْحِیْۤ اِلَیْهِ اَنَّهٗ لَاۤ اِلٰهَ اِلَّاۤ اَنَا فَاعْبُدُوْنِ ۟
අහෝ දූතය! "සැබැවින්ම නැමදුමට සුදුස්සා මා හැර වෙනත් කෙනෙකු නැත. එහෙයින් නුඹලා මටම පමණක් නැමදුම් කරනු. මට කිසිවක් ආදේශ නොකරනු" යැයි අපි ඔහු වෙත දන්වා සිටිමින් මිස නුඹට පෙර කිසිදු දූතයකු අපි නොඑව්වෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمٰنُ وَلَدًا سُبْحٰنَهٗ ؕ— بَلْ عِبَادٌ مُّكْرَمُوْنَ ۟ۙ
"සැබැවින්ම මලක්වරුන් ගැහැණු දරුවන් ලෙස අල්ලාහ් තෝරා ගෙන ඇතැ"යි දේව ආදේශකයින් පවසා සිටියේය. ඔවුන් පවසන මුසාවෙන් ඔහු පිවිතුරුය. සුවිශුද්ධය. මලක්වරුන් අල්ලාහ්ගේ ගැත්තන්ය. ඔහු විසින් ගරුත්වයට පත් කරනු ලැබූවන්ය. ඔහු වෙත ඉතා සමීපයෙන් සිටින්නන්ය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
یَعْلَمُ مَا بَیْنَ اَیْدِیْهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا یَشْفَعُوْنَ ۙ— اِلَّا لِمَنِ ارْتَضٰی وَهُمْ مِّنْ خَشْیَتِهٖ مُشْفِقُوْنَ ۟
ඔවුන්ගේ පූර්ව ක්රියාවන් හා පසු ව එකතු වන දෑ ගැන ඔහු දනී. කවරෙකු වෙනුවෙන් මැදිහත් වීම පිළිගනු ලබන්නේ ද ඔහු වෙනුවෙන් අල්ලාහ්ගේ නියෝගයෙන් මිස මැදිහත්වීමට නොඉල්ලති. ශුද්ධවන්තයාණන් ගැන වූ බියෙන් ඔවුහු ප්රවේසමින් සිටිති. කිසිදු නියෝගයක හෝ තහනම් නියෝගයක හෝ ඔහුට විරුද්ධව කටයුතු නොකරති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَمَنْ یَّقُلْ مِنْهُمْ اِنِّیْۤ اِلٰهٌ مِّنْ دُوْنِهٖ فَذٰلِكَ نَجْزِیْهِ جَهَنَّمَ ؕ— كَذٰلِكَ نَجْزِی الظّٰلِمِیْنَ ۟۠
උපකල්පනයක් වශයෙන්, මලක්වරුන්ගෙන් කිසිවකු හෝ : "අල්ලාහ් නොව, සැබැවින්ම නැමදුමට ලක් විය යුත්තා මාවෙමි" යැයි පවසන්නේ ද ඔහුගේ එම ප්රකාශය හේතුවෙන් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ නිරන්තර අපායේ දඬුවම ඔහුට ප්රතිවිපාක වශයෙන් සැබැවින්ම් අපි පිරිනමන්නෙමු. මෙම ප්රතිවිපාකය සේ දේව ප්රතික්ෂේපය හා දේව ආදේශය හේතුවෙන් අපරාධකාරීන් බවට පත්වූවන්හටත් අපි ප්රතිවිපාක පිරිනමමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
اَوَلَمْ یَرَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اَنَّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنٰهُمَا ؕ— وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَآءِ كُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ ؕ— اَفَلَا یُؤْمِنُوْنَ ۟
සැබැවින්ම අහස් හා මහපොළොව අතර කිසිදු හිඩසකින් තොර ව ඒ දෙක එකට ඇලී තිබුණු බවත් පසුව අපි ඒ දෙක අතර වෙන් කළ බවත් අහසින් මහපොළොව වෙත පහළ වන ජලයෙන් සියලු ජීවීන් හා පැලෑටි ඇති කළ බවත් අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කළවුන් නොදන්නෙහු ද? ඒ ගැන ඔවුහු වටහාගෙන අල්ලාහ් පිළිබඳ පමණක් විශ්වාස කළ යුතු නොවේද?
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَجَعَلْنَا فِی الْاَرْضِ رَوَاسِیَ اَنْ تَمِیْدَ بِهِمْ وَجَعَلْنَا فِیْهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَّعَلَّهُمْ یَهْتَدُوْنَ ۟
මහපොළොව මත සිටින්නන් නොසැලෙන අයුරින් ශක්තිමත් කඳු අපි මහපොළොවේ මැව්වෙමු. ඔවුන් අපේක්ෂා කරන ස්ථානය වෙත යාම සඳහා ඔවුන්ගේ ගමන්බිමන්වල දී ඔවුනට මඟ පෙන්වනු ලබනු පිණිස විශාල මාර්ග හා මංමාවත් අපි එහි ඇති කළෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَجَعَلْنَا السَّمَآءَ سَقْفًا مَّحْفُوْظًا ۖۚ— وَّهُمْ عَنْ اٰیٰتِهَا مُعْرِضُوْنَ ۟
කිසිදු කණුවකින් තොර ව නොවැටෙන සේ ආරක්ෂිත වියනක් බවට අපි අහස ඇති කළෙමු. එමෙන්ම හොරෙන් සවන් දෙන්නන්ගෙන් ආරක්ෂා කරන්නක් බවටත් අපි එය ඇති කළෙමු. අහසේ ඇති සූර්යයා, චන්ද්රයා වැනි සංඥා පිළිබඳ දේව ආදේශකයින් ප්රතික්ෂේප කරන්නන් වෙති. ඒ ගැන සැලකිලිමත් නොවෙති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَهُوَ الَّذِیْ خَلَقَ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ؕ— كُلٌّ فِیْ فَلَكٍ یَّسْبَحُوْنَ ۟
විවේකය සඳහා රාත්රිය මැව්වේ ද ජීවනෝපාය සඳහා දහවල මැව්වේ ද දහවලේ සංඛේතයක් ලෙස හිරු මැව්වේ ද රාත්රියේ සංඛේතයක් ලෙස සඳු මැව්වේ ද අල්ලාහ් වන ඔහු පමණය. හිරු හා සඳු යන සෑම වස්තුවක්ම එහි භ්රමණය තුළ පරිභ්රමණය වී ගමන් කරයි. එයින් හැරී නොයයි. වෙනතකට යොමු නොවෙයි.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
كُلُّ نَفْسٍ ذَآىِٕقَةُ الْمَوْتِ ؕ— وَنَبْلُوْكُمْ بِالشَّرِّ وَالْخَیْرِ فِتْنَةً ؕ— وَاِلَیْنَا تُرْجَعُوْنَ ۟
දේව විශ්වාසී ආත්මයක් වුව ද දේව ප්රතික්ෂේපක ආත්මයක් වුව ද ඒ සෑම ආත්මයක්ම මෙලොව මරණය භුක්ති විඳින්නේමය. අහෝ ජනයිනි! මෙලොව ජීවිතයේ විවිධ දුෂ්කරතා, ආශිර්වාද, විනාශය වැනි දැයින් නුඹලාව අපි පරීක්ෂාවට ලක් කරන්නෙමු. පසුව නුඹලාගේ මරණයෙන් පසු අප වෙත මිස වෙනත් කිසිවෙකු වෙත නුඹලා හැරී නොයනු ඇත. එවිට අපි නුඹලාගේ ක්රියාවන් සඳහා ප්රතිඵල පිරිනමන්නෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Hino jeyaa e nafooje Aayeeje on ka hello ɗoo.:
• منزلة الملائكة عند الله أنهم عباد خلقهم لطاعته، لا يوصفون بالذكورة ولا الأنوثة، بل عباد مكرمون.
