د معناګانو ژباړه سورت رحمن - اوزبکي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 531 - د قرآن کریم دائرة المعارف

ар-Раҳмон

د سورت د مقصدونو څخه:

تذكير الجن والإنس بنعم الله الباطنة والظاهرة، وآثار رحمته في الدنيا والآخرة.

Инсу жинга Аллоҳнинг зоҳирий ва ботиний неъматларини ҳамда дунё ва охиратдаги раҳматини эслатиш.

---

آیت: 1

ٱلرَّحۡمَٰنُ

Меҳрибон. Раҳмати бепоён.

آیت: 2

عَلَّمَ ٱلۡقُرۡءَانَ

Инсонларга Қуръонни ёдлашини ҳам, тушунишини ҳам қулай қилиб ўргатди.

آیت: 3

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ

Инсонни расо қилиб яратди. Шаклини гўзал қилди.

آیت: 4

عَلَّمَهُ ٱلۡبَيَانَ

Унга қалбидаги гапларни айта олишни, ёза олишни ўргатди.

آیت: 5

ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ بِحُسۡبَانٖ

Қуёш ҳам, ой ҳам аниқ ўлчаб қўйилган. Ўта пухта ҳисоб билан юрадилар. Токи одамлар йиллар сонини ва ҳисобни билиб турсинлар.

آیت: 6

وَٱلنَّجۡمُ وَٱلشَّجَرُ يَسۡجُدَانِ

Юрмайдиган, жилмайдиган ўт-ўланлар ҳам, дов-дарахтлар ҳам Аллоҳга сажда қиладилар, бўйсунадилар.

آیت: 7

وَٱلسَّمَآءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ ٱلۡمِيزَانَ

Самони заминга бир шифт қилиб ердан баланд кўтарди. Замин узра адолатни ўрнатди. Бандаларини ҳам шунга буюрди.

آیت: 8

أَلَّا تَطۡغَوۡاْ فِي ٱلۡمِيزَانِ

Эй инсонлар, тош-тарозида ҳаддингиздан ошиб, тортиб беришда ҳам, ўлчаб беришда ҳам хиёнат қилмаслигингиз учун Аллоҳ адолатни ўрнатди.

آیت: 9

وَأَقِيمُواْ ٱلۡوَزۡنَ بِٱلۡقِسۡطِ وَلَا تُخۡسِرُواْ ٱلۡمِيزَانَ

Ўзаро адолат билан ўлчанглар. Тортиб беришда ҳам, ўлчаб беришда ҳам бировнинг ҳақини уриб қолманглар.

آیت: 10

وَٱلۡأَرۡضَ وَضَعَهَا لِلۡأَنَامِ

Заминни махлуқотлар қўним топишлари учун ўшаларга мослаб қўйди.

آیت: 11

فِيهَا فَٰكِهَةٞ وَٱلنَّخۡلُ ذَاتُ ٱلۡأَكۡمَامِ

Унда мевали дарахтлар ҳамда ичидан хурмо меваси чиқадиган гулкосали хурмо дарахтлари бор.

آیت: 12

وَٱلۡحَبُّ ذُو ٱلۡعَصۡفِ وَٱلرَّيۡحَانُ

Заминда гуруч ва арпа каби сомонли донлар ҳамда хушбўй ҳид таратувчи райҳонлар бор.

آیت: 13

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Бас, эй жинлар ва инсонлар, Парвардигорингизнинг сизларга ато этган бу қадар мўл неъматларидан қайси бирини ёлғон дейсизлар?!

آیت: 14

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ كَٱلۡفَخَّارِ

Одам алайҳиссаломни пишган лой каби овоз чиқарадиган қуруқ лойдан яратди.

آیت: 15

وَخَلَقَ ٱلۡجَآنَّ مِن مَّارِجٖ مِّن نَّارٖ

Жинлар отасини эса тутунсиз оловдан яратди.

آیت: 16

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Бас, эй жинлар ва инсонлар, Парвардигорингизнинг сизларга ато этган бу қадар мўл неъматларидан қайси бирини ёлғон дейсизлар?!

آیت: 17

رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقَيۡنِ وَرَبُّ ٱلۡمَغۡرِبَيۡنِ

Қишин-ёзин қуёшнинг икки чиқадиган тарафининг ҳам Парвардигори, икки ботадиган тарафининг ҳам Парвардигори.

آیت: 18

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Бас, эй жинлар ва инсонлар, Парвардигорингизнинг сизларга ато этган бу қадар мўл неъматларидан қайси бирини ёлғон дейсизлар?!

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• كتابة الأعمال صغيرها وكبيرها في صحائف الأعمال.

Амалларнинг кичиги ҳам, каттаси ҳам номаи аъмолга ёзиб борилади.

• ابتداء الرحمن بذكر نعمه بالقرآن دلالة على شرف القرآن وعظم منته على الخلق به.

Меҳрибон Аллоҳнинг неъматларини бирма-бир санаш асносида Қуръонни биринчи ўринга қўйгани унинг нақадар шарафли ва ўта улкан неъмат эканини кўрсатиб турибди.

• مكانة العدل في الإسلام.

Оятлар Исломда адолатнинг нақадар юксак мақомда эканини ифодалаяпти.

• نعم الله تقتضي منا العرفان بها وشكرها، لا التكذيب بها وكفرها.

Аллоҳнинг неъматлари уларга куфр келтириш ва уларни ёлғонга чиқаришни эмас, аксинча, уларни таниш ва уларга шукр қилишни тақозо этади.