Translation of the meanings Surah Az-Zumar - Pashto translation - Maulvi Janbaz Sarfaraz - The Noble Qur'an Encyclopedia

زمر

Ayah: 1

تَنْزِیْلُ الْكِتٰبِ مِنَ اللّٰهِ الْعَزِیْزِ الْحَكِیْمِ ۟

دا کتاب د برلاسي او حکیم ذات له لورې نازل شوی دی.

Ayah: 2

اِنَّاۤ اَنْزَلْنَاۤ اِلَیْكَ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ فَاعْبُدِ اللّٰهَ مُخْلِصًا لَّهُ الدِّیْنَ ۟ؕ

ای محمده! بې له شکه مونږ په حقه تاته کتاب نازل کړی دی نو د الله عبادت په داسې توګه وکړه چې دین دي یوازې هغه ته سوچه کړی وي.

Ayah: 3

اَلَا لِلّٰهِ الدِّیْنُ الْخَالِصُ ؕ— وَالَّذِیْنَ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اَوْلِیَآءَ ۘ— مَا نَعْبُدُهُمْ اِلَّا لِیُقَرِّبُوْنَاۤ اِلَی اللّٰهِ زُلْفٰی ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یَحْكُمُ بَیْنَهُمْ فِیْ مَا هُمْ فِیْهِ یَخْتَلِفُوْنَ ؕ۬— اِنَّ اللّٰهَ لَا یَهْدِیْ مَنْ هُوَ كٰذِبٌ كَفَّارٌ ۟

خبردار! چې سوچه دین د الله دی. او کوم کسان چې پرته له الله نور دوستان نیسي. نو وایي چې: مونږ یې یوازې ددې لپاره عبادت کوو چې الله ته مو نژدې کړي. الله به هرو مرو د هغه څه پریکړه وکړي چې دوی پکې یو له بل نه جلا دي. بې له شکه چې الله پاک درواغجن او ناشکرو ته لار نه ښايي.

Ayah: 4

لَوْ اَرَادَ اللّٰهُ اَنْ یَّتَّخِذَ وَلَدًا لَّاصْطَفٰی مِمَّا یَخْلُقُ مَا یَشَآءُ ۙ— سُبْحٰنَهٗ ؕ— هُوَ اللّٰهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ ۟

که د الله پاک اراده وای چې ځوی ونیسي نو له خپل مخلق نه يي چې چا ته خوښه وه غوره کړی به يي و. خو هغه له دي هر څه نه پاک او یکی یو الله دی چې پر هر څه برلاسی دی.

Ayah: 5

خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّ ۚ— یُكَوِّرُ الَّیْلَ عَلَی النَّهَارِ وَیُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَی الَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ؕ— كُلٌّ یَّجْرِیْ لِاَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— اَلَا هُوَ الْعَزِیْزُ الْغَفَّارُ ۟

اسمانونه او ځمکه يي په حقه پیدا کړي دي شپه پر ورځ او ورځ پر شپه رانغاړي، لمر او سپوږمۍ يي تابع کړي. او دا هر یو تر ټاکلې مودې روان دي. خبردار! چې هغه په هر څه برلاسی او ښه بښونکی دی.

Ayah: 6

خَلَقَكُمْ مِّنْ نَّفْسٍ وَّاحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَاَنْزَلَ لَكُمْ مِّنَ الْاَنْعَامِ ثَمٰنِیَةَ اَزْوَاجٍ ؕ— یَخْلُقُكُمْ فِیْ بُطُوْنِ اُمَّهٰتِكُمْ خَلْقًا مِّنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِیْ ظُلُمٰتٍ ثَلٰثٍ ؕ— ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ ؕ— لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ۚ— فَاَنّٰی تُصْرَفُوْنَ ۟

تاسې يې له یوه ساکښ نه پیدا او بیا يي له هغه نه ښځه درته پیدا او تاسې ته يې اته جوړې څاروي پیدا کړي دي تاسې د میندو په خیټو کې د درې تیارو په مینځ کې مرحله په مرحله پیدا کوي. همدغه الله ستاسې رب دی واکمني یوازې د هغه ده. او پرته له هغه بل هیڅ معبود نشته. نو تاسې په کوم لور اړول کیږئ؟

Ayah: 7

اِنْ تَكْفُرُوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَنِیٌّ عَنْكُمْ ۫— وَلَا یَرْضٰی لِعِبَادِهِ الْكُفْرَ ۚ— وَاِنْ تَشْكُرُوْا یَرْضَهُ لَكُمْ ؕ— وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِّزْرَ اُخْرٰی ؕ— ثُمَّ اِلٰی رَبِّكُمْ مَّرْجِعُكُمْ فَیُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟

که تاسې کافر شئ نو الله له تاسې بې نیازه دی. خو هغه د خپلو بنده ګانو لپاره کفر نه خوښوي او که شکر وکړئ نو درته يي خوښويی. هیڅوک به د بل چا بار پورته نه کړي بالاخره ستاسو ټولو ورتګ د خپل رب په لور دی هلته به مو له خپلو کړنو څخه خبر کړي، او پوه شئ چې الله د سینو له پټو څیزونو څخه ښه خبر دی.