•අල්ලාහ් අභියසින් මලක්වරුන් පහළ වීම. සැබැවින් ඔවුහු ඔහුට අවනත වීම සඳහා මවා ඇති අල්ලාහ්ගේ ගැත්තන් වෙති. පුරුෂ හා කාන්තාවන් ලෙස ඔවුන් වර්ණනා කරනු නොලබති. ඔවුහු ගෞරවරයට පාත්ර වූ ගැත්තන් වෙති.
وَاِذَا رَاٰكَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اِنْ یَّتَّخِذُوْنَكَ اِلَّا هُزُوًا ؕ— اَهٰذَا الَّذِیْ یَذْكُرُ اٰلِهَتَكُمْ ۚ— وَهُمْ بِذِكْرِ الرَّحْمٰنِ هُمْ كٰفِرُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! නුඹ ව සරදමක් ලෙස ගත් මෙම ආදේශයකයින් නුඹව දුටු විට, "නුඹලා නමදිමින් සිටින නුඹලාගේ දෙවිවරුන්ට දොස් නගනුයේ මේ මොහු ද?" යැයි ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයින්ට පවසමින් දුරස් කරන්නට බලති. නුඹව හාස්යයට ගැනීමත් සමඟ ඔවුන් වෙත අල්ලාහ් පහළ කළ කුර්ආනය හා ඔවුන් වෙත පිරිනමා තිබූ ආශිර්වාදයන් ඔවුහු ප්රතික්ෂේප කරන්නෝ වූහ. සියලු නපුරුකම් ඔවුනට එකතු කිරීම සඳහා මෙම අඩුපාඩව ඔවුනට වඩාත් උචිතය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
خُلِقَ الْاِنْسَانُ مِنْ عَجَلٍ ؕ— سَاُورِیْكُمْ اٰیٰتِیْ فَلَا تَسْتَعْجِلُوْنِ ۟
ස්වභාවයෙන්ම මිනිසා ඉක්මන් සුළු ගතියෙන් මවනු ලැබ ඇත. කරුණු සිදු වීමට පෙර ඒ ගැන ඔහු ඉක්මන් වනු ඇත. ඒ අනුව දේවත්වයට ආදේශ කරන්නන් ද දඬුවම ඉක්මන් කර ඉල්ලා සිටියේය. මාගේ දඬුවම ඉක්මණින් පතන්නනි! නුඹලා කවර කරුණක් ඉක්මන් කර ඉල්ලන්නේ ද මම එය නුඹලාට මතු පෙන්වමි. එහෙයින් එය ඉක්මන් කරන මෙන් නොපතනු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَیَقُوْلُوْنَ مَتٰی هٰذَا الْوَعْدُ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟
එම ඉක්මන් සුළු ගතිය අනුව මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය හෙළා දකින දේව ආදේශකයින් මෙසේ පවසා සිටියි. "අහෝ මුස්ලිම්වරුනි! නැවත නැගිටුවනු ලබීම සිදුවන බවට නුඹලා වාද කරමින් සිටින දෑහි නුඹලා සත්යවාදීහු නම් ඒ ගැන අපට ප්රතිඥාවක් දුන් අයුරින් එය සිදු වනුයේ කවදා ද?"
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
لَوْ یَعْلَمُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا حِیْنَ لَا یَكُفُّوْنَ عَنْ وُّجُوْهِهِمُ النَّارَ وَلَا عَنْ ظُهُوْرِهِمْ وَلَا هُمْ یُنْصَرُوْنَ ۟
මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය හෙළා දකින දේව ප්රතික්ෂේපකයින්, අපා ගින්න ඔවුන්ගේ මුහුණුවලින් හා ඔවුන්ගේ කොඳු ගැට පෙළින් ඉවත් නොවන අවස්ථාවේ ඔවුන්ගෙන් දඬුවම වැළැක්වීම සඳහා ඔවුනට උදව් කරන කිසිදු උදව්කරුවකු නොමැති බව ඔවුන් දැන සිටියේ නම්, ඒ ගැන ස්ථීරව විශ්වාස කළේ නම් ඔවුහු දඬුවම ඉක්මන් කරන මෙන් නොපතනු ඇත.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
بَلْ تَاْتِیْهِمْ بَغْتَةً فَتَبْهَتُهُمْ فَلَا یَسْتَطِیْعُوْنَ رَدَّهَا وَلَا هُمْ یُنْظَرُوْنَ ۟
ඔවුන් දඬුවම් කරනු ලබන මෙම ගින්න, ඔවුන් දැනුවත්ව ඔවුන් වෙත පැමිණෙන්නේ නැත. එය ඔවුන් වෙත පැමිණෙනුයේ ක්ෂණිකවය. එවිට ඔවුන්ගෙන් එය වළක්වා ගන්නට ඔවුහු හැකියාව නොලබති. එමෙන්ම ඔවුන් පාපක්ෂමාවේ නිරත වන්නට අවකාශය දී ඔවුන් කරුණාව ලබන තුරු ඔවුන් ප්රමාද කරනු ලබන්නේ නැත.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّنْ قَبْلِكَ فَحَاقَ بِالَّذِیْنَ سَخِرُوْا مِنْهُمْ مَّا كَانُوْا بِهٖ یَسْتَهْزِءُوْنَ ۟۠
නුඹේ ජනයා නුඹ ව හාස්යයට ලක් කළේ නම් එය අලුත් දෙයක් නොවේ. අහෝ දූතය! නුඹට පෙර සිටි දූතවරුන් පවා හාස්යයට ලක් කරනු ලැබූහ. එවිට ඔවුනට සමච්චල් කරමින් සිටි දේව ප්රතික්ෂේපකයින් හට දඬුවම ග්රහණය කළේය. එය ඔවුන්ගේ දූතවරුන් ඒ ගැන ඔවුන් බියවද්දමින් සිටියදී මෙලොවෙහි ඔවුන් සමච්චලයට ලක් කළ දඬුවමයි.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قُلْ مَنْ یَّكْلَؤُكُمْ بِالَّیْلِ وَالنَّهَارِ مِنَ الرَّحْمٰنِ ؕ— بَلْ هُمْ عَنْ ذِكْرِ رَبِّهِمْ مُّعْرِضُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! දඬුවම ඉක්මනින් පතන මොවුනට නුඹ මෙසේ පවසනු. "මහා කාරුණිකයාණන් නුඹලාට දඬුවම හෝ විනාශය පහළ කිරීමට අභිමත කළේ නම්, රාත්රියේ හා දහවලේ එයින් නුඹලාව ආරක්ෂා කරනුයේ කවුරුන් ද?" නමුත් ඔවුහු ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිගේ උපදෙස් හා ඔහුගේ සාධක මෙනෙහි කිරීමට ප්රතික්ෂේප කරන්නෝ වෙති. අඥානකම හා මෝඩකම නිසාවෙන් ඒ ගැන ඔවුන් පරිශීලනය කර නොබලති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
اَمْ لَهُمْ اٰلِهَةٌ تَمْنَعُهُمْ مِّنْ دُوْنِنَا ؕ— لَا یَسْتَطِیْعُوْنَ نَصْرَ اَنْفُسِهِمْ وَلَا هُمْ مِّنَّا یُصْحَبُوْنَ ۟
එසේ නැතහොත් අපගේ දඬුවමින් ඔවුන් වළක්වලන දෙවිවරුන් ඔවුනට සිටිත් ද? ඔවුනට අත්වන හානියෙන් ඔවුන් වළක්වා ගැනීමෙන් හෝ යම් සෙතක් ඔවුන් වෙත ගෙන දීමෙන් හෝ ඔවුහු තමන්ට පවා උදව් කිරීමේ හැකියාව නොදරති. තමන්ටම සෙතක් සලසා ගත නොහැකි අයකු කෙසේ නම් වෙනත් කෙනෙකුට උදව් කරනු ඇත් ද? ඔවුහු අපගේ දඬුවමින් මිදෙන්නන් නොවෙති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
