مەنالار تەرجىمىسى سۈرە نەجم - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ قىرغىزچە تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Нажм

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:

إثبات صدق الوحي وأنه من عند الله.

Аян-кабар Аллахтан келет деген ишенимдин бекемдиги

---

ئايەت: 1

وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ

Аллах кулаган жылдыз менен ант берди.

ئايەت: 2

مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمۡ وَمَا غَوَىٰ

Аллахтын элчиси Мухаммад акыйкат жолдон тайган эмес жана адашкан да эмес, ал туура жолдо.

ئايەت: 3

وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ

Жана ал бул Куранды өз каалоосуна ээрчип сүйлөбөйт.

ئايەت: 4

إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ

Бул Куран – Аллах ага Жебреил периште аркылуу түшүргөн вахий гана.

ئايەت: 5

عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ

Аны ага абдан кубаттуу Жебреил периште үйрөткөн.

ئايەت: 6

ذُو مِرَّةٖ فَٱسۡتَوَىٰ

Жебреил сулуу келбет ээси, ал пайгамбарга Аллах аны жараткан келбетте пайда болуп тике турду.

ئايەت: 7

وَهُوَ بِٱلۡأُفُقِ ٱلۡأَعۡلَىٰ

Жана Жебреил асмандын бийик мейкиндигинде.

ئايەت: 8

ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ

Андан соң Жебреил пайгамбарга жакындады, кийин дагы жакындады.

ئايەت: 9

فَكَانَ قَابَ قَوۡسَيۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ

Анын ага жакындыгы эки жаанын өлчөмүндөй же андан да жакын болду.

ئايەت: 10

فَأَوۡحَىٰٓ إِلَىٰ عَبۡدِهِۦ مَآ أَوۡحَىٰ

Анан Жебреил Аллахтын кулу Мухаммадга вахий кылды.

ئايەت: 11

مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ

Мухаммаддын жүрөгү көзү менен көргөн нерсени жалганга чыгарган жок.

ئايەت: 12

أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ

Эй, мушриктер! Ал асманга көтөрүлгөн түнү Аллах ага көргөзгөн нерселер тууралуу талашып тартышасыңарбы?

ئايەت: 13

وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ

Мухаммад асманга көтөрүлгөн түнү Жебрейилди дагы бир жолу өз келбетинде көрдү.

ئايەت: 14

عِندَ سِدۡرَةِ ٱلۡمُنتَهَىٰ

Жетинчи асмандагы эбегейсиз чоң дарак Сидра аль-Мунтаханын алдында.

ئايەت: 15

عِندَهَا جَنَّةُ ٱلۡمَأۡوَىٰٓ

Анын алдында Маъва бейиши бар.

ئايەت: 16

إِذۡ يَغۡشَى ٱلسِّدۡرَةَ مَا يَغۡشَىٰ

Капыстан Аллахтын буйругу менен Сидраны бир улуу нерсе ороп алды. Анын акыйкатын Аллах гана билет.

ئايەت: 17

مَا زَاغَ ٱلۡبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ

Мухаммаддын көздөрү оңгө да, солго да бурулган жок жана ал белгиленген чектен да ашкан жок.

ئايەت: 18

لَقَدۡ رَأَىٰ مِنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ

Мухаммад асманга көтөрүлгөн түнү Раббисинин кудуреттүлүгүн билдирген улуу аят-белгилерди көрдү, бейиш менен тозокту көрдү жана алардан башкасын да көрдү.

ئايەت: 19

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ

Эй, мушриктер! Силер Аллахтан башка сыйынган Лат менен Узза айкелдерин көрбөдүңөрбү?

ئايەت: 20

وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ

Жана силердин айкелдериңердин үчүнчүсү Манатты дагы. Айткылачы мага, алар силерге пайда же зыян келтире алдыбы?

ئايەت: 21

أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلۡأُنثَىٰ

Эй, мушриктер! Силерге өзүңөр жакшы көргөн уул балдар, ал эми жаман көргөн кыз балдар Аллахка таандыкпы?

ئايەت: 22

تِلۡكَ إِذٗا قِسۡمَةٞ ضِيزَىٰٓ

Өз каалооңорго карап мындай бөлгөнүңөр адилетсиз бөлүү.