Ayah: 8

وَاِذَا مَسَّ الْاِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَا رَبَّهٗ مُنِیْبًا اِلَیْهِ ثُمَّ اِذَا خَوَّلَهٗ نِعْمَةً مِّنْهُ نَسِیَ مَا كَانَ یَدْعُوْۤا اِلَیْهِ مِنْ قَبْلُ وَجَعَلَ لِلّٰهِ اَنْدَادًا لِّیُضِلَّ عَنْ سَبِیْلِهٖ ؕ— قُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِیْلًا ۖۗ— اِنَّكَ مِنْ اَصْحٰبِ النَّارِ ۟

او کله چې انسان ته کوم کړاو ورسیږي نو خورا په زارۍ سره خپل رب رابلي خو چې له خپلې لورې لورینه پرې وکړي نو هغه څه هیر کړي چې وړاندې به يي باله او د الله لپاره شریکان نیسي تر څو نور خلک د الله له لارې واړوي ای محمده! ورته ووایه چې له خپل کفر نه دې لږ ورځې ګټه واخله بې له شکه ته د اور له خاوندانو يې.

Ayah: 9

اَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ اٰنَآءَ الَّیْلِ سَاجِدًا وَّقَآىِٕمًا یَّحْذَرُ الْاٰخِرَةَ وَیَرْجُوْا رَحْمَةَ رَبِّهٖ ؕ— قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِیْنَ یَعْلَمُوْنَ وَالَّذِیْنَ لَا یَعْلَمُوْنَ ؕ— اِنَّمَا یَتَذَكَّرُ اُولُوا الْاَلْبَابِ ۟۠

ایا هغه څوک چې غاړه يې ایښې، د شپې په اوږدو کې په سجده او ولاړه له اخرت نه په ډار او د خپل رب د مهربانیو هیله من وي؟ ( او هغه سره برابر دي چې د هیڅ پروا نه ساتي) ای محمده! ووایه ایا هغه چې پوهیږي له هغو سره یو شان دي چې نه پوهیږي خبره همدا ده چې پند یوازې د عقل څښتنان اخلي.

Ayah: 10

قُلْ یٰعِبَادِ الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اتَّقُوْا رَبَّكُمْ ؕ— لِلَّذِیْنَ اَحْسَنُوْا فِیْ هٰذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ ؕ— وَاَرْضُ اللّٰهِ وَاسِعَةٌ ؕ— اِنَّمَا یُوَفَّی الصّٰبِرُوْنَ اَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسَابٍ ۟

ای محمده! د الله له لورې ووایه چې ای زما مؤمنو بنده ګانو! له خپل رب نه وډار شئ کومو کسانو چې په دې دنیا کې ښیګڼې کړي د هغوی لپاره ښیګڼه ده او د الله ځمکه پراخه ده له شک نه وتلې ده چې صبر کوونکو ته به له حساب نه پورته اجر ورکړای شي.

Ayah: 11

قُلْ اِنِّیْۤ اُمِرْتُ اَنْ اَعْبُدَ اللّٰهَ مُخْلِصًا لَّهُ الدِّیْنَ ۟ۙ

ای محمده! ووایه چې امر شوی دی چې په داسې شان د الله عبادت وکړم چې دین مې یوازې هغه ته سوچه کړی وي.

Ayah: 12

وَاُمِرْتُ لِاَنْ اَكُوْنَ اَوَّلَ الْمُسْلِمِیْنَ ۟

او راته امر شوی چې زه باید له هر چا ته لومړی غاړه کیږدم.

Ayah: 13

قُلْ اِنِّیْۤ اَخَافُ اِنْ عَصَیْتُ رَبِّیْ عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیْمٍ ۟

ای محمده! ووایه زه ډاریږم که له خپل رب نه سروغړوم د لوی ورځې له عذاب سره به مخ شم.

Ayah: 14

قُلِ اللّٰهَ اَعْبُدُ مُخْلِصًا لَّهٗ دِیْنِیْ ۟ۙۚ

ووایه چې یوازې د یو الله عبادت په داسې شان کوم چې دین مې هغه ته سوچه کړی دی.

Ayah: 15

فَاعْبُدُوْا مَا شِئْتُمْ مِّنْ دُوْنِهٖ ؕ— قُلْ اِنَّ الْخٰسِرِیْنَ الَّذِیْنَ خَسِرُوْۤا اَنْفُسَهُمْ وَاَهْلِیْهِمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— اَلَا ذٰلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِیْنُ ۟

او تاسې له هغه پرته هر چاته او هر څه ته مو چې خوښه وي عبادت وکړئ. ووایه چې رښتیني زیانمن هغه دي چې خپل ځانونه او خپلوان يي د قیامت په ورځ زیانمن کړل. او خبردار! چې ښکاره توان یوازې همدا دی.

Ayah: 16

لَهُمْ مِّنْ فَوْقِهِمْ ظُلَلٌ مِّنَ النَّارِ وَمِنْ تَحْتِهِمْ ظُلَلٌ ؕ— ذٰلِكَ یُخَوِّفُ اللّٰهُ بِهٖ عِبَادَهٗ ؕ— یٰعِبَادِ فَاتَّقُوْنِ ۟

پر هغوی به د اور چترۍ له پاسه خورې وي او له لاندې نه هم. دا هغه څه دي چې الله پاک پرې خپل بنده ګان ډاروي. نو ای زما بنده ګانو! له ما نه وډار شئ.