بَلْ مَتَّعْنَا هٰۤؤُلَآءِ وَاٰبَآءَهُمْ حَتّٰی طَالَ عَلَیْهِمُ الْعُمُرُ ؕ— اَفَلَا یَرَوْنَ اَنَّا نَاْتِی الْاَرْضَ نَنْقُصُهَا مِنْ اَطْرَافِهَا ؕ— اَفَهُمُ الْغٰلِبُوْنَ ۟
මෙම දේව ප්රතික්ෂේපකයින්හට ඔවුන්ගේ කාලය පියවරෙන් පියවර ගෙවී යන තෙක්ම අපි ඔවුනට පුළුල් ලෙස පිරිනැමූ අපගේ ආශිර්වාදයන් භුක්ති විඳින්නට අපි ඔවුනට ඉඩ හැරියෙමු. එමෙන්ම ඔවුන්ගේ මුතුන්මිත්තන්හට ද භුක්ති විඳින්නට ඉඩ හැරියෙමු. ඔවුහු එය පිළිගත්තෝය. ඔවුන්ගේ ප්රතික්ෂේපය මතම ඔවුහු රැඳී සිටියෝය. අපගේ දඬුවම ඉක්මනින් පතන, අපගේ දායාද තුළින් රැවටී සිටින මොවුහු මහපොළොව පැත්තකින් සිට එහි වැසියන් මැඩලමින්, හීන කරමින් අප පැමිණීම දැක, වෙනත් අයට සිදු වූ දෑ ඔවුනට අත් නොවනු පිණිස ඔවුහු ඒ ගැන පාඩම් නොලබන්නෝ ද? ඔවුහු ජය ලැබූවන් නොවූහ. ඔවුහු පරාජයට පත් වූහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قُلْ اِنَّمَاۤ اُنْذِرُكُمْ بِالْوَحْیِ ۖؗ— وَلَا یَسْمَعُ الصُّمُّ الدُّعَآءَ اِذَا مَا یُنْذَرُوْنَ ۟
අහෝ ජනයිනි! සැබැවින්ම අල්ලාහ්ගේ දඬුවමින් මා නුඹලා බියගන්වනුයේ මාගේ පරමාධිපති මා වෙත දන්වා සිටින දේව පණිවිඩ මගින් යැයි අහෝ දූතය! නුඹ ඔවුනට පවසනු. අල්ලාහ්ගේ දඬුවම ගැන ඔවුනට බිය ගන්වනු ලබන විට ඔහු වෙත කරනු ලබන ඇරයුම පිළිගන්නා අයුරින් බිහිරා සත්යයට සවන් නොදෙනු ඇත.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلَىِٕنْ مَّسَّتْهُمْ نَفْحَةٌ مِّنْ عَذَابِ رَبِّكَ لَیَقُوْلُنَّ یٰوَیْلَنَاۤ اِنَّا كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟
දඬුවම ඉක්මන් කරන මෙන් පතන මොවුනට නුඹගේ පරමාධිපතිගෙන් යම් දඬුවමක් ස්පර්ශ වූයේ නම් අහෝ දූතය! ඒ අවස්ථාවේ ඔවුහු, "අහෝ අපගේ විනාශය! අපගේ ඛේදය! අල්ලාහ්ට ආදේශ තැබීමෙන් හා මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා කවර කරුණක් ගෙන ආවේ ද එය බොරු කිරීමෙන් සැබැවින්ම අපි අපරාධකාරයින් වූයෙමු" යැයි පවසා සිටිති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَنَضَعُ الْمَوَازِیْنَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیٰمَةِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْـًٔا ؕ— وَاِنْ كَانَ مِثْقَالَ حَبَّةٍ مِّنْ خَرْدَلٍ اَتَیْنَا بِهَا ؕ— وَكَفٰی بِنَا حٰسِبِیْنَ ۟
මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ එහි වැසියන් සඳහා ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් කිරනු පිණිස තුළාවන් අපි තබන්නෙමු. එදින කිසිදු ආත්මයකට එහි කුසල් අඩු කිරීමෙන් හෝ එහි පාපකම් අධික කරවීමෙන් හෝ අපරාධ සිදු කරනු නොලැබේ. කිරනු ලබන දෑ අබ ඇටයක තරම් සුළු ප්රමාණයක් වුව ද අපි එය ගෙන එන්නෙමු. ගණන් තබා ගන්නන් වශයෙන් අප ප්රමාණවත් වන්නෙමු. අපගේ ගැත්තන්ගේ ක්රියාවන් අපි ගණන් කර තබමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَا مُوْسٰی وَهٰرُوْنَ الْفُرْقَانَ وَضِیَآءً وَّذِكْرًا لِّلْمُتَّقِیْنَ ۟ۙ
මූසා හා හාරූන් (අලයිහිමස් සලාම්) යන දෙදෙනාට සත්ය, අසත්ය අතර හා අනුමත, තහනම් දෑ අතර වෙන් කරන්නක් වශයෙන් ද, එය විශ්වාස කළවුනට මඟපෙන්වීමක් වශයෙන් ද, ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිට බැතිමත්ව කටයුතු කරන්නන්හට මෙනෙහි කිරීමක් වශයෙන් ද තව්රාතය අපි පිරිනැමුවෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَهٰذَا ذِكْرٌ مُّبٰرَكٌ اَنْزَلْنٰهُ ؕ— اَفَاَنْتُمْ لَهٗ مُنْكِرُوْنَ ۟۠
මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා වෙත පහළ කරනු ලැබූ මෙම අල් කුර්ආනය වනාහි, එය එමගින් උපදෙස් ලබන්නටත්, අනුශාසනා ලබන්නටත් අපේක්ෂා කරන්නන්හට මෙනෙහි කිරීමකි. අධික යහපත හා ප්රයෝජන ගෙන දෙන්නකි. එසේ තිබියදී එහි ඇති දෑට සමීප නොවී ඒ අනුව කටයුතු නොකර නුඹලා එය හෙළා දකින්නෙහු ද?
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَاۤ اِبْرٰهِیْمَ رُشْدَهٗ مِنْ قَبْلُ وَكُنَّا بِهٖ عٰلِمِیْنَ ۟ۚ
සැබැවින්ම ඉබ්රාහීම්ට ඔහුගේ කුඩා අවදියේම ඔහුගේ සමූහයා වෙත ඉදිරිපත් කළ යුතු සාධක පිරිනැමුවෙමු. තවද අපි ඒ ගැන දැන සිටියෙමු. ඔහුගේ ජනයා සඳහා වූ සාධක අතරින් අපගේ දැනුම අනුව එයට සුදුසු දෑ අපි ඔහුට පිරිනැමුවෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قَالَ بَلْ رَّبُّكُمْ رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ الَّذِیْ فَطَرَهُنَّ ۖؗ— وَاَنَا عَلٰی ذٰلِكُمْ مِّنَ الشّٰهِدِیْنَ ۟
ඉබ්රාහීම් තුමා, "මම නුඹලා වෙත පැමිණියේ උවමනාවෙන් මිස විහිළුවකට නොවේ. නුඹලාගේ පරමාධිපති වනාහි, අහස්හි හා මහපොළොවේ පරමාධිපතිය. ඔහු ඒවා කිසිදු පූර්ව නිදසුනකින් තොරව මැව්වේය. තවද සැබැවින්ම නුඹලාගේ පරමාධිපති ද අහස්හි හා මහපොළොවේ පරමාධිපති ද ඔහු බව මම සාක්ෂි දරන්නන් අතරින් කෙනෙකු වෙමි. ඒ සම්බන්ධයෙන් කිසිදු කොටසක් නුඹලාගේ පිළිමවලට නැත." යැයි පැවසීය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Hino jeyaa e nafooje Aayeeje on ka hello ɗoo.:
• نَفْع الإقرار بالذنب مشروط بمصاحبة التوبة قبل فوات أوانها.