ئايەت: 23

إِنۡ هِيَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهۡوَى ٱلۡأَنفُسُۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلۡهُدَىٰٓ

Бул айкелдер жөн гана маанисиз аталыштар. Алар кудайлык сыпаттарга ээ эмес. Аларды өзүңөр жана ата-бабаларыңар эле атап алгансыңар. Аллах буга эч кандай далил түшүргөн эмес. Мушриктер өз ишенимдеринде божомолго гана ээрчишет жана шайтан алардын жүрөктөрүндө кооз кылып көргөзгөн нерселерди каалашат. Аларга пайгамбардын тилинде Раббиси тараптан акыйкат келди. Бирок алар ал жолго түшүшкөн жок.

ئايەت: 24

أَمۡ لِلۡإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ

Же инсан үчүн Аллахтын алдында ал каалагандай айкелдердин шапааты бар бекен?

ئايەت: 25

فَلِلَّهِ ٱلۡأٓخِرَةُ وَٱلۡأُولَىٰ

Жок! Анын каалаганы болбойт. Акырет жана дүйнө жалгыз Аллахка таандык. Алардан Өзү каалаган нерсесин берет, каалабаган нерсесин бербейт.

ئايەت: 26

۞ وَكَم مِّن مَّلَكٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن يَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرۡضَىٰٓ

Асмандарда канчалаган периштелер бар, алардын шапааты эч пайда келтирбейт. Эгерде алар кимдир бирөөгө шапаат кылууну каалашса, анда Аллах Өзү каалагандарга шапаат кылууга уруксат берип жана шапаат кылынгандарга ыраазы болгондон кийин гана шапаат кыла алышат. Аллах шерик кылынгандарга эч качан шапаат кылууга уруксат бербейт жана Аллахтан башка ага сыйынгандардан эч качан ыраазы болбойт.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• كمال أدب النبي صلى الله عليه وسلم حيث لم يَزغْ بصره وهو في السماء السابعة.

Пайгамбардын адеп-ахлагынын толуктугу. Анткени ал жетинчи асманда болгондо көзү менен эки тарапты караган жок.

• سفاهة عقل المشركين حيث عبدوا شيئًا لا يضر ولا ينفع، ونسبوا لله ما يكرهون واصطفوا لهم ما يحبون.

Мушриктердин кем акылдыгы. Анткени алар пайда да, зыян да келтирбеген нерселерге сыйынышты жана жаман көргөндөрүн Аллахка таандык кылып, жакшы көргөндөрүн өздөрүнө тандашты.

• الشفاعة لا تقع إلا بشرطين: الإذن للشافع، والرضا عن المشفوع له.

Шапаат эки шарт аткарылганда гана ишке ашат: шапаатчыга уруксат берүү жана шапаат кылынганга ыраазы болуу.

ئايەت: 27

إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ لَيُسَمُّونَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ تَسۡمِيَةَ ٱلۡأُنثَىٰ

Акыреттеги тирилүүгө ыйман келтирбегендер периштелерди Аллахтын кыздары деген ишенимден улам аларды аялдардын аттары менен аташат. Аллах алардын айткан сөздөрүнөн жогору турат.

ئايەت: 28

وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّۖ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغۡنِي مِنَ ٱلۡحَقِّ شَيۡـٔٗا

Периштелерди аялдардын аттары менен атоодо алардын таянар илими жок. Алар бул нерседе божомол жана күмөнгө гана ээрчишет. Чындыгында күмөн акыйкаттын ордун баскыдай эч кандай пайда келтире албайт.

ئايەت: 29

فَأَعۡرِضۡ عَن مَّن تَوَلَّىٰ عَن ذِكۡرِنَا وَلَمۡ يُرِدۡ إِلَّا ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا

Оо, пайгамбар! Аллахты эстөөдөн баш тарткан, ага маани бербеген жана дүйнө жашоосун гана каалаган адамдан жүз бур. Ал акырети үчүн аракет кылбайт. Себеби ал ага ишенбейт.

ئايەت: 30

ذَٰلِكَ مَبۡلَغُهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱهۡتَدَىٰ

Мушриктердин периштелерди аялдардын аттары менен атап айткан бул сөздөрү — алар жеткен илимдин чеги. Анткени алар сабатсыз, алар терең ишенимге жетишкен эмес. Оо, пайгамбар! Чындыгында Раббиң акыйкат жолдон четтегендерди жакшы билет жана Анын жолуна түшкөндөрдү да жакшы билет. Алардын эч бири Ага жашыруун эмес.