Ayah: 17

وَالَّذِیْنَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوْتَ اَنْ یَّعْبُدُوْهَا وَاَنَابُوْۤا اِلَی اللّٰهِ لَهُمُ الْبُشْرٰی ۚ— فَبَشِّرْ عِبَادِ ۟ۙ

او د هغو کسانو لپاره زیری دی چې د شیطان له بندګۍ نه يي ځان ژغورلی او الله ته پناه وړې ده. نو اې پیغمبره! زما بنده ګانو ته زیری ورکړه.

Ayah: 18

الَّذِیْنَ یَسْتَمِعُوْنَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُوْنَ اَحْسَنَهٗ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ هَدٰىهُمُ اللّٰهُ وَاُولٰٓىِٕكَ هُمْ اُولُوا الْاَلْبَابِ ۟

هغو کسانو ته زیر ورکړه چې په غور خبره اوري او د ښه اړخ متابعت يي کوي. همدغو کسانو ته الله ښوونه کړې ده او همدوی د عقل څښتنان دي.

Ayah: 19

اَفَمَنْ حَقَّ عَلَیْهِ كَلِمَةُ الْعَذَابِ ؕ— اَفَاَنْتَ تُنْقِذُ مَنْ فِی النَّارِ ۟ۚ

ایا نو هغه څوک چې د عذاب خبره پرې پخه شوې وي؟ ( له عذاب نه بچ کیدای شي؟) او ایا ته هغه څوک خلاصولای شي چې په اور کې پروت وي؟

Ayah: 20

لٰكِنِ الَّذِیْنَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ غُرَفٌ مِّنْ فَوْقِهَا غُرَفٌ مَّبْنِیَّةٌ ۙ— تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ ؕ۬— وَعْدَ اللّٰهِ ؕ— لَا یُخْلِفُ اللّٰهُ الْمِیْعَادَ ۟

خو د هغو کسانو لپاره چې له خپل رب نه ډار شوي دي داسې ماڼۍ دي چې له پاسه پرې نوری دنګۍ ماڼۍ جوړې شوې او لاندې به ترې ویالې بهیږي. دا د الله وعده او الله له خپلې وعدې نه په شا نه ځي.

Ayah: 21

اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَسَلَكَهٗ یَنَابِیْعَ فِی الْاَرْضِ ثُمَّ یُخْرِجُ بِهٖ زَرْعًا مُّخْتَلِفًا اَلْوَانُهٗ ثُمَّ یَهِیْجُ فَتَرٰىهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَجْعَلُهٗ حُطَامًا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَذِكْرٰی لِاُولِی الْاَلْبَابِ ۟۠

ایا تا نه دي لیدلي چې الله له اسمان نه اوبه راښکته کړي؟ او همغه اوبه يي د ځمکې په چینو کې ننویستلي؟ او بیا په همدغو اوبو د مختلفو رنګونو کښتونه راوباسي بیا هغه کښت وچ او تک ژیړ ښکاري بیا يي مات او ټوټه ټوټه کړي. په رښتیا چې په دې کې د عقل څښتنانو ته لوی پند او عبرت دی.

Ayah: 22

اَفَمَنْ شَرَحَ اللّٰهُ صَدْرَهٗ لِلْاِسْلَامِ فَهُوَ عَلٰی نُوْرٍ مِّنْ رَّبِّهٖ ؕ— فَوَیْلٌ لِّلْقٰسِیَةِ قُلُوْبُهُمْ مِّنْ ذِكْرِ اللّٰهِ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟

ایا نو هغه څوک چې الله يې د اسلام لپاره سینه پراخه کړې او د خپل رب له لورې په رڼا روان وي. ( د هغه چا په شان دی چې له دې نعمت نه بې برخې وي؟) هلاک شول هغه خلک چې د الله په ذکر يې لاپسې زړونه سخت شول. همدغه خلک په خورا ښکاره بې لارۍ سرشوي دي.

Ayah: 23

اَللّٰهُ نَزَّلَ اَحْسَنَ الْحَدِیْثِ كِتٰبًا مُّتَشَابِهًا مَّثَانِیَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُوْدُ الَّذِیْنَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ۚ— ثُمَّ تَلِیْنُ جُلُوْدُهُمْ وَقُلُوْبُهُمْ اِلٰی ذِكْرِ اللّٰهِ ؕ— ذٰلِكَ هُدَی اللّٰهِ یَهْدِیْ بِهٖ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ هَادٍ ۟

الله غوره کلام نازل کړی دی. داسې کتاب دی چې معنا يې یو بل ته ورته او په وار وار تکراریږي. په اوریدلو يي د هغو کسانو څرمن ځیږه کیږي چې له خپل رب نه ډاریږي او بالاخره يي ټول څرمن او زړونه د الله د ذکر په لور ماتیږي دا د الله هدایت دی چا ته يې چې خوښه شي لار پرې ورته ښايي. او هر څوک چې الله بې لارې کړ نو بیا ورته هیڅ لارښود نشته.

Ayah: 24

اَفَمَنْ یَّتَّقِیْ بِوَجْهِهٖ سُوْٓءَ الْعَذَابِ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— وَقِیْلَ لِلظّٰلِمِیْنَ ذُوْقُوْا مَا كُنْتُمْ تَكْسِبُوْنَ ۟

ایا هغه څوک چې د قیامت په ورځ له بدترین عذاب نه په خپل مخ ځان ژغوري؟ ( د هغه چا په شان دي چې عذاب ورته هیڅ مخ نشي؟) او بیا به ظالمانو ته وویل شي چې: د خپلو کړو خوند مو وڅکئ.