•වරද පිළිගැනීම ප්රයෝජනවත් වීම සඳහා නියමිත කාලය අතපසු වීමට පෙර පාපක්ෂමාවෙහි නිරත වීම කොන්දේසියක් බවට පත් කර ඇත.
• إثبات العدل لله، ونفي الظلم عنه.
• التدرج في تغيير المنكر، والبدء بالأسهل فالأسهل، فقد بدأ إبراهيم بتغيير منكر قومه بالقول والصدع بالحجة، ثم انتقل إلى التغيير بالفعل.
•පිළිකුල් සහගත දෙයක් වෙනස් කිරීමේදී පිළිපැදිය යුතු අදියර. එය පහසු දැයකින් ආරම්භ කිරීම වඩාත් පහසුය. ඉබ්රාහීම් තුමා තම ජනයා අතර තිබූ පිළිකුල් සහගත දෑ වෙනස් කිරීම සඳහා වචනයෙන් හා තර්ක කිරීමෙන් ආරම්භ කළ අතර පසු ව එය ක්රියාවෙන් වෙනස් කරන්නට එතුමා තැත් කළහ.
فَجَعَلَهُمْ جُذٰذًا اِلَّا كَبِیْرًا لَّهُمْ لَعَلَّهُمْ اِلَیْهِ یَرْجِعُوْنَ ۟
ඔවුන්ගේ පිළිම කුඩා කැබලි බවට පත්වන තුරු ඉබ්රාහීම් ඒවා කඩා දැම්මේය. ඒවා කඩා දැමූ අය කවුරුන්දැ?යි විමසීම සඳහා ඔවුන් ඒ වෙත යොමුවනු ඇතැයි යන යහපත් බලාපොරොත්තු වෙන් ඒ අතර තිබූ විශාල පිළිමය ඉතිරි කළේය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قَالُوْا مَنْ فَعَلَ هٰذَا بِاٰلِهَتِنَاۤ اِنَّهٗ لَمِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟
ඔවුන් නැවත හැරී ආ කල්හි ඔවුන්ගේ පිළිම කඩා දමා තිබෙනු ඔවුහු දුටුවෝය. "අපගේ නැමදුමට ලක් වූ මේවා විනාශ කර දැමුවේ කවුද? ගරුබුහුමන් කිරීමට හා පිවිතුරු කිරීම සුදුසු දෑ හෙළා දකිමින් සැබැවින්ම ඒවා විනාශ කළ තැනැත්තා අපරාධකරුවන්ගෙන් කෙනෙකු ය." යැයි ඔවුන්ගෙන් ඇතැමෙක් ඇතැමෙකුගෙන් විමසන්නට විය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قَالُوْا فَاْتُوْا بِهٖ عَلٰۤی اَعْیُنِ النَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَشْهَدُوْنَ ۟
ඔවුන්ගෙන් ප්රධානියා, "මිනිසුන්ට දැකිය හැකි පරිදි ඔවුන් ඉදිරියට ඉබ්රාහීම් ව ගෙන එනු. ඔහු සිදු කළ දෑ පිළිගැනීම සම්බන්ධයෙන් ඔවුනට සාක්ෂි දැරිය හැක. එවිට ඔහුගේ පිළිගැනීම ඔහුට එරෙහිව නුඹලාට සාධකයක් ලෙස පිහිටනු ඇත." යැයි පැවසීය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قَالَ بَلْ فَعَلَهٗ ۖۗ— كَبِیْرُهُمْ هٰذَا فَسْـَٔلُوْهُمْ اِنْ كَانُوْا یَنْطِقُوْنَ ۟
ජනයා උපහාසයට ගනිමින් ඔවුන් ඉදිරියේ ඔවුන්ගේ පිළිමවල නොහැකියාව හෙළි කරමින්, "මෙය මම සිදු නොකළෙමි. මෙය සිදු කළේ මේ විශාලතම පිළිමයයි. නුඹලාගේ පිළිම කතා කරන්නේ නම් නුඹලා ඔවුන්ගෙන් විමසා දැනගනු" යැයි පැවසීය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
فَرَجَعُوْۤا اِلٰۤی اَنْفُسِهِمْ فَقَالُوْۤا اِنَّكُمْ اَنْتُمُ الظّٰلِمُوْنَ ۟ۙ
එවිට ඔවුහු ඔවුන් වෙත හැරී සිතන්නට කල්පනා කරන්නට ගත්තෝය. සැබැවින්ම ඔවුන්ගේ පිළිම සෙත නොසලසන බවත්, හානි ඇති නොකරන බවත් ඔවුනට පැහැදිළි විය. අල්ලාහ් හැර ඔවුන් ඒවාට නමදිමින් සිටි අවස්ථාවේ ඔවුහු අපරාධකරුවන් වූහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
ثُمَّ نُكِسُوْا عَلٰی رُءُوْسِهِمْ ۚ— لَقَدْ عَلِمْتَ مَا هٰۤؤُلَآءِ یَنْطِقُوْنَ ۟
පසු ව ඔවුන් නැවතත් මුරණ්ඩුකම හා ප්රතික්ෂේපය වෙත හැරී "අහෝ ඉබ්රාහීම්! සැබැවින්ම මෙම පිළිම කතා නොකරන බව නුඹ ස්ථීර කළෙහිය. අප ඒවායින් අසන මෙන් නුඹ අපට අණ කරනුයේ කෙසේ ද?" යැයි පැවසුවෝය. ඔවුහු එය ඔවුනට පක්ෂ වූ තර්කයක් ලෙස සිතුවෝය. නමුත් එය ඔවුනට එරෙහි වූ තර්කයක් බවට පත් විය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قَالَ اَفَتَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ مَا لَا یَنْفَعُكُمْ شَیْـًٔا وَّلَا یَضُرُّكُمْ ۟ؕ
ඔවුන් හෙළා දකිමින් ඉබ්රාහීම් තුමා මෙසේ පැවසූහ. "නුඹලා අල්ලාහ් ව හැර දමා; නුඹලාට කිසිදු සෙතක් නොකරන, කිසිදු බලපෑමක් නොකරන පිළිමවලට නුඹලා නැමදුම් කරන්නෙහු ද? ඒවා වනාහි, ඒවාට අත්වන හිංසාවන් වළක්වා ගැනීමට හෝ ඒවාට කිසිදු සෙතක් ගෙන දෙන්නට හෝ පවා නොහැකි තත්ත්වයේ තිබේ."
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
اُفٍّ لَّكُمْ وَلِمَا تَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟
"නුඹලාට විනාශය වේවා! එමෙන්ම අල්ලාහ්ගෙන් තොර ව කිසිදු සෙතක් නොකරන කිසිදු බලපෑමත් ඇති නොකරන පිළිම අතරින් නුඹලා නමදිමින් සිටින දෑට ද විනාශය අත් වේවා! එහෙයින් ඒ ගැන වටහා ගෙන ඒවාට නැමදුම් කිරීම නුඹලා අතහැර නොදමන්නෙහු ද?"
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قَالُوْا حَرِّقُوْهُ وَانْصُرُوْۤا اٰلِهَتَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ فٰعِلِیْنَ ۟
එම තර්කයේ දී මුහුණ දීමට ඔවුනට නොහැකි වූ කල්හි, බලය යොදවන්නට වූහ. ඔවුහු, "නුඹලා ඔහු ව වැළැක්වීම සඳහා ඔහුට දඬුවමක් ලබා දෙන්නේ නම්, ඔහු විනාශ කළ, කඩා දැමූ නුඹලාගේ පිළිමවලට ජයග්රහණයක් වශයෙන් නුඹලා ඉබ්රාහීම්ව ගින්නෙන් පුළුස්සා දමනු." යැයි පැවසුවෝය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَوَهَبْنَا لَهٗۤ اِسْحٰقَ ؕ— وَیَعْقُوْبَ نَافِلَةً ؕ— وَكُلًّا جَعَلْنَا صٰلِحِیْنَ ۟
තමන්ට දරුවකු ප්රදානය කරන මෙන් එතුමා තම පරමාධිපතිගෙන් පැතූ අවස්ථාවේ අපි ඔහුට ඉස්හාක්ව තිළිණ කළෙමු. ඊට අමතරව යඃකූබ්ව ද තිළිණ කළෙමු. ඉබ්රාහීම් හා ඔහුගේ දරුවන් වන ඉස්හාක් හා යඃකූබ් යන සෑම කෙනෙකුවම අල්ලාහ්ට අවනත වන දැහැමියන් බවට අපි පත් කළෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Hino jeyaa e nafooje Aayeeje on ka hello ɗoo.:
• جواز استخدام الحيلة لإظهار الحق وإبطال الباطل.