ئايەت: 31

وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔواْ بِمَا عَمِلُواْ وَيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ بِٱلۡحُسۡنَى

Ээлик кылууда, жаратууда жана башкарууда асмандардагы жана жердеги нерселер жалгыз Аллахка таандык. Ошон үчүн Ал дүйнөдө жамандык иштерди кылгандарды азап менен татыктуу жазасын берет жана жакшылык кылган ыймандууларга бейишти сыйлык кылат.

ئايەت: 32

ٱلَّذِينَ يَجۡتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَۚ إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلۡمَغۡفِرَةِۚ هُوَ أَعۡلَمُ بِكُمۡ إِذۡ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَإِذۡ أَنتُمۡ أَجِنَّةٞ فِي بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡۖ فَلَا تُزَكُّوٓاْ أَنفُسَكُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ

Чоң күнөөлөрдөн жана бузуку иштерден сактангандардын кичине күнөөлөрү, чоң күнөөдөн сактанып, көп ибадат кылганы себептүү кечирилет. О, пайгамбар! Чынында, Раббиңдин кечиримдүүлүгү чексиз. Ал пенделери тобо кылса, күнөөлөрүн кечирет. Ал силерди атаңар Адамды топурактан жараткандан (баштап) энеңердин ичинде улам өөрчүгөн түйүлдүк кездеги абалыңарды жана (кийинки) жасаган иштериңерди жакшы билет. Ага ч нерсе жашыруун эмес. Андыктан, өзүңөрдү такыбамын деп мактабагыла. Аллах Тала анын буйруктарын аткарып, тыйганынан тыйылган такыбаларды жакшы билет.

ئايەت: 33

أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي تَوَلَّىٰ

Исламга жакындагандан кийин жүз бурган адамдын жийиркеничтүү абалын көрбөдүңбү?

ئايەت: 34

وَأَعۡطَىٰ قَلِيلٗا وَأَكۡدَىٰٓ

Ал болбогон мал-мүлк берди, кийин токтотту. Анткени сараңдык анын табияты. Бирок ал ага карабастан өзүн мактайт.

ئايەت: 35

أَعِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلۡغَيۡبِ فَهُوَ يَرَىٰٓ

Ал көрүп же сүйлөп бергидей анда кайып илими барбы?

ئايەت: 36

أَمۡ لَمۡ يُنَبَّأۡ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَىٰ

Же ал Аллахка жалаа жабуучубу? Же бул жалакорго Аллах Мусага түшүргөн байыркы баракчалар тууралуу кабар берилген жок беле?

ئايەت: 37

وَإِبۡرَٰهِيمَ ٱلَّذِي وَفَّىٰٓ

Жана Ибрахимдин баракчаларычы, ал Раббиси тапшырган нерселердин баарын аткарып, аны аягына чыгарды.

ئايەت: 38

أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ

Эч бир инсан башканын күнөөсүн көтөрбөйт.

ئايەت: 39

وَأَن لَّيۡسَ لِلۡإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ

Жана инсан өзү кылган иш-аракетинин сыйлыгын гана алат.

ئايەت: 40

وَأَنَّ سَعۡيَهُۥ سَوۡفَ يُرَىٰ

Ал кыямат күнү иш-аракеттерин өз көзү менен көрөт.

ئايەت: 41

ثُمَّ يُجۡزَىٰهُ ٱلۡجَزَآءَ ٱلۡأَوۡفَىٰ

Кийин анын иштеринин сыйлыгын кемитпестен толук берет.

ئايەت: 42

وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلۡمُنتَهَىٰ

Оо, пайгамбар! Пенделер өлүмдөн кийин Раббиңе кайтышат.

ئايەت: 43

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضۡحَكَ وَأَبۡكَىٰ

Ал Өзү каалаганын кубандырып күлдүрөт жана Өзү каалаганын кайгыга салып ыйлатат.

ئايەت: 44

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحۡيَا

Ал дүйнөдө тирүүлөрдү өлтүрөт жана өлүктөрдү кайра тирилтет.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• انقسام الذنوب إلى كبائر وصغائر.