Ayah: 25

كَذَّبَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَاَتٰىهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟

الهل دوی ته وړاندې خلکو هم د درواغو نسبت کړی وو او هغوی ته له داسې لورې عذاب راغی چې هیڅ به پرې نه پوهیدل.

Ayah: 26

فَاَذَاقَهُمُ اللّٰهُ الْخِزْیَ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ۚ— وَلَعَذَابُ الْاٰخِرَةِ اَكْبَرُ ۘ— لَوْ كَانُوْا یَعْلَمُوْنَ ۟

الله په دنیوي ژوند کې رسوايې ور په برخه کړه او که پوهیدای نو د اخرت عذاب له دې نه هم ډیر لوی دی.

Ayah: 27

وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِیْ هٰذَا الْقُرْاٰنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَّعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُوْنَ ۟ۚ

او مونږ په دې قران کې د خلکو لپاره هر ډول مثالونه بیان کړي دي تر څو پند واخلي.

Ayah: 28

قُرْاٰنًا عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِیْ عِوَجٍ لَّعَلَّهُمْ یَتَّقُوْنَ ۟

په عربي ژبه قران دی هیڅ کوږوالی پکې نشته پکار ده چې هغوی له عذاب نه ځانونه وژغوري.

Ayah: 29

ضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا رَّجُلًا فِیْهِ شُرَكَآءُ مُتَشٰكِسُوْنَ وَرَجُلًا سَلَمًا لِّرَجُلٍ ؕ— هَلْ یَسْتَوِیٰنِ مَثَلًا ؕ— اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ ۚ— بَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟

الله یو مثال بیانوي یو سړی دی چې څو بدخویه او په خپلو مینځونو کې وران خلک پرې شریکان دي او بل سړی دی چې یوازې د یو تن په واک کې دی. ایا د دواړو حال یو شان دی؟ ټولې ستاینې یوازې د یو الله دي. خو د هغوی ډیر خلک نه پوهیږي.

Ayah: 30

اِنَّكَ مَیِّتٌ وَّاِنَّهُمْ مَّیِّتُوْنَ ۟ؗ

ای محمده! ته مړ کیږې. او دوی هم مړه کیږي.

Ayah: 31

ثُمَّ اِنَّكُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ عِنْدَ رَبِّكُمْ تَخْتَصِمُوْنَ ۟۠

بیا به د قیامت په ورځ تاسې د خپل رب په وړاندې یو له بل سره بحث او جګړې کوئ.

Ayah: 32

فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَی اللّٰهِ وَكَذَّبَ بِالصِّدْقِ اِذْ جَآءَهٗ ؕ— اَلَیْسَ فِیْ جَهَنَّمَ مَثْوًی لِّلْكٰفِرِیْنَ ۟

له هغه نه به لوي ظالم څوک وي چې پر الله يي درواغ تړل او چې رښتیني پیغام ورته راغی نو درواغ يي وګاڼه ایا دداسې کافرانو استوګنځی دوزخ نه دی؟

Ayah: 33

وَالَّذِیْ جَآءَ بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهٖۤ اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُتَّقُوْنَ ۟

او هغه چا چې رښتینی پیغام راوړ او هغوی چې پیغام رښتیا وګاڼه نو همدوی پرهیزګاران دي.

Ayah: 34

لَهُمْ مَّا یَشَآءُوْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ؕ— ذٰلِكَ جَزٰٓؤُا الْمُحْسِنِیْنَ ۟ۚۖ

هغوی ته د خپل رب له لورې ټول هغه څيزونه ورکولای شي چې هغوی هیله وکړي. او همدا د نیکو کارانو بدله ده.

Ayah: 35

لِیُكَفِّرَ اللّٰهُ عَنْهُمْ اَسْوَاَ الَّذِیْ عَمِلُوْا وَیَجْزِیَهُمْ اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ الَّذِیْ كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟

ترڅو ترې الله د هغوی بدې کړني ورژوي او د ښو او نیکو کړنو يې پوره بدل ورکړي.

Ayah: 36

اَلَیْسَ اللّٰهُ بِكَافٍ عَبْدَهٗ ؕ— وَیُخَوِّفُوْنَكَ بِالَّذِیْنَ مِنْ دُوْنِهٖ ؕ— وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ هَادٍ ۟ۚ

ایا الله د خپل بنده لپاره بس نه دی؟ او کافرانو تا له هغو خدایانو څخه ډاروي چې پرته له الله نه يې نیولي دي. او هر څوک چې الله بې لارې کړ بیا هیڅوک ورته لار نشي ښوولی.