• تعلّق أهل الباطل بحجج يحسبونها لهم، وهي عليهم.
• التعنيف في القول وسيلة من وسائل التغيير للمنكر إن لم يترتّب عليه ضرر أكبر.
•පිළිකුල් සහගත දෙයක් වැළැක්වීමේ එක් මාධ්යයක් වනුයේ එය ඔහුට විශාල හානියක් ගෙන නොදෙන්නේ නම් සාහසික ලෙස වචන භාවිතයයි.
• اللجوء لاستخدام القوة برهان على العجز عن المواجهة بالحجة.
وَجَعَلْنٰهُمْ اَىِٕمَّةً یَّهْدُوْنَ بِاَمْرِنَا وَاَوْحَیْنَاۤ اِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرٰتِ وَاِقَامَ الصَّلٰوةِ وَاِیْتَآءَ الزَّكٰوةِ ۚ— وَكَانُوْا لَنَا عٰبِدِیْنَ ۟ۙ
යහපත් කටයුතුවලදී ජනයා ඔවුන්ගෙන් මග ලබන නායකයින් බවට අපි ඔවුන් පත් කළෙමු. උත්තරීතර අල්ලාහ්ගෙන් වූ නියෝගය අනුව අල්ලාහ්ට පමණක් නැමදීම සඳහා ඔවුහු ජනයාට ඇරයුම් කරති. "නුඹලා යහපත කරනු. නුඹලා සලාතය පූර්ණවත් ලෙස ඉටු කරනු. සකාත් නියමය ඉටු කරනු." යැයි අපි ඔවුනට දේව පණිවිඩ එව්වෙමු. ඔවුහු අපට අවනත වූහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلُوْطًا اٰتَیْنٰهُ حُكْمًا وَّعِلْمًا وَّنَجَّیْنٰهُ مِنَ الْقَرْیَةِ الَّتِیْ كَانَتْ تَّعْمَلُ الْخَبٰٓىِٕثَ ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا قَوْمَ سَوْءٍ فٰسِقِیْنَ ۟ۙ
වාදී ප්රතිවාදීන් අතර තීන්දු දීමේ යුක්තිය, අපි ලූත්ට පිරිනැමුවෙමු. ඔහුගේ ආගමික කටයුතුවල දැනුම ද අපි ඔහුට පිරිනැමුවෙමු. "සදෝම්" නම් ඔහුගේ ගම්මානයට අපි පහළ කළ දඬුවමින් අපි ඔහු මුදවා ගත්තෙමු. එම ගම්වාසීන් අශීලාචාර සමලිංගික සේවනයේ හැසිරුණහ. සැබැවින්ම ඔවුන් ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිට අවනත වීමෙන් ඉවත් වූ ප්රචණ්ඩකාරී පිරිසක් වූහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَنُوْحًا اِذْ نَادٰی مِنْ قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ فَنَجَّیْنٰهُ وَاَهْلَهٗ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِیْمِ ۟ۚ
අහෝ දූතය! නූහ්ගේ කතා වස්තුව ද මෙනෙහි කරනු. ඉබ්රාහීම් හා ලූත්ට පෙර ඔහු අල්ලාහ්ව ඇමතීය. ඔහු පැතූ දෑ අපි ඔහුට පිරිනැමීමෙන් අපි ඔහුට ප්රතිචාර දැක්වූයෙමු. ඒ අනුව අපි ඔහු හා දේව විශ්වාසී ජනයා මහත් වූ විනාශයෙන් මුදවා ගත්තෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَنَصَرْنٰهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِیْنَ كَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَا ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا قَوْمَ سَوْءٍ فَاَغْرَقْنٰهُمْ اَجْمَعِیْنَ ۟
ඔහුගේ සත්යතාව පෙන්වා දෙමින්, අප ඔහු ව තහවුරු කළ සාධක බොරු කළ ජනයාගේ කුමන්ත්රණයෙන් අපි ඔහුව මුදවා ගත්තෙමු. සැබැවින්ම ඔවුහු ප්රචණ්ඩකාරී නපුරු ජන පිරිසක් වූහ. එහෙයින් අපි ඔවුන් සියලු දෙනා දියේ ගිල්වා විනාශ කළෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَدَاوٗدَ وَسُلَیْمٰنَ اِذْ یَحْكُمٰنِ فِی الْحَرْثِ اِذْ نَفَشَتْ فِیْهِ غَنَمُ الْقَوْمِ ۚ— وَكُنَّا لِحُكْمِهِمْ شٰهِدِیْنَ ۟ۙ
අහෝ දූතය! දාවූද් හා ඔහුගේ පුත් සුලෙයිමාන් (අලයිහිමස් සලාම්) යන අය ගැනද මෙනෙහි කරනු. දෙදෙනෙකු වාද කරමින් ඔවුන් දෙදෙනා වෙත තබන ලද නඩුවක් සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් දෙදෙනා තීන්දු ලබා දුන්හ. එනම් ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් එක් අයෙක් සතු ව තිබූ එළුවකු රාත්රියේ දී අනෙක් පුද්ගලයාගේ ගොවිබිමෙහි සැරිසරා එය විනාශ කර දැමීමයි. දාවූද් හා සුලෙයිමාන්ගේ තීන්දුවේදී අපි සාක්ෂිකරුවන් ලෙස සිටියෙමු. ඔවුන් දෙදෙනාගේ තීන්දුවෙහි කිසිවක් අපට සැඟ වූයේ නැත.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
فَفَهَّمْنٰهَا سُلَیْمٰنَ ۚ— وَكُلًّا اٰتَیْنَا حُكْمًا وَّعِلْمًا ؗ— وَّسَخَّرْنَا مَعَ دَاوٗدَ الْجِبَالَ یُسَبِّحْنَ وَالطَّیْرَ ؕ— وَكُنَّا فٰعِلِیْنَ ۟
සුලයිමාන්ගේ පියා වන දාවූද්ට නොව, සුලෙයිමාන් වන ඔහුට අපි එම තීන්දුව වටහා දුන්නෙමු. දාවූද් හා සුලයිමාන් යන දෙදෙනාටම නබිත්වය හා ආගමික නීති පිළිබඳ දැනුම අපි පිරිනැමුවෙමු. අපි සුලයිමාන්ට පමණක් විශේෂකොට සැලකුවේ නැත. දාවූද් ට ගුණගායනා කරන කඳු යටත් කර දුන්නෙමු. එමෙන්ම ඔහුට පක්ෂීන්ද යටත් කර දුන්නෙමු. අපි මෙසේ වටහා දීමටත් ප්රඥාව හා දැනුම පිරීනැමීමටත් කටයුතු කරන්නන් වූයෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَعَلَّمْنٰهُ صَنْعَةَ لَبُوْسٍ لَّكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِّنْ بَاْسِكُمْ ۚ— فَهَلْ اَنْتُمْ شٰكِرُوْنَ ۟
නුඹලාගේ ශරීර කඩු පහරින් වළක්වා ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා යුද කබා නිර්මාණය කිරීමේ හැකියාව අපි සුලෙයිමාන්ට නොව දාවූද්ට පිරිනැමුවෙමු. අහෝ ජනයිනි! අල්ලාහ් එමගින් නුඹලා වෙත ආශිර්වාද කර ඇති මෙම ආශිර්වාද සඳහා නුඹලා කෘතගුණ සලකන්නන් වන්නෙහු ද?