Күнөөлөрдүн чоң жана кичине болуп бөлүнүшү.

• خطورة التقوُّل على الله بغير علم.

Илимсиздиктен Аллахка жалаа айтуунун коркунучу.

• النهي عن تزكية النفس.

Өзүн-өзү мактоодон тыюу.

ئايەت: 45

وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰ

Ал эркек жана ургаачы кылып жуптарды жаратты.

ئايەت: 46

مِن نُّطۡفَةٍ إِذَا تُمۡنَىٰ

Жатынга жайгашкан бел суудан.

ئايەت: 47

وَأَنَّ عَلَيۡهِ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰ

Аларды өлгөндөн кийин кайра жаратуу Анын милдети.

ئايەت: 48

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَغۡنَىٰ وَأَقۡنَىٰ

Ал Өзү каалаганын мал-мүлккө ээ кылып байытты жана адамдар ээлик кылган мал-мүлктөн берди.

ئايەت: 49

وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعۡرَىٰ

Ал кээ бир мушриктер Аллах менен катар сыйынган Сириус жылдызынын да Раббиси.

ئايەت: 50

وَأَنَّهُۥٓ أَهۡلَكَ عَادًا ٱلۡأُولَىٰ

Ал Худдун коому болгон байыркы Аадды каапырлыктан кайтпагандыгы үчүн жок кылды.

ئايەت: 51

وَثَمُودَاْ فَمَآ أَبۡقَىٰ

Жана Салихтин коому Самудду да жок кылды. Алардан эч ким калган жок.

ئايەت: 52

وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ كَانُواْ هُمۡ أَظۡلَمَ وَأَطۡغَىٰ

Ал Аад менен Самудга чейин Нухтун коомун жок кылган. Чындыгында Нухтун коому Аад менен Самуддан өткөн залым жана чектен чыккандардан эле. Анткени Нух алардын арасында 950 жыл жашап, аларды жалгыз Аллахка сыйынууга чакырган. Бирок алар ага жооп беришкен эмес.

ئايەت: 53

وَٱلۡمُؤۡتَفِكَةَ أَهۡوَىٰ

Ал Лут коомунун шаарын асманга көтөрүп, кийин аны оодарып туруп жерге таштаган.

ئايەت: 54

فَغَشَّىٰهَا مَا غَشَّىٰ

Ал асманга көтөрүлүп, кайра жерге түшкөндө анын үстүн жаап калды жана таштар жаады.

ئايەت: 55

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ

Эй, инсан! Раббиңдин кудуреттүүлүгүн көргөзгөн кайсы аят-белгилери тууралуу талашып тартышып, алардан сабак албай жатасың?

ئايەت: 56

هَٰذَا نَذِيرٞ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلۡأُولَىٰٓ

Силерге жиберилген бул элчи абалкы элчилердин эле бири.

ئايەت: 57

أَزِفَتِ ٱلۡأٓزِفَةُ

Жакындоочу кыямат жакындап калды.

ئايەت: 58

لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ كَاشِفَةٌ

Аны Аллахтан башка эч ким кайтара албайт жана эч ким биле албайт.

ئايەت: 59

أَفَمِنۡ هَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ تَعۡجَبُونَ

Силерге окулуп жаткан бул Куран Аллахтан экенине таң калып жатасыңарбы?

ئايەت: 60

وَتَضۡحَكُونَ وَلَا تَبۡكُونَ

Силер андагы осуяттарды укканда ыйлагандын ордуна анын үстүнөн күлүп шылдыңдап жатасыңарбы?

ئايەت: 61

وَأَنتُمۡ سَٰمِدُونَ

Силер ага жеңил карап, көңүл бурбай жатасыңарбы?

ئايەت: 62

فَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ وَٱعۡبُدُواْ۩

Аллахка гана сажда кылгыла жана Ага чын ыкластан ибадат кылгыла!

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• عدم التأثر بالقرآن نذير شؤم.

Курандан таасир албоо – жамандыктын белгиси.

• خطر اتباع الهوى على النفس في الدنيا والآخرة.

Напси каалоолорго ээрчүүнүн дүйнөдөгү жана акыреттеги коркунучу.

• عدم الاتعاظ بهلاك الأمم صفة من صفات الكفار.

Коомдордун кыйроосунан сабак албоо – каапырлардын сыпаттарынан.