Ayah: 37

وَمَنْ یَّهْدِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ مُّضِلٍّ ؕ— اَلَیْسَ اللّٰهُ بِعَزِیْزٍ ذِی انْتِقَامٍ ۟

او چا ته چې الله ښوونه وکړي بیا يي هیڅوک بي لارې کولی نشي ایا الله په هر څه برلاسی او پوره انتقام اخیستونکی نه دی؟

Ayah: 38

وَلَىِٕنْ سَاَلْتَهُمْ مَّنْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ لَیَقُوْلُنَّ اللّٰهُ ؕ— قُلْ اَفَرَءَیْتُمْ مَّا تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ اِنْ اَرَادَنِیَ اللّٰهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ كٰشِفٰتُ ضُرِّهٖۤ اَوْ اَرَادَنِیْ بِرَحْمَةٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِكٰتُ رَحْمَتِهٖ ؕ— قُلْ حَسْبِیَ اللّٰهُ ؕ— عَلَیْهِ یَتَوَكَّلُ الْمُتَوَكِّلُوْنَ ۟

او قسم دی که ته له دوی پوښتنه وکړې چې اسمانونه او ځمکه چا پیدا کړي دي؟ نو خامخا به وايې: الله، ورته ووایه په دې مې پوه کړه که چیرې الله ما ته ضرر رسول وغواړي نو هغه خدایان چېتاسې يي پرته له الله بلئ له ما نه ضرر لرې کولای شي؟ او که الله په ما مهربانه شي نو هغوی د الله د مهربانۍ مخه نیولای شي؟ ورته ووایه چې: یو الله زما بس دی... او توکل کوونکي باید یوازې پر هغه توکل وکړي.

Ayah: 39

قُلْ یٰقَوْمِ اعْمَلُوْا عَلٰی مَكَانَتِكُمْ اِنِّیْ عَامِلٌ ۚ— فَسَوْفَ تَعْلَمُوْنَ ۟ۙ

ای محمده! ووایه چې: ای زما قومه! تاسې په خپله کړنلاره اوسئ او زه به په خپله کړنلاره وم ډیر ژر به درته پته ولګیږي.

Ayah: 40

مَنْ یَّاْتِیْهِ عَذَابٌ یُّخْزِیْهِ وَیَحِلُّ عَلَیْهِ عَذَابٌ مُّقِیْمٌ ۟

چې رسوا کوونکی عذاب چا ته راځي؟ او پر چا تل پاتې عذاب نازلیږي؟

Ayah: 41

اِنَّاۤ اَنْزَلْنَا عَلَیْكَ الْكِتٰبَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ ۚ— فَمَنِ اهْتَدٰی فَلِنَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ ضَلَّ فَاِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا ۚ— وَمَاۤ اَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَكِیْلٍ ۟۠

ای محمده! مونږ دغه حق کتاب په تا نازل کړی دی چا چې سمه لار غوره کړه نو خپله ګټه يې ده او چا چې لار ورکه کړه او تاوان يي هم د هغه دی. ته د هغوی ساتونکی او پالونکی نه يي.

Ayah: 42

اَللّٰهُ یَتَوَفَّی الْاَنْفُسَ حِیْنَ مَوْتِهَا وَالَّتِیْ لَمْ تَمُتْ فِیْ مَنَامِهَا ۚ— فَیُمْسِكُ الَّتِیْ قَضٰی عَلَیْهَا الْمَوْتَ وَیُرْسِلُ الْاُخْرٰۤی اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّتَفَكَّرُوْنَ ۟

الله دی چې هره ساه د مرګ په مرحله کې پوره اخلي. او هغه هم اخلي چې د خوب په مرحله کې لا مړه شوې نه ده نو هغه له ځان سره ټینګوي چې د مرګ پریکړه يې شوې وي او نورې ساه ګانې تر ټاکلې مودې پورې راخوشې کوي. بې له شکه په دې کې د هغه قوم لپاره چې فکر کوي ډيرې لويې نښې دي.

Ayah: 43

اَمِ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ شُفَعَآءَ ؕ— قُلْ اَوَلَوْ كَانُوْا لَا یَمْلِكُوْنَ شَیْـًٔا وَّلَا یَعْقِلُوْنَ ۟

ایا هغوی له الله نه پرته نور سپارښت کوونکي نیولي دی؟ ورته ووایه: تاسې يې نیسئ که څه هم هیڅ يې په واک کې نه وي او نه څه پوهه لرې؟

Ayah: 44

قُلْ لِّلّٰهِ الشَّفَاعَةُ جَمِیْعًا ؕ— لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— ثُمَّ اِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟

ورته ووایه چې سپارښت ټول د الله په واک کې دی. د اسمانونو او ځمکې واک له هغه سره دی. او بیا تاسې یوازې همغه ته بیرته ورستنول کیږئ.

Ayah: 45

وَاِذَا ذُكِرَ اللّٰهُ وَحْدَهُ اشْمَاَزَّتْ قُلُوْبُ الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ ۚ— وَاِذَا ذُكِرَ الَّذِیْنَ مِنْ دُوْنِهٖۤ اِذَا هُمْ یَسْتَبْشِرُوْنَ ۟

او کله چې د الله نوم یوازې یاد شي نو د هغو کسانو زړونه رپریږي او تنګ شي چې په اخرت ایمان نه لري. او چې له الله نه پرته نور خدایان ياد شي نو ګورې يې چې خوښي ښکاره کوي.

Ayah: 46

قُلِ اللّٰهُمَّ فَاطِرَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ عٰلِمَ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ اَنْتَ تَحْكُمُ بَیْنَ عِبَادِكَ فِیْ مَا كَانُوْا فِیْهِ یَخْتَلِفُوْنَ ۟

ووایه: ای الله! د اسمانونو او ځمکې پیداکوونکیه! په پټو او ښکاره وو پوهیدونکیه! همدا ته به د خپلو بنده ګانو په مینځ کې د هغه څه پریکړه وکړې چې هغوی پکې اختلاف کوي.