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلِسُلَیْمٰنَ الرِّیْحَ عَاصِفَةً تَجْرِیْ بِاَمْرِهٖۤ اِلَی الْاَرْضِ الَّتِیْ بٰرَكْنَا فِیْهَا ؕ— وَكُنَّا بِكُلِّ شَیْءٍ عٰلِمِیْنَ ۟
එහි අප නබිවරුන් පහළ කිරීමෙන් හා දැහැමි සම්පත් ව්යාප්ත කිරීමෙන් සමෘද්ධිමත් කළ සිරියා දේශය වෙත තදින් හමන සුළං හැමිමට සුලෙයිමාන් අණ කළ විට ඔහුගේ නියෝගය පරිදි එය හමා ගමන් ගත්තේය. සියලු දෑ පිළිබඳ අපි දැන සිටියෙමු. එයින් කිසිවක් අපට සැඟවෙන්නේ නැත.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَمِنَ الشَّیٰطِیْنِ مَنْ یَّغُوْصُوْنَ لَهٗ وَیَعْمَلُوْنَ عَمَلًا دُوْنَ ذٰلِكَ ۚ— وَكُنَّا لَهُمْ حٰفِظِیْنَ ۟ۙ
එමෙන්ම මුහුදේ ගිලී මුතු හා වෙනත් සම්පත් මතු කරමින් එන ජින්නුන් ද අපි ඔහුට වසඟ කර දුන්නෙමු. ඔවුහු ඒ හැර ගොඩනැගිලි ඉදිකිරීම් මෙන් වෙනත් කටයුතු පිළිබඳව ද දැන සිටියෝය. ඔවුන්ගේ සංඛ්යාව හා ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් අපි ආරක්ෂා කරන්නන් වූයෙමු. ඒවායින් කිසිවක් අපට මඟ හැරී යන්නේ නැත.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَاَیُّوْبَ اِذْ نَادٰی رَبَّهٗۤ اَنِّیْ مَسَّنِیَ الضُّرُّ وَاَنْتَ اَرْحَمُ الرّٰحِمِیْنَ ۟ۚۖ
අහෝ දූතය! අය්යූබ් (අලයිහිස් සලාම්) තුමාගේ කතා වස්තුව ද මෙනෙහි කරනු. ඔහුට අත් වූ පරීක්ෂණ අවස්ථාවේ ඔහු තම පරමාධිපතිට ප්රාර්ථනා කරමින්, "අහෝ මාගේ පරමාධිපති යාණනි! සැබැවින්ම මම රෝගයෙන් පෙළෙමි. මාගේ පවුල අහිමි විය. කරුණාව දක්වන්නන් අතරින් සැබැවින්ම නුඹ සියලු දනන් හට මහා කාරුණිකය. මාහට අත්වූ මෙම පරීක්ෂණය මගෙන් ඉවත් කරනු මැනව!" යැයි ප්රාර්ථනා කර සිටියේය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ فَكَشَفْنَا مَا بِهٖ مِنْ ضُرٍّ وَّاٰتَیْنٰهُ اَهْلَهٗ وَمِثْلَهُمْ مَّعَهُمْ رَحْمَةً مِّنْ عِنْدِنَا وَذِكْرٰی لِلْعٰبِدِیْنَ ۟
ඔහුගේ ප්රාර්ථනාවට අපි පිළිතුරු දුන්නෙමු. ඔහුට අත්වූ හානිය අපි ඔහුගෙන් ඉවත් කළෙමු. ඔහුට අහිමි වූ පවුල හා ඔහුගේ දරුවන් අපි ඔහුට පිරිනැමුවෙමු. ඔවුන් මෙන්ම ඔවුන් මෙන් සමාන තවත් අය ද පිරිනැමුවෙමු. මේ සියල්ල අප සිදු කළේ අප වෙතින් වූ ආශිර්වාදයක් වශයෙනි. එමෙන්ම නැමදුම් කරමින් අල්ලාහ්ට යටත් වන සෑම කෙනෙකුටම මෙනෙහි කිරීමක් වශයෙනි. එය අය්යූබ්ගේ ඉවසීම මෙන් ඔවුන් ඉවසනු පිණිසය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَاِسْمٰعِیْلَ وَاِدْرِیْسَ وَذَا الْكِفْلِ ؕ— كُلٌّ مِّنَ الصّٰبِرِیْنَ ۟
අහෝ දූතය! ඉස්මාඊල් ඉද්රීස් හා දුල් කිෆ්ල් (ඔවුන් වෙත සාමය අත් වේවා!) යන අය ගැන ද මෙනෙහි කරනු. ඔවුන් අතරින් සෑම කෙනෙකුම පරීක්ෂණයන් මත ඉවසීමෙන් කටයුතු කරන්නන් අතරින් වූහ. අල්ලාහ් ඔවුනට කවර කරුණක් පවරා සිටියේ ද ඒවා ක්රියාත්මක කරන්නන් වූහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَاَدْخَلْنٰهُمْ فِیْ رَحْمَتِنَا ؕ— اِنَّهُمْ مِّنَ الصّٰلِحِیْنَ ۟
ඔවුන් අපගේ කරුණාව තුළට අපි ඇතුළත් කළෙමු. ඔවුන් නබිවරුන් බවට අපි පත් කළෙමු. ඔවුන් ස්වර්ගයට අපි ඇතුළත් කළෙමු. සැබැවින්ම ඔවුන් වනාහි, ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිට අවනත වෙමින් දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළ අල්ලාහ්ගේ ගැත්තන් අතරින් වූහ. ඔවුන්ගේ අභ්යන්තරය මෙන්ම බාහිරය දැහැමි විය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَذَا النُّوْنِ اِذْ ذَّهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ اَنْ لَّنْ نَّقْدِرَ عَلَیْهِ فَنَادٰی فِی الظُّلُمٰتِ اَنْ لَّاۤ اِلٰهَ اِلَّاۤ اَنْتَ سُبْحٰنَكَ ۖۗ— اِنِّیْ كُنْتُ مِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟ۚۖ
අහෝ දූතය! මත්සයා හා බැඳුණු යූනුස් (අලෙයිහි සලාම්) තුමාගේ කතා වස්තුව ද මෙනෙහි කරනු. තම ජනයා පිටුපාමින් ක්රියා කළ අත්තනෝමතික ක්රියාවන් හේතුවෙන් ඔහුගේ පරමාධිපතිගේ අවසරයෙන් තොර ව ඔහු ඔවුන් මත ඔහු කෝප වී ගිය අවස්ථාවේ, එසේ ඔහු අතහැර යාමෙන් ඔහු දඬුවමට ලක් කර ඔහු ව පීඩනයට පත් නොකරනු ඇතැයි ඔහු සිතුවේය. මත්සයා ගිල දැමීමෙන් පසු දැඩි පීඩනයකින් හා හිරවීමෙන් ඔහු පරීක්ෂාවට ලක් කරනු ලැබීය. මත්සයාගේ කුස, සාගරය හා රාත්රිය යන අන්ධකාරයන්හි සිට තම පාපකම පිළිගනිමින් ඒ ගැන පසුතැවිලි වී ඔහු අල්ලාහ් වෙත යොමු වෙමින් ප්රාර්ථනා කළේය. එහි ඔහු, "නුඹ හැර සැබෑ ලෙසින් නැමදුමට ලක් වන කිසිවකු නැත. නුඹ පිවිතුරු විය. සුවි ශුද්ධ විය. සැබැවින්ම මම අපරාධකරුවන්ගෙන් කෙනෙකු වූයෙමි" යැයි පවසා සිටියේය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ ۙ— وَنَجَّیْنٰهُ مِنَ الْغَمِّ ؕ— وَكَذٰلِكَ نُـجِی الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