Ayah: 47

وَلَوْ اَنَّ لِلَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مَا فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا وَّمِثْلَهٗ مَعَهٗ لَافْتَدَوْا بِهٖ مِنْ سُوْٓءِ الْعَذَابِ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— وَبَدَا لَهُمْ مِّنَ اللّٰهِ مَا لَمْ یَكُوْنُوْا یَحْتَسِبُوْنَ ۟

او که چیرې د ظالمانو په لاس کې د ځمکې ټول څیزونه، او د هغوی په انډول نور هم وي نو د قیامت په ورځ به يې د ناوړه عذاب نه د خلاصون په تکل خیرات او فدیه کړي. او د الله له لورې به هغه څه ورښکاره شي چې هغوی يې اټکل نه و کړی.

Ayah: 48

وَبَدَا لَهُمْ سَیِّاٰتُ مَا كَسَبُوْا وَحَاقَ بِهِمْ مَّا كَانُوْا بِهٖ یَسْتَهْزِءُوْنَ ۟

او د خپلو کړنو بدې نتیجې به ور څرګندې شي او هغه څه به ترې چاپیر شي چې دوی پرې ملنډې وهلې

Ayah: 49

فَاِذَا مَسَّ الْاِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَانَا ؗ— ثُمَّ اِذَا خَوَّلْنٰهُ نِعْمَةً مِّنَّا ۙ— قَالَ اِنَّمَاۤ اُوْتِیْتُهٗ عَلٰی عِلْمٍ ؕ— بَلْ هِیَ فِتْنَةٌ وَّلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟

انسان ته چې کله هم کوم کړاو ورسیږي نو مونږ بلي او چې د خپلې لورینې له مخې پرې پیرزوینه وکړو نو بیا وايې دا خو زما د پوهې له مخې راکړای شوي دي نه داسې نه ده بلکې دا یو ازمیښت دی خو د هغوی زیات خلک نه پوهیږې.

Ayah: 50

قَدْ قَالَهَا الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَمَاۤ اَغْنٰی عَنْهُمْ مَّا كَانُوْا یَكْسِبُوْنَ ۟

همدا وړ خبره له دوی نه وړاندې خلکو هم کړې وه خو عملونو يې د هیڅ عذاب مخه ونه نیولای شوه.

Ayah: 51

فَاَصَابَهُمْ سَیِّاٰتُ مَا كَسَبُوْا ؕ— وَالَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مِنْ هٰۤؤُلَآءِ سَیُصِیْبُهُمْ سَیِّاٰتُ مَا كَسَبُوْا ۙ— وَمَا هُمْ بِمُعْجِزِیْنَ ۟

او د کړنو بدې نتیجې يي ور ورسیدې. او په همدې توګه به ستا د قوم خلکو ته هم چې بدي يې کړې ده د خپلو بدو اعمالو نتیجې خامخا رسیږي او دوی مونږ نشي بې وسې کولی.

Ayah: 52

اَوَلَمْ یَعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیَقْدِرُ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟۠

ایا په دې نه دې پوه چې: د الله چاته خوښه شي نو ښه پراخه روزي ورکوي او په چا يې تنګوي. په رښتیا چې په دې کې د هغه قوم لپاره چې ایمان راوړي لويي نښې دي.

Ayah: 53

قُلْ یٰعِبَادِیَ الَّذِیْنَ اَسْرَفُوْا عَلٰۤی اَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوْا مِنْ رَّحْمَةِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یَغْفِرُ الذُّنُوْبَ جَمِیْعًا ؕ— اِنَّهٗ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِیْمُ ۟

ای پیغمبره! زما هغو بنده ګانو ته چې پر ځانونو ي تیری کړی دی ووایه چې د الله له رحمت نه مه مایوسه کیږئ. ځکه چې الله ټول ګناهونه بښي او بې شکه چې هغه ښه بښونکی او ډیر مهربان دی.

Ayah: 54

وَاَنِیْبُوْۤا اِلٰی رَبِّكُمْ وَاَسْلِمُوْا لَهٗ مِنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنْصَرُوْنَ ۟

او له هغه نه وړاندې خپل رب ته پناه یوسئ او پوره غاړه ورته کیږدئ چې عذاب درته راشي که نه نو بیا به هیڅ ډول ملاتړ درسره نه شي کیدلی.

Ayah: 55

وَاتَّبِعُوْۤا اَحْسَنَ مَاۤ اُنْزِلَ اِلَیْكُمْ مِّنْ رَّبِّكُمْ مِّنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَكُمُ الْعَذَابُ بَغْتَةً وَّاَنْتُمْ لَا تَشْعُرُوْنَ ۟ۙ

او د هغه ښې خبرې ومنې چې تاسې ته د خپل رب له لورې نازلې شوي دي. پخوا له دې چې ناببره درته عذاب راشي او تاسې ترې ناخبره واست.

Ayah: 56

اَنْ تَقُوْلَ نَفْسٌ یّٰحَسْرَتٰی عَلٰی مَا فَرَّطْتُ فِیْ جَنْۢبِ اللّٰهِ وَاِنْ كُنْتُ لَمِنَ السّٰخِرِیْنَ ۟ۙ

هسې نه چې بیا به وایي: افسوس زما پر بې پروايي چې د الله په هکله مې کړې ده او په رښتیا چې زه له ملنډو وهونکو څخه وم.

Ayah: 57

اَوْ تَقُوْلَ لَوْ اَنَّ اللّٰهَ هَدٰىنِیْ لَكُنْتُ مِنَ الْمُتَّقِیْنَ ۟ۙ

او یا وايي چې که الله ما ته لار ښوولې وای نو زه به هم اوس له پرهیزګارانو سره وم.

Ayah: 58

اَوْ تَقُوْلَ حِیْنَ تَرَی الْعَذَابَ لَوْ اَنَّ لِیْ كَرَّةً فَاَكُوْنَ مِنَ الْمُحْسِنِیْنَ ۟

او یا د عذاب په لیدلو په وخت کې ووایي دریغه چې زه یو ځل بیرته دنیا ته ولاړ شم. نو زه به له نیکانو څخه شم.

Ayah: 59

بَلٰی قَدْ جَآءَتْكَ اٰیٰتِیْ فَكَذَّبْتَ بِهَا وَاسْتَكْبَرْتَ وَكُنْتَ مِنَ الْكٰفِرِیْنَ ۟

هو![۱] ولې نه: تاته زما ایتونه راغلي وو تا درواغ وګڼل، لويي دې خپله او له کافرانو څخه وې.

[۱] د الله له لورې په ځواب ورکړ شي( تفسیر ابن کثیر).

Ayah: 60

وَیَوْمَ الْقِیٰمَةِ تَرَی الَّذِیْنَ كَذَبُوْا عَلَی اللّٰهِ وُجُوْهُهُمْ مُّسْوَدَّةٌ ؕ— اَلَیْسَ فِیْ جَهَنَّمَ مَثْوًی لِّلْمُتَكَبِّرِیْنَ ۟

او د قیامت په ورځ به هغه کسان تورمخي ووینې چې پر الله يې درواغ تړلي دي. ایا په دوزخ کې د کافرانو هستوګن ځای نشته.

Ayah: 61

وَیُنَجِّی اللّٰهُ الَّذِیْنَ اتَّقَوْا بِمَفَازَتِهِمْ ؗ— لَا یَمَسُّهُمُ السُّوْٓءُ وَلَا هُمْ یَحْزَنُوْنَ ۟

او الله به هغه کسان له عذاب نه خلاص کړي چې پرهیزګاري يې خپله کړې وه. نه به هغوی ته کومه سختي ورسیږي او نه به غمجن شي.

Ayah: 62

اَللّٰهُ خَالِقُ كُلِّ شَیْءٍ ؗ— وَّهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ وَّكِیْلٌ ۟

الله د هر شي پیدا کوونکی او د هر شي ساتونکی دی.

Ayah: 63

لَهٗ مَقَالِیْدُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِاٰیٰتِ اللّٰهِ اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْخٰسِرُوْنَ ۟۠

د اسمانونو او ځمکې کیلي ګانې یوازې له هغه سره دي او کوم کسان چې د الله په ایاتونو کافران شوي دي. نو همدوی زیانمن دي.

Ayah: 64

قُلْ اَفَغَیْرَ اللّٰهِ تَاْمُرُوْٓنِّیْۤ اَعْبُدُ اَیُّهَا الْجٰهِلُوْنَ ۟

ای محمده! ووایه چې ای ناپوهو خلکو! تاسو له ما نه غوښتنه کوئ چې پرته له الله د بل چا عبادت وکړم؟

Ayah: 65

وَلَقَدْ اُوْحِیَ اِلَیْكَ وَاِلَی الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِكَ ۚ— لَىِٕنْ اَشْرَكْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُوْنَنَّ مِنَ الْخٰسِرِیْنَ ۟

او په یقین چې تاته او له تا نه وړاندې پیغمبرانو ته وحې شوې ده چې: که چیرې تا شرک وکړ نو کړنه به دي باببزه او خامخا به له زیان کارانو نه شي.

Ayah: 66

بَلِ اللّٰهَ فَاعْبُدْ وَكُنْ مِّنَ الشّٰكِرِیْنَ ۟

نو ځکه یوازې د یو الله عبادت وکړه او له شکرکوونکو څخه اوسه.

Ayah: 67

وَمَا قَدَرُوا اللّٰهَ حَقَّ قَدْرِهٖ ۖۗ— وَالْاَرْضُ جَمِیْعًا قَبْضَتُهٗ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ وَالسَّمٰوٰتُ مَطْوِیّٰتٌ بِیَمِیْنِهٖ ؕ— سُبْحٰنَهٗ وَتَعٰلٰی عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟

هغوی الله په رښتینې توګه نه دی پیژندلی[۲] په داسې حال کې چې د قیامت په ورځ به ځمکه د هغه یو موټي[۳] او اسمانونه به يې په ښي لاس کې نغښتي وي الله له هغه څه نه پاک او لوړ دی چې کافران يي ورسره شریکوي.

[۲] یا معنا دا ده چې: د الله يې د هغه دشان سره مناسب تنظیم کړي( تفسیر ابن کثیر).
[۳]د الله قبضه او د الله یمین هغه الفاظ دي چې سلف صالح يې په همدغو الفاظو او معناو سره بې له تاویل، تشبیهاو تحریف نه مني او ځیني متاخرین علماء يي په تصرف او قوت سره تاویل کوي( معارف القران).