ඔහුගේ ප්රාර්ථනාවට අපි පිළිතුරු දුනිමු. එම අන්ධකාරයෙන් හා මත්ස කුසෙන් ඔහු ව බැහැර කරමින් අපි ඔහු ව එම දරුණු ව්යසනයෙන් මුදවා ගත්තෙමු. යූනුස් තුමාව ඔහුගේ ව්යසනයෙන් අපි මුදවා ගත්තා සේම යම් ව්යසනයක දේව විශ්වාසීන් වැටුණු විට ඔවුන් අල්ලාහ්ගෙන් ප්රාර්ථනා කර සිටියේ නම් අපි ඔවුන්ව ද මුදවා ගන්නෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَزَكَرِیَّاۤ اِذْ نَادٰی رَبَّهٗ رَبِّ لَا تَذَرْنِیْ فَرْدًا وَّاَنْتَ خَیْرُ الْوٰرِثِیْنَ ۟ۚۖ
අහෝ දූතය! නුඹ සකරිය්යා (අලයිහිස් සලාම්) තුමා පිළිබඳව ද මෙනෙහි කරනු. එවිට, "මගේ පරමාධිපතියාණනි! කිසිදු දරුවකු නොමැති ව මා තනි ව අතහැර නොදමනු. සැබැවින්ම ඉතිරි කරන්නන් අතරින් ශ්රේෂ්ඨයා ඔබ වන්නෙහිය. එහෙයින් මගෙන් පසු පවතින දරුවකු මාහට පෝෂණය කරනු මැනව!" යැයි පවසමින් ප්රාර්ථනා කළේය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
فَاسْتَجَبْنَا لَهٗ ؗ— وَوَهَبْنَا لَهٗ یَحْیٰی وَاَصْلَحْنَا لَهٗ زَوْجَهٗ ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا یُسٰرِعُوْنَ فِی الْخَیْرٰتِ وَیَدْعُوْنَنَا رَغَبًا وَّرَهَبًا ؕ— وَكَانُوْا لَنَا خٰشِعِیْنَ ۟
ඔහුගේ ප්රාර්ථනාවට අපි පිළිතුරු දුනිමු. අපි ඔහුට දරුවකු වශයෙන් යහ්යාව පිරිනැමුවෙමු. ඔහුගේ බිරිය යහපත් තත්ත්වයට පත් කළෙමු. එවිට ඇය දරුවන් නොමැති තත්ත්වයේ සිට අධික ලෙස දරුවන් බිහි කරන තත්ත්වයට පත් වූවාය. සැබැවින්ම සකරිය්යා, ඔහුගේ බිරිය හා ඔහුගේ දරුවා දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කිරීමට යුහුසුළු වූහ. එමෙන්ම අප වෙත වූ කුසල් බලාපොරොත්තුවෙන් ඔවුහු අපගෙන් ප්රාර්ථනා කර සිටියෝය. අප වෙතින් වූ දඬුවම ගැන බියෙන් පසු වූහ. ඔවුහු අපට යටහත් පහත් වූවන් වූහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Hino jeyaa e nafooje Aayeeje on ka hello ɗoo.:
• الالتجاء إلى الله وسيلة لكشف الكروب.
• فضل طلب الولد الصالح ليبقى بعد الإنسان إذا مات.
• الإقرار بالذنب، والشعور بالاضطرار لله وشكوى الحال له، وطاعة الله في الرخاء من أسباب إجابة الدعاء وكشف الضر.
•වරද පිළිගැනීම, අල්ලාහ් වෙනුවෙන් බලකිරීමට ලක්වූ බව හැඟීම, එම තත්ත්වය ඔහුට පැමිණිලි කිරීම, සතුටු දායක අවස්ථාවන්වල අල්ලාහ්ට අවනත වීම යනාදී කරුණු ප්රාර්ථනා පිළිගනු ලැබීමටත් හිංසාවන් ඉවත්වීමටත් හේතු සාධක වන්නේය.
وَالَّتِیْۤ اَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَنَفَخْنَا فِیْهَا مِنْ رُّوْحِنَا وَجَعَلْنٰهَا وَابْنَهَاۤ اٰیَةً لِّلْعٰلَمِیْنَ ۟
අහෝ දූතය! දුරාචාරයෙන් තම රහස්ය පෙදෙස ආරක්ෂා කරගත් මර්යම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමිය පිළිබඳ කතා වස්තුව ද මෙනෙහි කරනු. ඇය වෙත අල්ලාහ් ජිබ්රීල් (අලයිහිස් සලාම්) තුමාව යැව්වේය. ඔහු ඇය තුළ පිම්ඹේය. එමගින් ඇය ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමා ව පිළිසිඳ ගත්තාය. ඇය හා ඇයගේ පුත් ඊසා මිනිසුන්ට අල්ලාහ්ගේ බලය පෙන්වා දෙන සළකුණක් වූහ. පියකුගෙන් තොර ව මැවීමට හැකි ඔහුව කිසිවකු විසින් පරාජයට පත් කළ නොහැක.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَتَقَطَّعُوْۤا اَمْرَهُمْ بَیْنَهُمْ ؕ— كُلٌّ اِلَیْنَا رٰجِعُوْنَ ۟۠
මිනිස්සු වෙන් ව ගියෝය. ඔවුන් අතරින් ඒකදේවත්වය විශ්වාස කරන්නා, දෙවියන්ට ආදේශ කරන්නා, දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන්නා, දෙවියන් විශ්වාස කරන්නා යනා දී පිරිස් බවට පත් වූහ. මෙසේ පිල්වලට බෙදුණු ජනයා මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ හැරී එනුයේ අප වෙත පමණි.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
فَمَنْ یَّعْمَلْ مِنَ الصّٰلِحٰتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا كُفْرَانَ لِسَعْیِهٖ ۚ— وَاِنَّا لَهٗ كٰتِبُوْنَ ۟
අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන්ව විශ්වාස කරන්නෙකු සේ ඔවුන් අතරින් කවරෙකු දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළේ ද, ඔහුගේ දැහැමි ක්රියාවන් ප්රතික්ෂේප කරනු නොලැබේ. ඔහුගේ තිළිණ පිරිනමා අල්ලාහ් ඔහුට කෘතවේදීත්වය පළ කර එය ඔහුට ගුණ කර දෙනු ඇත. යළි අවදි කරන දිනයේ ඔහුගේ ක්රියා ලේඛනය තුළ එය ඔහු දැක ගනී. එමගින් ඔහු සතුටට පත් වෙයි.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَاقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ فَاِذَا هِیَ شَاخِصَةٌ اَبْصَارُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا ؕ— یٰوَیْلَنَا قَدْ كُنَّا فِیْ غَفْلَةٍ مِّنْ هٰذَا بَلْ كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟
ඔවුන් බැහැරට පැමිණීමෙන් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය සමීප වනු ඇත. එහි අර්බුද හා දරුණු ව්යසනයන් හෙළිවනු ඇත. එහි අර්බුදවල දරුණුකම හේතුවෙන් දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ගේ බැල්ම විවෘත ව පවතී. ඔවුහු මෙසේ පවසති. "අහෝ අපගේ විනාශය! මෙම මහත් වූ දිනය වෙනුවෙන් සූදානම් වීමෙන් දුරස් ව මෙලොව කටයුතුවලදී කාර්යබහුලව හා විනෝදයෙහි පසු වූයෙමු. දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම් හේතුවෙන් අපි අපරාධකරුවන් වූයෙමු."