Ayah: 68

وَنُفِخَ فِی الصُّوْرِ فَصَعِقَ مَنْ فِی السَّمٰوٰتِ وَمَنْ فِی الْاَرْضِ اِلَّا مَنْ شَآءَ اللّٰهُ ؕ— ثُمَّ نُفِخَ فِیْهِ اُخْرٰی فَاِذَا هُمْ قِیَامٌ یَّنْظُرُوْنَ ۟

او په شپیلۍ کې به پوو کړای شي د اسمانونو او ځمکې ټول څیزونه پرته له هغو شیانو چې د الله خوښه وي نور ټول به مړه پریوزي. بیا به بله شپیلۍ ووهلل شي نو ټول به ولاړ او هک پک به ګوري.

Ayah: 69

وَاَشْرَقَتِ الْاَرْضُ بِنُوْرِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتٰبُ وَجِایْٓءَ بِالنَّبِیّٖنَ وَالشُّهَدَآءِ وَقُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُوْنَ ۟

ځمکه به د خپل رب په نور ځلانده او د عملونو کتاب به کیښوول شي، پیغمبران او شهیدان به حاضر او د خلکو په مینځ کې به په انصاف او عدالت پریکړه وشي او هیڅ تیری به له هیچا سره ونه شي.

Ayah: 70

وَوُفِّیَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُوَ اَعْلَمُ بِمَا یَفْعَلُوْنَ ۟۠

او هر چا ته به د خپل عمل پوره بدل ورکړای شي. او الله ته دهغوی کړنې ډیرې ښې معلومې دي.

Ayah: 71

وَسِیْقَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اِلٰی جَهَنَّمَ زُمَرًا ؕ— حَتّٰۤی اِذَا جَآءُوْهَا فُتِحَتْ اَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَاۤ اَلَمْ یَاْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنْكُمْ یَتْلُوْنَ عَلَیْكُمْ اٰیٰتِ رَبِّكُمْ وَیُنْذِرُوْنَكُمْ لِقَآءَ یَوْمِكُمْ هٰذَا ؕ— قَالُوْا بَلٰی وَلٰكِنْ حَقَّتْ كَلِمَةُ الْعَذَابِ عَلَی الْكٰفِرِیْنَ ۟

کافران به ډلې ډلې د دوزخ په لور وشړل شي. تر څو هلته ورسیږي دروازې به ي ورته خلاصې کړی شي او د جهنم څارونکي او کار کوونکي به ورته ووايې: ایا تاسې ته ستاسې خپل پیغمبران نه وو راغلي؟ چې تاسې ته يي ستاسې د رب ایتونه لوستل؟ او ددغې ورځې له مخامخ کیدلو ي ډارولئ؟ هغوی به ووايي هو! راغلي وو خو د عذاب خبره پر کافرانو پخه شوه[۵]

[۵] پیغمبران راغلي وو خو مونږ د منلو پر ځای له هغوی نه انکار کړی او پرې کافران شوي وو نو نن چې کوم عذاب مونږ ته راکولای شي دا زمونږ د کفر نتیجه ده( ابن جریر الطبري).

Ayah: 72

قِیْلَ ادْخُلُوْۤا اَبْوَابَ جَهَنَّمَ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا ۚ— فَبِئْسَ مَثْوَی الْمُتَكَبِّرِیْنَ ۟

وبه ویلل شي چې: د تل لپاره دوزخ پر دوروازو ننه ووځئ دا د تکبر کووونکو لپاره د اوسیدنې ډیر بد ځای دی.

Ayah: 73

وَسِیْقَ الَّذِیْنَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ اِلَی الْجَنَّةِ زُمَرًا ؕ— حَتّٰۤی اِذَا جَآءُوْهَا وَفُتِحَتْ اَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلٰمٌ عَلَیْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوْهَا خٰلِدِیْنَ ۟

او هغه کسان به د جنت پّ لور ډلې، ډلې روان کړای شي چې له خپل رب نه ویریدل تر هغو چې جنت ته رسیږي نو له پخوا نه به يې دروازې پرانستلې شوې ويی او کارکوونکي به يي ورته وايي: روغ اوسئ تاسې ډیر پاک ژوند کړی وو نو اوس د تل لپاره جنت ته ننوځئ.

Ayah: 74

وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِیْ صَدَقَنَا وَعْدَهٗ وَاَوْرَثَنَا الْاَرْضَ نَتَبَوَّاُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَآءُ ۚ— فَنِعْمَ اَجْرُ الْعٰمِلِیْنَ ۟

او دوی به وايې: یوازې هغه لله د ستاینې وړ دی چې خپله وعده يي له مونږ سره رښتینې کړه او مونږ يي د ځمکې وارثان وګرځولو، اوس چې مونږ په جنت کې هر ځای وغواړو ځانته ځای نیولای شو ، نو دا ډیر ښه اجر دی چې عمل کوونکو ته ورکولی شي.

Ayah: 75

وَتَرَی الْمَلٰٓىِٕكَةَ حَآفِّیْنَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ یُسَبِّحُوْنَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ ۚ— وَقُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَقِیْلَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟۠

او ته به ګورې چې: ملایکو به د عرش په چاپیریال کې حلقه جوړه کړي او د خپل رب ثنا اوصفت به وايې. د خلکو په مینځ کې به د حق پریکړه وشي او اعلان به وشي چې ټولې ستاینې یوازې هغه الله لره دي چې رب د ټولو عالمونو دی.