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
اِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ حَصَبُ جَهَنَّمَ ؕ— اَنْتُمْ لَهَا وٰرِدُوْنَ ۟
අහෝ දෙවියන්ට ආදේශ තබන්නනි! සැබැවින්ම නුඹලා -අල්ලාහ් හැර දමා නුඹලා නමදින පිළිමද ජින්නුන් හා මිනිසුන් අතරින් නුඹලාගේ නැමදීම ගැන සෑහීමට පත්වන්නන් ද- නිරයේ ඉන්ධන වෙති. නුඹලා හා නුඹලාගේ නැමදුමට ලක්වූවන් එහි පිවිසෙන්නෝ වෙති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
لَوْ كَانَ هٰۤؤُلَآءِ اٰلِهَةً مَّا وَرَدُوْهَا ؕ— وَكُلٌّ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟
මෙසේ නැමදුම් ලබන්නන් සැබෑ ලෙස නැමදුම් ලබන දෙවිවරුන් වී නම්, ඔවුහු නැමදුම් කළ අය සමග නිරයට ඇතුළු නොවෙති. නැමදුම් කළ හා නැමදුම් ලැබූ සෑම කෙනෙකුම නිරයේ වෙති. එයින් බැහැරට යා නොහැකිව සදාතනිකව එහි කල් ගෙවති.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
اِنَّ الَّذِیْنَ سَبَقَتْ لَهُمْ مِّنَّا الْحُسْنٰۤی ۙ— اُولٰٓىِٕكَ عَنْهَا مُبْعَدُوْنَ ۟ۙ
දේව ආදේශකයින් "සැබැවින්ම ඊසා හා ඔවුන් නැමදුමට ගත් මලක්වරුන් නිරා ගින්නට පිවිසෙනු ඇතැ"යි පැවසූ කල්හි, "සැබැවින්ම ඔවුන් ඊසා අලයිහිස් සලාම් තුමා මෙන් නිරා ගින්නෙන් දුරස් කරනු ලැබූ ප්රීතිමත් ජනයා වන බව අල්ලාහ්ගේ පූර්ව දැනුමෙහි විය." යැයි අල්ලාහ් පැවසීය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Hino jeyaa e nafooje Aayeeje on ka hello ɗoo.:
• اتفاق الرسالات السماوية في التوحيد وأسس العبادات.
• فَتْح سد يأجوج ومأجوج من علامات الساعة الكبرى.
لَا یَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْاَكْبَرُ وَتَتَلَقّٰىهُمُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ ؕ— هٰذَا یَوْمُكُمُ الَّذِیْ كُنْتُمْ تُوْعَدُوْنَ ۟
නිරය එයට අදාළ වූවන් මත ක්රියාත්මක වන මොහොතේ එම භයානක අර්බුධය ඔවුන් බියට පත් නොකරයි. මලක්වරුන් ඔවුනට සුබ පතමින් මෙසේ පවසති: මෙලොවෙහි නුඹලාට කවර ප්රතිඥාවක් දෙනු ලබමින් සිටියෙහු ද නුඹලාගේ ඒ දවස මෙයයි. නුඹලා එහි ලබන සුවපහසුකම් පිළිබඳ ශුභාරංචි දන්වා සිටිනු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
یَوْمَ نَطْوِی السَّمَآءَ كَطَیِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ ؕ— كَمَا بَدَاْنَاۤ اَوَّلَ خَلْقٍ نُّعِیْدُهٗ ؕ— وَعْدًا عَلَیْنَا ؕ— اِنَّا كُنَّا فٰعِلِیْنَ ۟
එදින අපි අහස, එහි ඇති දෑ කොළ නමා මදින්නාක් සේ අපි මදින්නෙමු. සියලු මැවීම් ඒවා මුල් අවදියේ මවනු ලැබුවාක් මෙන්ම ඒ හැඩරුවෙන් ම අපි එක්රැස් කරන්නෙමු. ඒ ගැන වූ අපගේ ප්රතිඥාව කඩ කරනු ලබන්නක් නොවේ. සැබැවින්ම අපි පොරොන්දු වූ දෑ ඉටු කරන්නන් වෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِی الزَّبُوْرِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ اَنَّ الْاَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصّٰلِحُوْنَ ۟
සැබැවින්ම අල්ලාහ්ට අවනතව කටයුතු කරන ඔහුගේ දැහැමි ගැත්තන් මහපොළොව උරුම කර ගනු ඇතැයි ද ඔවුහු මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ සමූහයා බව ද, "ලව්හුල් මහ්ෆූල්’ නම් ආරක්ෂක පුවරුවේ සටහන් කළ පසු ව දූතවරුන් වෙත අප පහළ කළ පුස්තකවල සටහන් කර තැබුවෙමු.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قُلْ اِنَّمَا یُوْحٰۤی اِلَیَّ اَنَّمَاۤ اِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ ۚ— فَهَلْ اَنْتُمْ مُّسْلِمُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! නුඹ පවසනු. "සැබැවින්ම මාගේ පරමාධිපතිගෙන් මා හට දැනුම් දී ඇත්තේ, ‘සැබැවින්ම සැබෑ ලෙස නුඹලා නැමදුම් කරනු ලැබිය යුත්තේ එකම දෙවියකුටය. ඔහුට කිසිදු හවුල්කරුවකු නැත. ඔහු අල්ලාහ්ය’ යන්නය. එහෙයින් ඔහු විශ්වාස කිරීමටත් ඔහුට අවනත වී කටයුතු කිරීමටත් නුඹලා අවනත වනු."
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
فَاِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ اٰذَنْتُكُمْ عَلٰی سَوَآءٍ ؕ— وَاِنْ اَدْرِیْۤ اَقَرِیْبٌ اَمْ بَعِیْدٌ مَّا تُوْعَدُوْنَ ۟
නුඹ ඔවුන් වෙත කවර කරුණක් ගෙන ආවේ ද එය ඔවුන් පිටුපෑවේ නම්, එවිට "අහෝ දූතය! නුඹ ඔවුනට, ‘සැබැවින්ම මා අතර හා නුඹලා අතර පවතින සමාන කරුණක් විස්තර කරමින් සැබැවින්ම මා හා නුඹලා ඒ මත සිටින බවත්, අල්ලාහ් ප්රතිඥා දුන් ඔහුගේ දඬුවම නුඹලාට කවර මොහොතක පහළ වන්නේ දැයි මා නොදන්නා බවත් මම නුඹලාට දන්වා සිටියෙමි’ යැයි පවසනු."
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
وَاِنْ اَدْرِیْ لَعَلَّهٗ فِتْنَةٌ لَّكُمْ وَمَتَاعٌ اِلٰی حِیْنٍ ۟
දඬුවම නුඹලාට ප්රමාද කිරීම නුඹලාට පරීක්ෂණයක් වේ දැයි හෝ පියවරෙන් පියවර සිදුවන්නක් දැයි හෝ අල්ලාහ්ගේ දැනුමෙහි නියමිත කාලයක් දක්වා නුඹලා වෙනුවෙන් වූ භුක්ති විඳීමක් දැයි හෝ මම නොදනිමි. නුඹලා නුඹලාගේ ප්රතික්ෂේපය තුළ හා මුළාව තුළ අඛණ්ඩව සිටින්නෙහුය.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
قٰلَ رَبِّ احْكُمْ بِالْحَقِّ ؕ— وَرَبُّنَا الرَّحْمٰنُ الْمُسْتَعَانُ عَلٰی مَا تَصِفُوْنَ ۟۠
අල්ලාහ්ගේ දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තම පරමාධිපතිට ප්රාර්ථනා කරමින්, "මාගේ පරමාධිපතියාණනි! අප අතර හා දේව ප්රතික්ෂේපය මත සිටින අපගේ ජනයා අතර සත්ය තීන්දුවක් තුළින් වෙන් කරනු මැනව. ඔවුන් පවසන දේව ප්රතික්ෂේපය හා අසත්යයට එරෙහිව අපගේ කාරුණික පරමාධිපතියාණන්ගෙන් අපි උදව් පතමු" යැයි පැවසූහ.
Tafsiraaɗe Aarabu ɗen:
Firo maanaaji Alqur'aana Teddunde nden - Eggo e haala Sinhaliiwo wonande deftere Firo Alkur'aana raɓɓinaango. - Loowdi firooji ɗi
iwde e galle Firo jaŋdeeji Alkur'aana.